Cypr: perspektywy i wyzwania dla dialogu międzyreligijnego

Poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie o wyzwania, przed jakimi stoi dialog międzyreligijny, zwłaszcza w perspektywie krajów basenu Morza Śródziemnego, poświęcona była zakończona w Nikozji na Cyprze konferencja międzyreligijna. Uczestniczyli w niej liderzy różnych religii i wyznań chrześcijańskich, a także politycy i dziennikarze z Europy i krajów Bliskiego Wschodu.

Nad tym, w jaki sposób dialog międzyreligijny może wpłynąć na stabilizację i zaprowadzenie pokoju w państwach leżących w basenie Morza Śródziemnego, dyskutowali wspólnie żydzi, muzułmanie i przedstawiciele różnych wyznań chrześcijańskich. Mimo często odmiennych wizji i proponowanych rozwiązań, uczestnicy konferencji zgodnie podkreślali konieczność zrobienia wszystkiego, by pokój realnie zapanował w najbardziej zapalnych miejscach regionu, zwłaszcza na Bliskim Wschodzie. Do konkretnej sytuacji w Syrii odniósł się m.in. bp Tadeusz Pieronek. „Konieczny jest dialog – powiedział bp Pieronek. – Dialog wszechstronny. Nie tylko między państwami. Nie tylko międzynarodowy, ale także między wspólnotami religijnymi, między ludźmi, którzy na tej ziemi żyją i muszą się zdecydować na to, że będą się tolerować i szanować nawzajem”.

Wielu mówców zwracało uwagę na niebezpieczne powiązanie czynników politycznych i religijnych w krajach Bliskiego Wschodu. Michał Góra z Centrum Adama Smitha wskazywał, że wspólnoty wyznaniowe w tamtych krajach są często traktowane instrumentalnie przez decydentów politycznych, zwłaszcza przez grupy zainteresowane trwałą destabilizacją tego regionu. Ma to jednak swoje uzasadnienie historyczne. „Zachód – podkreśla Góra – już wieki temu uporał się z dylematem napięcia, jakie zachodzi między sacrum i profanum, dokonując bardziej lub mniej przyjaznego rozdziału między nimi. Efektem tego jest rozdział religii i państwa, rozdział Kościoła i władzy świeckiej. W cywilizacji islamskiej państwo w całej tej strukturze stoi niżej. Jest narzędziem do realizacji zadań religii islamskiej”.

Na konkretne zmiany, mimo szczytnych deklaracji, przyjdzie nam pewnie jeszcze poczekać, gdyż raz powstałe podziały i waśnie są przez lata trudne do uleczenia. Uczestnikom konferencji przypominała o tym podzielona zasiekami i posterunkami wojskowymi stolica Cypru.

ks. L. Gęsiak, Nikozja