“Ti ulesh prej Parrizit”, historia, teksti, muzika

Në dhjetor të vitit 1754 Shën Alfons de Liguori improvizoi, në një Kishë të Nolës, këngën-himn të Krishtlindjes: "Ti zbret nga yjet". E lehtë për t’u kënduar, e përshtatshme për mundësitë vokale të fëmijëve, të grave e të njerëzve të popullit, kjo nina-nanë u përhap shumë shpejt e u përkthye në gjuhë të ndryshme të botës, duke u bërë, së bashku me ‘Stille Nacht’, himn tjetër i Solemnitetit të Lindjes së Krishtit.
Është një nga këngët më të ëmbla të Krishtlindjes. E këtë këngë, të cilën e pëlqente shumë edhe kompozitori i famshëm italian, Giuseppe Verdi, ne vijojmë ta këndojmë si lutje, sepse u frymëzua pikërisht nga dëshira e Themeluesit të Redentoristëve, autorit të shumë veprave asketike e dogmatike, rrëfyesit, muzikantit, kompozitorit, dijetarit të madh, Shën Alfonsit, për t’ia predikuar Ungjillin çdo krijese, edhe me tinguj muzikorë. Prandaj pa këtë himn Krishtlindja do të kishte diçka mangut.
Kënga u përkthye shumë shpejt edhe në gjuhën shqipe, nga një përkthyes që kishte cilësi të përafërta me krijuesin e saj. E cili nga studiuesit e letrave shqipe e di se përkthyesi i himnit të dytë të Krishtlindjes, pas ‘Stille Nacht’, është meshtari e poeti i madh, dom Ndre Mjeda, i shtyrë nga e njëjta dëshirë: ‘t’ia predikonte Ungjillin çdo krijese’?
Ja këtu më poshtë kënga në përkthimin e dom Ndré Mjedës, titulluar:
Ti ulesh prej Parrizit

Ti ulesh prej parrizit,
O Zot e mbret madhnije.
E në tokë vjen m’ u bâ nieri
Vetem prej dashtenije:
Aq i dashtun jé per né
Qi në nji shpellë ti vjen me lé!
O Zot i lum,
Un s’e kam ditë se ti
Né të shkretët na don kaq shum!
Për ty qi rruzullimin
Gjithmbarë e ké krijue,
S’jânë gjetë as shpí as petka,
E zjermi të ka mungue.
Tash âsht dimen, akull, borë,
Me qindrue njashtu â zór.
O djalë i shkretë!
Prei së ftofti ti po dridhe,
Po dridhe e po bertet!
O Biri i të naltit Zot.
Ti pate gjith lumnín,
Por deshtas e ké lanun
E kapë e ké vorfninë.
Pra pse kján e pse gjimon,
Kerkush tý nuk po t’ankon:
Ti do me më msue
Se pa durim nuk mundet
Kerkush m’u shelbue.
Ne disha gja ti fshân
E kján, o bukuri,
Persč, si duhet, nieri
S’t’a din gjith at dashtëní;
Vesht e mora un i ngrati
Se at mundim t’a nep ty mkati;
O mkat mallkue!
Por ti, o Zot, më fal!
Më fal se jam pendue!
Ti flęn përmbi at grazhd,
O i lumi djalë plot hír.
Por zęmers me mârrë gjűm
I del fort pűn’ e fshtír.

Origjinali italisht:
Tu scendi dalle stelle
Tu scendi dalle stelle, o Re del cielo,
e vieni in una grotta al freddo e al gelo,
e vieni in una grotta al freddo e al gelo.
O Bambino mio divino,
io ti vedo qui a tremar;
o Dio beato !
Ah, quanto ti costò l’avermi amato!
Ah, quanto ti costò l’avermi amato!
A te, che sei del mondo il Creatore,
mancano panni e fuoco, o mio Signore,
mancano panni e fuoco, o mio Signore.
Caro eletto pargoletto,
quanto questa povertà
più m’innamora,
giacché ti fece amor povero ancora,
giacché ti fece amor povero ancora.

Tu lasci il bel gioir del divin seno,
per giunger a penar su questo fieno,
per giunger a penar su questo fieno.
Dolce amore del mio core,
dove amore ti trasportò,
o Gesù mio!
Perché tanto patir? Per amor mio!
Perché tanto patir? Per amor mio!
Ma se fu tuo voler il tuo patire,
perché vuoi pianger poi, perché vagire?
Perché vuoi pianger poi, perché vagire?
Sposo mio amato Dio, mio Gesù, t’intendo sì,
ah mio Signore!
Tu piangi non per duol, ma per amore!
Tu piangi non per duol, ma per amore!
Tu piangi per vederti da me ingrato
dopo sì grande amor, sì poco amato!
Dopo sì grande amor, sì poco amato!
O diletto del mio petto,se già un tempo fu così,
or te sol bramo!
Caro non pianger più, ch’io t’amo e t’amo
caro non pianger più, ch’io t’amo e t’amo.
Tu dormi o Gesù mio, ma intanto il cuore
non dorme, no, ma veglia a tutte l’ore,
non dorme, no, ma veglia a tutte l’ore.
Deh, mio bello e puro agnello, a che pensi dimmi tu?
O amore immenso!
A morire per te rispondi io penso,
a morire per te rispondi io penso.
Dunque a morire per me, tu pensi o Dio
e chi altro, fuor di te, amar poss’io?
e chi altro, fuor di te, amar poss’io?
O Maria speranza mia, se poc’amo il tuo Gesù,
non ti sdegnare!
Amalo tu per me, s’io nol so amare!
Amalo tu per me, s’io nol so amare!