Kozma e Damiani lindën në Egjea, e pikërisht në Cilicí, studiuan mjekësi në Siri
e u martirizuan në Çiro nën perandorin Dioklecian. Gjithë jetën ia kushtuan mjekimit
të të sëmurëve, pa kërkuar asnjë shpërblim. Prej këndej u quajtën anàgiri, fjalë greke
që do të thotë të punosh pa shpërblim. E përdorën mjekimin e të sëmurëve si mjet të
rëndësishëm të apostullimit të krishterë. E pikërisht gjatë këtij apostullimi, në
vitin 303 u kapën, u torturuan dhe u martirizuan, së bashku me shumë të krishterë,
të cilëve u kishin shëruar korpin e shpirtin. Iu pre koka në Çiro, ku edhe u varrosën.
Për nder të tyre qyteti i Çiros pati ngritur që në shekullin IV një bazilikë madhështore,
së cilës iu shtua tempulli i ndërtuar nga perandori Justinian, si shenjë mirënjohjeje
për shërimin nga një sëmundje vdekjeprurëse me ndërmjetësinë e dy martirëve. Me sa
duket 26 shtatori, dita e përkujtimit të shenjtorëve, përkon me shugurimin e bazilikës
romake që mban emrin e tyre, ngritur nga Feliçi IV (525-530).
Kulti i Shenjtorëve u përhap me shpejtësi të jashtëzakonshme në të gjitha qytetet
kryesore të perandorisë, ku nisën të kalojnë nga goja në gojë mrekullitë që kishin
bërë. E kudo: që nga Kostandinopoja, në Bullgari, Greqi, Jeruzalem e më pas në gjithë
botën perëndimore, duke filluar nga Roma – u ngritën Kisha e kuvende të njohura me
emrin e vëllezërve mjekë e martirë. Kështu historia e vërtetë e jetës së tyre nisi
të merrte më shumë karakterin e gojëdhënës. Një gjë e dimë me siguri: Shën Kozma e
Damiani donin t'i përngjisnin Jezusit: prandaj edhe u martirizuan e prandaj shëruan
trupin e njerëzve që u drejtoheshin për ndërmjetësim, për t'u kthyer atyre dinjitetin
e bijve të Hyjit!
Ikonografia e tyre është jashtëzakonisht e pasur, sidomos në Itali, Francë e Gjermani,
ku jetën e dy shenjtorëve e ilustruan artistë si i Lumi Anxheliko, Filipo Lipi e Sandro
Botiçeli. Ndër figure paraqiten me palmë e me instrumentet e kirurgut.
All the contents on this site are copyrighted ©. |