Տօն Սրբոց Թարգմանչացն Սահակայ և Մեսրոպայ

Հայկական տօնացոյցի եօթնեկական դրութեան համաձայն, սուրբերու տօները կը կատարուին Երկուշաբթի, Երեքշաբթի, Հինգշաբթի եւ Շաբաթ օրերը: Հայ տօնացոյցին մէջ Սուրբերու տօներուն հարիւր քսաներկու օրեր յատկացուած են: Այս պատճառաւ, յաճախ, բազմաթիւ սուրբեր միասին կը տօնուին: Սուրբերը չեն տօնուիր Կիրակի օրերը, որոնք Տէրունական են, ինչպէս նաեւ Չորեքշաբթի եւ Ուրբաթ օրերը, որոնք Պահոց օրեր են: Յառաջիկայ Հինգշաբթի 10 Յուլիս 2014-ին, Հայ Եկեղեցին կը տօնախմբէ Սրբոց Թարգմանչացն Սահակայ և Մեսրոպայ յիշատակը:
Հայ դպութեան պատմութիւնը կ'աւանդէ, թէ Սուրբն Սահակ և Մեսրոպ՝ հայ գիրերուն գիւտը կատարելէ անմիջապէս ետք՝ հետամուտ եղան աշակերտներ հաւաքելու և զանոնք կրթելու. Հայոց լեզուն սորվեցնելու, և զանոնք հայ ազգին ծառայութեան պատրաստելու:
Այս աշակերտները մեզի ծանօթ են՝ Երէց և Կրտսեր Թարգմանիչներ անունով: Թարգմանչաց ժամանակը իրաւամբ Հայ ժողովուրդի ոսկեդարը կը համարուի: Ազգերու պատմութեան մէջ նման դէպք մը փնտռել՝ ընդունայն է. ինչպէս նաեւ Թարգմանչաց ջանքով եղած քիչ ժամանակուան մէջ՝ այնչափ ինքնագիր երկասիրութիւն և ընտիր լեզուով բազմապատիկ թարգմանութիւններ դժուար է գտնել: Ս. Սահակ Հայրապետ, վերջին շառաւիղը Լուսաւորչեան նուիրական տոհմին, երբ (387-436) Հայրապետական Աթոռը բազմեցաւ, ինքզինք բոլորովին Աստուծոյ և ազգին բարւոյն ընծայեց: Ան մէկ կողմէ իր կեանքը աղօթքով և ճգնութեամբ անցուց, և միւս կողմանէ իրեն արժանի աշակերտներ համախմբեց, ինքզինք նուիրելով անոնց հոգեւոր և մտաւոր յառաջդիմութեան: Սուրբն Մեսրոպ Մաշտոց Վարդապետը (360-440) միացաւ Ս. Սահակ Հայրապետին, և Վռամշապուհ Արքայի աջակցութեամբ՝ հայերէն մատենագրութեան ոսկեդարին հիմը դրեցին: Անոնց փութաջան աշխատանքով՝ հայերէն գրոց գիւտը տեղի ունեցաւ: Ապա անոնք բացին այլ և այլ վարժարաններ՝ Հայաստանի պատանիներն ու երիտասարդները կրթելու: Միաժամանակ, այս երկու Հայրերուն ձեռքովը կատարուեցաւ Աստուածաշունչ գրոց թարգմանութիւնը և ազգային եկեղեցական ծիսական գիրքեր պատրաստուեցան, միանգամայն այլ և այլ աղօթքներու թարգմանութեամբ կամ ինքնագիր յօրինմամբ