Kënga “Tingëllojë këmbanat”: historia, teksti, muzika

Sot e ka radhën historia e një kënge të mirënjohur. Ndoshta jo të gjithë e dinë se kënga, nga më të famshmet e Krishtlindjes Jingle Bells (Tingëllojnë këmbanat), që këndohet në mbarë botën, lindi në vitet ‘800, në një kishë të Bostonit, për të kremtuar Thanksgiving Day, jashtëzakonisht e dashur për të gjithë amerikanët. Quhet kështu Dita e Falënderimit, që në SHBA kremtohet të enjten e katërt të nëntorit. Në këtë Ditë besimtarët e falënderojnë Zotin, për gjithë të mirat, që i dhuron njeriut, duke nisur nga sendet më të thjeshta.Kjo këngë, pra, lindi në SHBA, për t’u bërë pronë e mbarë njerëzimit. Ndoshta janë të paktë njerëzit, të cilët nuk e njohin e nuk e kanë kënduar, pa fjalë, mbase, a nën zë, melodinë e saj, që buçet këto ditë nga të gjitha mjetet e komunikimit. Autor e kompozitor i “Jingle Bells”, ishte pastor i një kishe në Boston. Quhej James Pierpont. Këngën e shkroi më 1857 për korin e fëmijëve të famullisë së tij, pikërisht me rastin e Festës së Falënderimit. Besimtarët e famullisë u mahnitën në atë kremtim, ku u këndua për herë të parë kjo këngë, e cila do të kishte fatin të fluturonte në ajrin e ngrirë, për t’u sjellur rrotull botës. E jo një vit. Po vit për vit. Sepse, pasi e dëgjuan për herë të parë, besimtarët kërkuan të këndohej edhe një herë, për festën e madhe të Krishtlindjes. Që aty e tutje u bë një nga këngët më të kënduara të Solemnitetit në mbarë botën.
Titulli i parë i këngës ishte “One Horse Open Sleigh”. Teksti përmbledh gjithë kuptimin gazmor të Këshndellës. Efektet muzikore, realizuar me këmbana, u bënë lajmëtare të arritjes së Plakut të Vitit të Ri, duke rrëshqitur mbi slitën e tij, ngarkuar me dhurata. Në një peizazh pa kufi, ku sundojnë e bardha dhe e kuqja, bardhësia e shpirtit dhe e kuqja e gjakut, që valon, duke premtuar mrekulli të reja, në një Vit të Ri. E përkthyem lirisht tekstin. Thotë pak a shumë kështu:
Sa bukur të shkasësh
mbi slitë bashkë me ty,
në ajrin ku ndjehen
Zëra plot ëmbëlsi.

Të gjitha përnjëherësh
këmbanat tringëllojnë
me ta e bashkojmë zërin
Krishtlindjen e urojmë!

Tin, tin, tin, tin, tin, tin
tringëllima vijon
janë zilet e slitës
që shket s’pushon

Don, don, don, don, don, don,
Këmbana në këmbanare,
Lëkundet bashkë me ne
Kumbon e s’pushon fare!

Nga alpet deri në det,
presim plot me dëshirë
dhuratat që na sjell,
duarplot Jezusi i mirë!

Din, don, dan
Din, don, dan
Oh, sa lumturi,
Lind sonte për ne,
Mbi grazh Krishti fëmijë!

Më poshtë , teksti origjinal:

Jingle Bells
Dashing through the snow
In a one-horse open sleigh
O’er the fields we go
Laughing all the way
Bells on bobtails ring
Making spirits bright
What fun it is to laugh and sing
A sleighing song tonight!
(Ritornello)
Jingle bells, jingle bells,
Jingle all the way;
Oh! what fun it is to ride
In a one-horse open sleigh.
Jingle bells, jingle bells,
Jingle all the way;
Oh! what fun it is to ride
In a one-horse open sleigh.
A day or two ago
I thought I’d take a ride
And soon, Miss Fanny Bright
Was seated by my side,
The horse was lean and lank
Misfortune seemed his lot
He got into a drifted bank
And then we got upsot.
(Ritornello)
A day or two ago,
The story I must tell
I went out on the snow,
And on my back I fell;
A gent was riding by
In a one-horse open sleigh,
He laughed as there I sprawling lie,
But quickly drove away.
(Ritornello)
Now the ground is white
Go it while you’re young,
Take the girls tonight
and sing this sleighing song;
Just get a bobtailed bay
Two forty as his speed
Hitch him to an open sleigh
And crack! you’ll take the lead.
(Ritornello)