Papa inkurajon katolikët në Mal të Zi, Kosovë, Serbi e Maqedoni.

Vazhdon në Vatikan vizita ad limina apostolorum e kryeipeshkvit të Tivarit, imzot Rrok Gjonlleshajt dhe ipeshkvit të Kosovës, imzot Dodë Gjergjit, së bashku me ipeshkvijtë e dioqezave tjera të Konferencës Ipeshkëvnore ndërkombëtare ‘Shën Çirili e Matodi’ (Ceicem), nga rajoni i Ballkanit.

Pas audiencës që patën dje, ditën e parë, te Papa Françesku, ipeshkvijtë vazhdojnë me vizitën e tyre nëpër dikasteret e ndryshme të Selisë së Shenjtë. Sot para dite ipeshkvijtë zhvilluan takime në Kongregatën e Selisë së Shenjtë për Doktrinën e Fesë, pastaj në Kongregatën për Ipeshkvij. Pasdite patën takime në Këshillit Papnor për laikët, familjen dhe jetën, dhe në Kongregatën për Jetën Rregulltare, jetën e Përkushtuar e Institutet e Jetës Apostolike .

Gjatë audiencës, dje, Ati i Shenjtë Bergoglio inkurajoi ipeshkvijtë në misionin e tyre në dioqezat përkatëse. Në qendër të bisedimeve të ipeshkvijve të Konferencës ‘Shën Çirili e Matodi’ me Papën Françesku qenë shpresat dhe vështirësitë e kësaj Kisha të vogël e të gjallë, që jeton e vepron, në mjedise ku shumica e besimtarëve janë ortodoksë a myslimanë, pra mes shumë vështirësish por gjithnjë me shpresën dhe bindjen e shpirtit ungjillor të dialogut, afërmit e pajtimit, si vlerë e domosdoshme për tërë rajonin.

Kryeipeshkvi i Tivarit, imzot Rrok Gjonlleshaj dhe ipeshkvi i Kosovës, imzot Dodë Gjergji, e informuan Atin e Shenjtë mbi realitetin e vendeve të tyre, mbi gjendjen e dioqezave që drejtojnë dhe mbi kontributin e Kishës katolike në shumë fusha të jetës shoqërore. Ipeshkvijtë shqiptarë i drejtuan Papës Françesku ftesën për t’i vizituar këto realitete kishtare e shoqërore, posaçërisht me rastin e shugurimit të Kishës Katedrale të Prishtinës, që bartë emrin e shën Nënë Terezës. Kështu pohoi imzot Rrok Gjonlleshaj në mikrofonin e Radio Vatikanit, siç e dëgjuam në emisionin tonë të djeshëm.

Po mbi vizitën rëndësinë e kësaj vizite ad limina apostolorum të ipeshkvijve katolikë të Serbisë, Malit të Zi, Maqedonisë e Kosovë që po zhvillohet këtë javë në Vatikan, ta dëgjojmë Presidentin e kësaj Konference Ipeshkëvnore ‘Shën Çirilit e Metodit’, imzot Ladislav Nemét, ipeshkëv i dioqezës së Zrenijaninit.

Pa dyshim, është një rast për përforcimin e fesë sonë e për përforcimin e bashkimit kishtar, posaçërisht të bashkimit me Kishën e Romës, me ipeshkvin e Romës, me Atin e Shenjtë Françesku.

Në Serbi, Mal të Zi, Kosovë e Maqedoni – ku katolikët janë pakicë – bashkëjetesa dhe dialogu janë udhë të domosdoshme. Si vijon kjo udhë e dialogut?

Për sa i përket Serbisë, bashkëpunimi e marrëdhëniet ekumenike ndërmjet Selisë së Shenjtë e Kishës ortodokse serbe autoqefale janë shumë të mira. Në nivelin më të ultë, përkundrazi, bashkëpunimi është mjaft i vështirë. Ka kontakte, por janë krejtësisht personale. Në Kosovë është i rëndësishëm dialogu ndërfetar, sepse katolikët jetojnë në mesin e myslimanëve. Në Mal të Zi e në Maqedoni është vështirë edhe për Kishën katolike të mbajë marrëdhënie me Kishës ortodokse zyrtare e edhe me dy Kishat ortodokse, që janë duke lindur me ndihmën e madhe shtetërore.

Në këto shtete, një tjetër çështje themelore është ajo që lidhet me emigracionin....

Kisha është shumë e pranishme në këtë fushë. Problemi i emigracionit kanë të bëjë më shumë me Maqedoninë e Serbinë. Kohëve të fundit, që kur komuniteti evropian e Gjermania, në mënyrë të veçantë, kanë bërë presion për marrëveshjen me Turqinë, numri i emigrantëve është zvogëluar vërtetë shumë: tani numëron me qindra persona, ndërsa para dy vjetësh ishin me mijëra në ditë.

Kohëve të fundit i keni propozuar Selisë së Shenjtë ndarjen e Konferencës ndërkombëtare “Shën Çirili e Matodi’ në Konferenca kombëtare. Pse?

Për shkak të dallimeve të mëdha që ekzistojnë ndërmjet Shteteve. Jo aq për çështjen e gjuhës. Kemi katër shtete me ligje të ndryshme: e vetëm në Serbi kemi të drejtën për të mësuar religjionin në shkollat fillore dhe në shkollat e larta. Gjithnjë në Serbi, gjenden 90% e katolikëve të tërë Konferencës së ‘Shën Çirili e Matodit’. Për sa i përket Malit të Zi, qeveria ka firmosur me Selinë e Shenjtë një marrëveshje bazë të përgjithshme. Në shtetet tjera, përkundrazi, nuk ka marrëveshje të ngjashme. Edhe ky është një dallim i madh që i karakterizon vendet.

Cilat janë sfidat, perspektivat kryesore për Konferencën tuaj?

Ta ruajmë frymën e bashkëpunimit ndërmjet katër shteteve: pavarësisht nga fakti se i kemi kërkuar Selisë së Shenjtë ta ndajë Konferencën ‘Shën Çirili e Matodi’, ne punojmë së bashku deri atëherë kur Selia e Shenjtë do të japë një përgjigje në këtë drejtim. Prioriteti dytë është përforcimi i pranisë sonë në këto katër shoqëri të ndryshme. Akoma është larg pajtimi ndërmjet kroatëve e serbëve, ndërmjet shqiptarëve e serbëve...Pra, ka probleme të mëdha e sfida të mëdha e mund të japim vërtetë një kontribut shumë pozitiv, edhe sipas Atit të Shenjtë Bergoglio, që po bën kaq shumë për paqen në botë.