Zoja e Guadalupes, pavarësisht nga ndryshimet e thella, që vërehen rreth saj, vijon
të jetë edhe sot pikë e sigurt referimi për meksikanët e të gjitha etnive, të të gjitha
konfesioneve fetare e për mbarë Amerikën Latine. Një tregim i lashtë guadalupan
i indianëve rrëfen: "Paraardhësit tanë i ofronin Zotit zemra prej mishi, të shkulura
nga kraharori njerëzor, që në botë të kishte harmoni. Ndërsa Gruaja, që nderohet në
shenjtërore, pa na i shkulur nga gjoksi, na bën t'i lemë vetë zemrat tona në duart
e saj, që ajo, pastaj, t'ia paraqesë Zotit të vërtetë!”. Mijëra shtegtarë nga
mbarë bota gjunjëzohen sot para figurës së Zonjës, për të vënë në duart e saj zemrën
e tyre e të mbarë Kishës. Luten e kujtojnë vitin e largët 1531, kur Virgjëra Mari
deshi t'i dukej papritmas Huan Diegos, fshatarit të varfër të fisit Chichimek - të
cilin ipeshkvi i vendit nuk deshi ta besonte - për ta bërë lajmëtar të Ungjillit.
E mbi mantelin e Huan Diegos la fytyrën e saj, një fytyrë metise, origjinën e së cilës
shkenca nuk ka arritur ta shpjegojë. Zoja e Guadalupes, as e bardhë e as indiane,
por metise, - ka thënë kryeipeshkvi i Qytetit të Meksikos, kardinali Norberto Rivera
Carrera - është një mesazh për bashkim ndërmjet popujve të ndryshëm, të pajtuar në
fenë e përbashkët në Krishtin. Bazilika, që na kujton këtë ngjarje, sipas traditës,
nisi të ndërtohej pasi Zonja e Bekuar, ndërmjet 9 e 12 dhjetorit 1531, iu duk pesë
herë me radhë indianit Huan Diego, një ndër vendasit e parë të kthyer në fenë e krishterë.
Emri Guadalupe vjen nga fjala indiane "Coatlaxopeuh" "Ngadhënjyesja mbi gjarprin":
më 1737 Zoja e Guadalupes u shpall "Pajtore e Meksikës"; më 1910 "Pajtore e Perandoreshë
e Amerikës"; më 1935, edhe e Filipineve. Prandaj në të hyrë të Bazilikës shpalosen
24 flamujt e vendeve amerikane dhe ai i Filipineve. Duke pasur parasysh dëmtimet
e rënda që kishte pësuar bazilika e vjetër nga tërmetet e herë pas hershme, Konferenca
Ipeshkvnore vendosi të ngrinte një shenjtërore të re: guri i saj i parë u vendos më
12 dhjetor 1974. Mbi këtë gur do të lartohej shenjtërorja e sotme, e cila i ngjet
çadrës, që Moisiu ngriti në këmbët e malit Sinai sipas urdhrit të Zotit. Papët
e quajtën Zojën e Guadalupes “Zojë të Meksikës”, “Pajtore qiellore e Amerikës Latine”,
“Nënë e Perandoreshë e Kontinentit latino-amerikan” Ndërsa për popujt e Amerikës
Latine, Nëna e Krishtit është ‘Trëndafili i Meksikës”, “Zoja e qiellit”, “Virgjëra
zeshkane”, “Nëna e Tepejakut”, “Indiane e fisme”. Devocioni për Virgjërën Mari,
që na afron gjithnjë tek Jezusi, nuk është sentimentalizëm shterpë e kalimtar, e as
besim foshnjor, por buron nga feja e vërtetë, që na nxit ta njohim epërsinë e Nënës
së Zotit, ta duam me dashuri bijnore e t’i bëjmë tonat virtytet e saj: “Ta
duash, do të thotë të impenjohesh të dëshmosh Birin e saj; ta nderosh Zojën e Guadalupes,
do të thotë të jetosh sipas fjalëve të frytit të bekuar të kraharorit të saj. Në këto
çaste, kur shumë familje detyrohen të ndahen e të nisin rrugët e mërgimit, kur vuajnë
për shkak të varfërisë, të korrupsionit, të dhunës shtëpiake, të trafikut të drogës,
të krizës së vlerave e të kriminalitetit, duhet t’i drejtohemi Marisë e t’i lutemi
të na japë ngushëllim, forcë, shpresë”.