Me 11 nëntor kalendari kujton Shën Martinin e Turit
Sot me 11 nëntor kalendari Kishtar përkujton Shën Martinin e Turit, Ipeshkëv. Për
Shën Martinin thuhet se ishte: ushtar me zor, ipeshkëv për detyrë, murg për vullnet.
I lindur në Panoni (Hungari) prej një tribuni, ndoq karrierën ushtarake në radhët
e Rojeve të Perandorisë. Fëmijërinë e kaloi në Paví të Italisë e pastaj, si ushtar,
shërbeu në Francë. Mbasi u pagëzua, u vu nën drejtim shpirtëror të Shën Hilarit (339).
La karrierën ushtarake e, pak mbrapa, themeloi të parin kuvend rregulltarësh pranë
Puatjë. Si u shugurua meshtar, pas vdekjes të ipeshkvit të Turit (372) u zgjodh ipeshkëv
i asaj selie. Si bari i këtij dioqeze u bë apostull, mësues e bamirës i të gjithëve,
posaçërisht i të varfërve e i fshatarëve. Me ndihmën e murgarëve të vet, ndihmoi fuqimisht
shtresat e ulta të katundarëve e të barinjve dhe i dha shkas përparimit shoqëror të
vendit e të Galisë mbarë. Vdiq në moshë të shtyrë, në vitin 397. Është i pari shenjt
jo martir i nderuar në altar prej Kishës. Ikonografia e paraqet gati gjithherë mbi
kalin e vet duke prerë me shpatë mantelin e tij, për të mbuluar një të varfër, që
dridhej rrugës prej së ftohtit. Kisha i ftoi besimtarët të ndjekin shembullin e
tij, t’i lënë mënjanë interesat personale e të punojnë me pasion të vërtetë për të
mirën e përbashkët. Një pasion i tillë e shtyu, mase 1700 vjet më parë, ushtarin e
Panonisë së lashtë, Martinin, ta kuptonte e ta jetonte në mënyrë krejt të jashtëzakonshme
karrierën ushtarake. Ishte krishterimi që e mësoi t’i respektonte e t’i mirëkuptonte
të gjithë, të sillej me shërbëtorin e vet si me një vëlla e të largohej nga dëfrimet
vulgare. E krishterimi e mësoi edhe ta ndante mantelin e vet me një varfanjak, që
dridhej nga e ftohta – gjest që e bëri një nga shenjtorët më të nderuar në Evropë.
Ky gjest ka një logjikë të përcaktuar. Është logjika që të shtyn ta ndash gjithçka
me tjetrin, në të cilën gjen shprehjen dashuria e vërtetë për të afërmin. Shën Martini
na ndihmoftë të kuptojmë se vetëm përmes impenjimit të përbashkët për të mbështetur
njëri-tjetrin, mund t’i përgjigjemi sfidës së madhe të kohës sonë: ndërtimit të një
bote në të cilën mbretëron paqja e drejtësia, ku çdo njeri mund të jetojë me dinjitet.
E kjo mund të bëhet realitet vetëm në se fiton epërsinë modeli botëror i solidaritetit
të vërtetë, që është në gjendje t’u sigurojë të gjithë banorëve të planetit ushqimin,
ujin, ilaçet e nevojshme, por edhe punën, burimet energjetike, pasuritë kulturore
dhe njohuritë shkencore e teknologjike.