Ipeshkvi i madh shqiptar, që punoi aq shumë për unitetin e Kishës e të Kombit, lindi
më 6 nëntor 1872 në Shkodër. Mësimet e para i ndoqi në shkollën e jezuitëve, ku shpejt
ndjeu thirrjen për rrugën e meshtarisë. Hyri, prandaj, në Seminarin Papnuer, ku mësoi
në Kolegjën Saveriane dhe njëkohësisht filloi përgatitjen filozofike e teologjike
për rrugën e priftit dioqezan, që kishte zgjedhur. Shpejt u shqua për një mençuri
të jashtëzakonshme, që e vuri në krye të shumë veprimtarive të Seminarit e të Kolegjës
Saveriane. U bë shumë i njohur edhe për humorin e tij tejet të hollë, që e bëri
të shkëlqejë në vise e rrethana të ndryshme. Në garën e satirës - shkruan Imzot Zef
Simoni në librin e tij "Portrete klerikësh katolikë" - mund të hahej vetëm me një
Atë Fishtë. E ishte kënaqësi e jashtzakonshme të ndiqje një garë të tillë ndërmjet
dy njerëzve, që veç shumë cilësive të mëdha, kishin edhe humor të spikatur”. Mësimet
e larta i kreu në Itali, ku edhe u shugurua meshtar. Mbas shugurimit, shërbeu për
pak kohë si famullitar në fshatra të ndryshme të Veriut. Ndërkaq filloi edhe veprimtarinë
atdhetare. Qe atë shpirtëror i kryengritësve të Malësisë së Madhe, që rrokën armët
për çlirimin e Shqipërisë nga zgjedha turke; kryesoi delegacionin e qeverisë shqiptare
në Konferencën e Paqes në Paris, ku mbajti një fjalim, që pati jehonë të jashtëzakonshme
e që meriton të zërë vend në të gjitha antologjitë e letërsisë shqiptare, si një nga
prozat oratorike, me karakter të fuqishëm atdhetar. Në Konferencë delegacioni shqiptar
u ndodh para një problemi jetik për tërësinë e tokave shqiptare: Korça e Gjirokastra
rrezikoheshin të shkëputeshin nga Shqipëria, sipas marrëveshjes së fshehtë ndërmjet
Titonit e Venizelosit, nënshkruar edhe nga përfaqësuesit e Britanisë së Madhe, Francës,
Italisë e Rusisë. Delegacioni shqiptar nuk u mjaftua ta mbronte çështjen shqiptare
në Konferencë, por duke përfituar nga fakti se në të bënin pjesë dy klerikë, të cilët
tashmë kishin fituar emër kudo në botën katolike, e pikërisht Imzot Bumçi e sekretari
i tij, Atë Gjegj Fishta, u ndal në Romë, ku kërkoi audiencë te Papa. Benedikti
XV i priti menjëherë dhe u premtoi se do të ndërmjetësonte pranë bashkësisë ndërkombëtare
për fatet e Shqipërisë. “Diplomat i spikatun, me natyrën e qetë të shtresave qytetare
shkodrane, me stil plot gjallni jete, me prirje të theksueme për jetën politike, i
guximshëm e i stërvitun, i peshuem e modern, ai punoi me zell për një Shqipni të çlirueme
nga feudalizmi e mbrapambetja. Na kujton së largu figurën e kardinalit francez Richelieu”
- kështu shkruan për të ipeshkvi ndihmës i Shkodrës, pas diktaturës komuniste, imzot
Zef Simoni, duke përshkruar portretin e imzot Bumçit në librin e tij "Portrete klerikësh
katolikë" Si u shugurua ipeshkëv, imzot Luigj Bumçi u emëruar ipeshkëv i Lezhës.
Selinë e tij, sipas traditës, e pati në Kallmet, ku ndërtoi edhe Kishën që sot i është
rikthyer besimtarëve. Kongresi i Lushnjës e vuri në krye të Këshillit të Lartë
të Shqipërisë. Nga kjo tribunë, imzot Luigj Bumçi u bë i njohur nga të gjithë si njeri
me mençuri të jashtëzakonshme; që njihte në mënyrë të përkryer gjuhët kryesore evropiane.
Me kulturën e tij të gjerë, e linte me gojë hapur çdo njeri që komunikonte me të.
Nuk la vepra të shkruara, sepse nga natyra ishte më shumë njeri i jetës praktike
sesa i penës. E në se dikush pyet: ç'vepër të madhe i la Shqipërisë - mund të përgjigjeshim
pa menduar dy herë: I la Korçën e Gjirokastrën! Vdiq në vitin ogurzi 1945 në selinë
e ipeshkvisë së tij, ndërsa mbi Shqipërinë ndehej terri e terrori.