Muri Perëndimor (në gjuhën hebraike HaKotel HaMa'aravi), ose thjeshtë Kotel, është
mur rrethues i Tempullit të parë të Jeruzalemit, i ruajtur deri në ditë tona. Njihet
edhe si ‘Muri i Lotëve” ose si ‘Muri al-Buraq’. Tempulli ishte ndërtesa më e shenjtë
e hebraizmit. Herodi i Madh ndërtoi mure të forta rreth Malit Moriah, duke e zgjeruar
sheshin e vogël mbi të cilin qenë ndërtuar si Tempulli i parë, ashtu edhe i dyti,
në majën e Malit të Tempullit. Tempulli i parë, ai i Salomonit, i ndërtuar rreth
shekullit X para Krishtit, u shkatërrua nga babilonezët në vitin 586, gjithnjë para
Krishtit. Tempulli i dytë u rrënua nga Perandoria romake në vitin 70 pas Krishtit,
si rezultat i luftës judaiko-romake. Që të dy qëndruan në këmbë për një periudhë prej
400 vjetësh. Sipas gojëdhënës, kur legjionet e Titit e dërmuan Tempullin, muri
rrethues perëndimor i oborrit të brendshëm mbeti në këmbë, pjesërisht i dukshëm e
pjesërisht i mbuluar nga rrënojat e mureve të tjera. Thuhet se Titi e la në këmbë,
si relikt tragjik, që do t’u kujtonte hebrenjve në shekuj shpartallimin nga Romakët.
Ndërsa hebrenjtë e shikojnë këtë pjesë të murit si simbol i premtimit të Zotit për
t’i lënë në këmbë disa pjesë të shenjta të Tempullit, në kujtim të besëlidhjes së
pathyeshme me popullin hebraik, pavarësisht nga gjëma që i ra mbi kokë. Hebrenjtë
luten këtu që prej dymijë vjetësh, duke i parë rrënojat e lashta si vendin më të shenjtë
mbi faqe të dheut. E jo më pak të krishterët, feja e të cilëve lidhet ngushtë
me Besëlidhjen e Vjetër, e edhe myslimanët, që e mbajnë Salomonin si Profetin e tyre.
E po këtu lindën tradita të shumta, ndër të cilat, zakoni për të vënë ndërmjet
plasave të gurëve viganë copa të vogla letrash me lutje të zjarrta drejtuar Zotit
për rikthimin e të gjithë hebrenjve mërgimtarë në dheun e Izraelit, për rindërtimin
e Tempullit (të tretë), për ardhjen e epokës mesianike e, me të, të mesisë (hebrarisht
Mashiach) së hebrenjve.