Gjon Pali II. Udhëtimi në Meksikë: teologjia e çlirimit

Tre muaj pas zgjedhjes, Papa Gjon Pali II vendosi të shkojë në Meksikë. Këtij udhëtimi të vështirë, ia kushtojmë emisionin e sotëm, në gjurmët e jetës së shenjtit polak, sipas librit “Kam jetuar me një shenjt” të kardinalit Stanislau Xhivish, intervistuar nga gazetari italian Gian Franco Svidercoschi.
“Qe një vendim kundër rrymës – pohon kardinali. Në Kurien romake, disa ishin kundër. Kundër, për shkak të gjendjes meksikane kaq të ndërlikuar, por edhe për të gjitha të papriturat, që mund të karakterizonin udhëtimin e parë. Etapa e parë, gati e rastësishme, e një shtegtimi, që do ta çonte Atin e Shenjtë t’i binte shtatë herë rrotull tokës. Pikërisht! Një risi tjetër, diçka e ndryshme e kësaj papnie. Që favorizoi si përmasën universale të katolicizmit, ashtu edhe forcimin e lidhjeve ndërmjet Selisë së Shenjtë e Kishave lokale. A nuk ishte edhe frenim i të ashtuquajturit “centralizëm romak”?
Populli meksikan ka qenë gjithnjë shumë fetar, por atëherë, Meksika dominohej nga një kastë masone e antiklerikale. Papa, në fjalimin e tij para ipeshkvijve amerikanolatinë në Puebla, deshi të sqaronte qëndrimin ndaj teologjisë së çlirimit, tepër e diskutuar në gjirin e Kishës, me përkrahës e kundërshtarë po aq të zjarrtë.
Gjon Pali II nuk e dënoi, por denoncoi problemet që përmbante. “Marksizmi, përkrahës i luftës së klasave, i revolucionit me dhunë – kujton kardinali Xhivish - natyrisht, nuk mund të përdorej si zgjidhje për të këqiat e Amerikës Latine. Përveç kësaj, ekzistonte rreziku, mjaft real, që ilaçi të ishte më i dëmshëm se vetë sëmundja.
Por është e vërtetë se Gjon Pali II miratoi shprehimisht një teologji çlirimi, që kishte “opcionin për të varfërit”, duke respektuar vendimin e madh sipas Ungjillit, marrë nga Kisha amerikanolatine. E më vonë, pas publikimit të Udhëzimeve të para të Kongregatës për Doktrinën e Fesë, që ndalej vetëm në aspektet negative, Papa deshi – e përsëris – deshi një dokument të dytë, ku të viheshin në dukje edhe anët e shumta pozitive të kësaj teologjie”.
Pikërisht nga ai udhëtim i parë në Meksikë, filluan përpjekjet për ta etiketuar Gjon Palin II: ishte konservator, apo progresist; i majtë, apo i djathtë; bir i Koncilit, apo e kundërta e tij? Kardinali Xhivish sqaron:
“Ishte besnik ndaj Traditës, kjo po, natyrisht: por njëkohësisht ishte edhe për dialog me rrymat e reja teologjike, për një konfrontim konstruktiv ndërmjet fesë e arsyes, siç konfirmoi në enciklikën “Fides et ratio”. E as nuk u tërhoq para sfidave të shoqërisë post-moderne, nga ndërlikimet, nga pluralizmi, por u përpoq të korregjonte nga brenda kufizimet dhe problemet e tyre… përdori një gjuhë të re e, siç bëri në tetor 1989, duke folur para Parlamentit të Evropës në Strasburg, ia mbylli dyert çdo kthimi të mundshëm të ‘tundimit integralist’”.