"Tu es Christus": 12 poezi të të Lumit Gjon Pali II
1. Ndërgjegjja
Nuk mund t’i ndryshoj unë fatet e botës! S’jam
unë që luftërat i shpall. E s’di, jam unë me ty, a ndoshta jam kundër teje? S’mëkatnoj, po
gjithëkjo m’ trazon fort.
Pushkë prodhoj, e më duket se s’dëmtojnë, grimca
që kullojnë gjak, e s’vras asnjë njeri.
E pra, mund të krijoj një botë
tjetër, gjithë bashkë mund ta krijojmë një botë që askush nuk e shemb, s’e
rrënon, s’e poshtëron, s’e gënjen...
Nuk është e bukur, e di, bota që unë
krijoj, Mes jetës e vdekjes rri varur, E pra s’jam unë që e shëmtoj.
2.Thjeshtësia
jote
Pranë Teje rri, e sytë t’i nguli: në bebëz kryqëzohen udhët
yjore
e sytë e Tu që krejt pa bujë, zemrat sundon. Merr dritë prej
yjesh e të mbush me dritë
Pranë teje rri, ditën mendoj kur dora
jote, thjeshtësia jote, që në shplakë mban botën do ta ndalë dritën pezull
mbi ne!
3 Kumbo, ti shpirti im!
Lumturinë time ty ta
mblatoj, o Zot, se shpirtin ma mbushe me tinguj. Dy sytë e mi shkrihen me kaltërsinë, që
melodi pikon në korda të zemrës këngëtare.
Këndo, ti shpirti im! Në
gojë s’ke veç një gjuhë për të thënë vetëm një fjalë. Këndo me të gjitha gjuhët, lumninë
engjëllore të Zotit!
Me ritëm tënd ma përkunde rininë. Ma ndeze gjakun me
kelkun e jetës, E bekoj farën që më hodhe në shpirt: Jam dhe pjellor i arave
tua, e shkëmb i fortë, që ti e skalit.
Do të ec pa dredhuar ndër shtigjet
e tua: me zjarrin e mallit për jetë. E himne për Ty do të këndoj!
Këndo,
pra shpirti im, lumninë e Zotit këndo, në himnin që kurrë s’ka mbarim.
4. Mrekullia e nënës
Mistershëm drita depërtonte,
në fillim, e ëmbëlsisht rrezatonte mendimin që prej kohe e di si të
vërtetë: Se nëna ndjen me sy edhe me duar mbi foshnjën kur përkulet.
Ndrisnin
e flisnin e këndonin Fjalët përhumbur në gji të mrekullisë; bëheshin duar,
të miat shtrëngonin. Ti kishe një emër. Emri yt ishte Nënë. E syri yt
depërtonte deri në zemrën e jetës.
E pra ti dukesh si nënë mes nënash, në
familjet e varfëra, që u mësove t’i duash.
Veç unë e dalloja dritën, që
i printe çapit tënd. Nuk ishte drita ime, unë s’kisha dritë për të dhuruar.
E
pra, kur dola teje, kur unë e ti u bëmë dy, ma fale dritën tënde; më mësove
të vërtetën, se nëna di të ndjejë me sy edhe me duar, kur përmbi djep përkulet.
5. Shpirt brenda shpirtit
Një herë unë veshin mbi dhe
e mbështeta, e depërtova në thellësi, atje ku lindin tingujt që pastaj luajnë mbi
kordat tua tingëlluese e zbresin në fund të shpirtit e dalin përsëri e përhapen në
largësi.
Tingëllo, natyrë! Jam grimca jote, tingull në akord, t’ frymëzimit
tënd! Shpirt brenda shpirtit.
S’i ndal korrentet të kalojnë se mbartin
me vete, melodi.
Ti luaj me gjithë shpirt mbi telat e harpës së dridhshme. Me
notat tua më prij, më prij në të katër erërat. T’tingëllojë në shark lahute dhe
kënga e shpirtit tim. Oh! Tinguj, muzikë melodi, Ti, i Gjithëpushtetshëm, harmoni!
Tingëllo
natyrë! Jam tingull këngëtar në akordin tënd të frymëzuar.
S’i ndal korrentet
të kalojnë se mbartin me vete melodi.
Hapësirën tënde e kam në shpirt, në
shpirt kam paqen tënde, Paqen pa fund, tingëllo....
6. Kënga
e diellit të pashuar
Shpirti s’është fletë që këputet e zhduket, kur
zverdhet gjethnaja. Ecën gjithnjë drejt diellit, larg e më larg, tek e padukshmja. Elispi
- gjithnjë më i hapët, e rrethon: kënga e diellit me zjarr të pashuar.
Shpirti
s’është pluhur. Mund të dridhet rishtas, kur dielli lind përsëri. Gjethit
s’i mjafton agu, që kthehet mahnitshëm për ditë.
Vdekja është rrezja më
e shkurtër që shpresat i ndrin. Sytë tu do të ngulen në shpirt si dielli. Do
të çikin horizontin, Pastaj do të bjerë muzgu.
Shpirti s’është gjethe, s’e
ndal shtegtimin e diellit. Vjen dita, e zbret bashkë me të në hark të perëndimit. Atje
e arrin, atje ndalet, e diellit nuk i ndahet. Këngës së diellit të pashueshëm. Diellin
e ndjek përsëri, gjithnjë më larg, drejt së padukshmes. Vdekja është
rrezja më e shkurtë!
