Kuvend ndërkombëtar për punën në Vatikan: të rizbulohet ekonomia reale
Puna si çast krijues, edhe në kohë krize. Ky është njëri nga interpretimet që po propozon
Fondacioni “Centesimus Annus” në kuvendin ndërkombëtar me temë “Shoqëria e mirë dhe
e ardhmja e punës: a munden solidariteti dhe vëllazërimi të jenë pjesë e vendimeve
në botën e biznesit?”. Takimi u hap dje dhe do të përfundojë nesër në Sallën e re
të Sinodit, në Vatikan. Nesër, në mesditë, pjesëmarrësit do të priten nga Papa Françesku.
Ekonomia pra, thonë ekspertët e mbledhur në Romë, mund të ecë përpara vetëm nëse bazohet
mbi vlera të patjetërsueshme. Të dëgjojmë opinionin e zv.presidentit të Akademisë
italiane të “Lincei” (rrëqebull, në shqip), prof. Alberto Kuadrio Kurcio, i pranishëm
në kuvend. Kujtojmë se Akademia e “Lincei” është më e lashta shkencore në botë. Ndër
anëtarët e parë të saj ka qenë Galileo Galilei. Por t’ia japim fjalën prof. Kurcios: Së
pari, të nisemi nga vlerat, do të thotë se e kemi kuptuar në ç’drejtim do të ecë veprimtaria
jonë e të priremi drejt këtij objektivi, duke e ditur se mund të mos e realizojmë
atë menjëherë. Bota e sotme e punës karakterizohet nga pabarazi të thella edhe
në vendet e zhvilluara. Duket sikur solidariteti ndërmjet shtresave shoqërore është
gati i pamundur, apo jo? Solidariteti ndërmjet shtresave e klasave, sigurisht,
është një sfidë e vështirë, por duhet të kemi parasysh se po përvijohet një demokraci
e shëndoshë në disa fusha. Për shembull, në fushën institucionale, me politikat për
arsimin, për punësimin e parë, për formimin etj.. Por, pasi institucionet e kryejnë
punën e tyre, politikat duhet të zbatohen e ky shndërrim i tyre në fakte varet nga
shoqëria e nga ekonomia. E këtu ka shumë subjekte: në shoqëri, organizatat e shoqatat;
në ekonomi, ndërmarrjet e firmat. Secila prej këtyre formave mund të japë kontributin
e saj për realizimin e objektivave, por e vetme, pa komunikuar me të tjerat, nuk do
të arrijë asnjë rezultat. Papa Françesku flet për tiraninë e parasë e për hyjnizimin
e tregut. Si mund të dilet nga kjo spirale? Është e vështirë të japësh një përgjigje
të vetme, por një përpjekje mund të bëhet përmes asaj, që ekonomistët e quajnë “ekonomia
reale”, domethënë ekonomia e bazuar në veprimtarinë prodhuese. Këtu mund të përfshihet
realizimi i infrastrukturave që respektojnë ambientin, ruajtja e territorit dhe prodhimi
i një energjie ekologjike, shpërndarja më e mirë e veprimtarive ekonomike në shkallë
kombëtare e ndërkombëtare... Me një fjalë, vepra, që shihen konkretisht e jo thjesht,
qarkullim parash.