Më 14 tetor kalendari kishtar përkujton Shën Kalistin, Papë. Në Romë janë të
njohura katakombet e Shën Kalistit, gjatë rrugës Apia. Ndërmjet shumë varreve të nëndheshme
të Qytetit të Amshuar, këto të Shën Kalistit janë më të vizituarat, të famshme posaçërisht
për ‘Kriptën e Papëve’. Por ndërmjet shumë martirëve e papëve, që pushojnë
në paqe në këtë vend, shtegtari e kërkon më kot varrin e Kalistit. Ai, që i dha emrin
këtyre katakombeve, që shënohet sot në kalendarin e Kishës katolike e që nderohet
si martir, nuk është aty. Fati i këtij Shenjti, Papë në fillimet e shekullit
III, është vërtetë i çuditshëm. Në kohën e vet pati shumë kundërshtarë ndërmjet disidentëve
të Romës, e pikërisht nga një shkrim i kryetarit të këtyre të krishterëve të përçarë,
dmth nga një antipapë, i kemi pothuajse të gjitha të dhënat për Shën Kalistin. Natyrisht,
duhen lexuar përmbys, sepse e paraqesin shenjtin si njeri plot me gabime, gati-gati
të denjë për t’u urryer. Shkruhet se para se të bëhej papë, qe skllav e mashtrues.
I ikur në Portugali, u arrestua e u mbart në Romë, ku u dënua të bënte punë të detyruar
në minierat e Sardenjës. Si u kthye në Romë, duke përfituar nga një amnisti,
u dërgua në Ancio. Ndërkaq Papa Zefirini e thirri në Romë e i besoi kujdesin e varrezave
të Kishës. Nisi kështu gërmimin e varrezës së madhe poshtë rrugës Apia, që mban edhe
sot e kësaj dite emrin e tij. E, pas vdekjes së Zefirinit, u zgjodh papë e vijoi të
kujdeset jo vetëm për shpirtrat e të vdekurve, por edhe për ato të të gjallëve. Gjithsesi
papnia e tij u pa me sy armiqësor nga një krah i bashkësisë së krishterë të Romës,
e cila e akuzoi, pa të drejtë, për herezi. Qortohej për zell të paktë, ndërsa në një
periudhë begatie, vendosi të agjërohet në Kohën e Katërt. Përflitej për mungesë ashpërsie
disiplinore, sepse pranonte në Kishë mëkatarët e penduar e të krishterët që ishin
ligështuar në kohë rreziku. Por çfarëdo lloj reje e zezë që të jetë shtrirë
mbi jetën e Shën Kalistit, u davarit me vdekjen e tij. Papa Kalisti vdiq si martir.
U hodh në një pus të Trasteverit, gjatë një kryengritjeje kundër të krishterëve, në
vitin 222. Trupi i tij u varros përtej Lumit, gjatë rrugës Aurelia, larg nga katakombet,
që i pati hapur në rrugën Apia e që ruajnë emrin e Shën Kalistit, por jo reliket e
tij.