7. Fjalë
Bota është plot me
hije të fshehura: s’kam frikë t’i padis, t’i quaj me emër! E fjalët e mia
nuk shuhen, një forcë e pamposhtur i shtyn. Nuk rrjedhin me vrull, porsi
uji, si gurët n’ rrokullisje nga mali. Rryma të vrullshme mendimi vërshojnë
në mendimin tim. Në reflektim më reshen, me mijëra pikëza urtie.
Netëve
pa yje kërkoj thellësitë. S’i fshihen dot syve si drurët pas gjethimit, si
fshihet insekti, pas perdesh kristali.
Në reflektim më reshen, me mijëra
pikëza urtie. Netëve pa yje kërkoj thellësitë...
8.
Dashuri
Shpresoj se ju të gjithë, dikush e gjithkush ju do fort, ju
ngroh, ju ndih e ju ndrin, e zemrën jua mbush plot, me zemrën e njerëzimit...
Njeriu
duhet të kuptojë së paku për një çast, se zemra njerëzore ka etje, se etja
duhet shuar.
Se mund të kesh gjithçka e të mos kesh hiç asgjë.
Pasje
pa gëzim, ditë pa jetë, se re e harruar në qiell e varkë e vetmuar në det!
Shpresoj
se ju të gjithë, dikush e gjithkush ju do fort, ju ngroh, ju ndih e ju ndrin, e
zemrën jua mbush plot.
Jezusi zbriti mes nesh me dashurinë e Zotit, erdhi
plot dashuri e dashuri kërkon.
Se mund të kesh gjithçka e të mos kesh
hiç asgjë, kur nuk ke dashuri. Kur Krishtin në zemër s’e ke!
9
Dashuri e lumnuar
Kjo dashuri ma ndriti gjithçka, gjithçka është për
mua kjo dashuri. Prandaj dashurinë e dua kudo lulëzon, sidomos, kur lulet
i çel në shpirtin tim.
E duke qenë se unë jam hapësirë hapur rrymash, e
heshtur, valën e qetë e kujtoj që dritën zbulon nëpër hone, e ndriçon shpirtin
tim.
Në heshtjen e thellë s’më shqetësojnë, kujtimet e ditëve që shkuan. Gjithçka
ma shpjegon dashuria, në dashuri gjej gjithçka.
10. Mirënjohje
E
çka mund të t’jap, që rri kaq pranë meje e më ndrin me gjuhë flakësh në shpirt e
rrahjet ritmon në zemër time?
Çka mund të t’jap për besimin, që e mbyll
në bebëz të ferishtes, e bëhet lumturi që hija e dhimbjes s’e prek?
Si
mund të falënderohet deti me valët që i shembëllejnë betejave të mia të përditshme? E
dielli, si mund të falënderohet, që s’më braktisi kurrë, si s’e braktis kurrë
ditën në terr të natës së gjatë?
E çka mund të t’jap, që rri kaq pranë
meje...
E çka mund të t’ jap për dashurinë që vë në zemër të ferishtes, zemër
që kurrë trishtimi nuk e pushton?
Si mund ta falënderoj detin...
Ç’mund
të të jap, që më mbron e nuk më harron asnjë çast? E si mund të kesh, Zoti
im, besim në një, si jam unë?
Si mund ta falënderoj detin...
11.
Liria
Liria është betejë që duhet luftuar çdo ditë. Liria nuk pushtohet një
herë e përgjithmonë.
Liria është lufta më e rreptë, luftohet ditë për ditë, në
djersë të ballit tënd, në shpirt, në thellësi.
Liria paguhet shtrenjt, me
çmimin e vetvetes. Gjithçka me fund ta kërkon, se me fund gjithçka prap ta jep.
Liria
është dhanti që ta mbush zemrën plot Por s’mund ta shijosh po s’luftove deri
në të fundmen pikë gjaku.
Flatra të kërkon, fluturime, të sulesh drejt diellit
me hov. U ndale vetëm një çast, Mjafton! E humbe lirinë.
Mbi flatra
të peshon historia, je shtyllë e plasaritur, e një pallati të stërlashtë që
pret ta përtërish ditë për ditë.
Liria kushton shtrenjt...
12.
Nanë
“Mbi vorrin tand të bardhë, Shpërthejnë lulet e jetës. Sa vjet,
oh! Nanë, pa ty, Se vjeta ngau mbas vjetës!
Mbi vorrin tand të bardhë, Mbi
rrasë, që randon fort, Lulet losin me diell, E jeta lot me mort.
Mbi
vorrin tand të bardhë O Nanë, dash’ni q’u shkim, Fjollë kêmi flut’ron lutja:“Zot,
jepja t’pasos’nin pushim!”.
Përmbajtja: 1. Ndërgjegjja 2. Thjeshtësia
jote 3. Kumbo, ti shpirti im 4. Mrekullia e nënës 5. Shpirt brenda shpirtit 6.
Kënga e diellit të pashuar 7. Fjalë 8 Dashuri 9. Dashuri e lumnuar 10.
Mirënjohje 1. Liria 12. Nanë!