“Evropa ndërmjet laicitetit e laicizmit” – Mbledhja e ipeshkvinjve evropianë në Bratislavë
Duhet parë së në ç’mënyrë “besimi fetar dhe Hyji janë realitete të mirënjohura, të
respektuara dhe vepruese në kushtetutën, në sistemin juridik dhe në shoqërinë e kontinentit
evropian”. Ky është argumenti mbi të cilin do të flasin kryetarët e konferencave ipeshkvnore
evropiane më 3-6 tetor, me rastin e asamblesë së përgjithshme, që ka si temë “Hyji
dhe shteti. Evropa midis laicitetit e laicizmit”. Kisha, thotë Imz. Duarte da Cunha,
sekretar i përgjithshëm i Këshillit të Konferencave Ipeshkvnore të Evropës (KKIE),
dëshiron të mirën e njeriut. Dëshiron çfarë është e mirë për zhvillimin e tij të përgjithshëm
dhe atë të shoqërisë në të cilën jeton. Nuk do të lodhemi kurrë së thëni këtë gjë”.
Në Bratislavë ipeshkvinjtë do të njihen me përfundimet e një hetimi të bërë pranë
Konferencave Ipeshkvnore, që ka shqyrtuar çfarë lloj laiciteti zbatohet në rrafshe
të ndryshme të shoqërisë në Evropë (mësimdhënia, jeta administrative, politikat shëndetësore,
jeta politike). “Shndërrimet rrënjësore socio-ekonomike-kulturore në zhvillim, - shpjegon
në një komunikatë sekretari i përgjithshëm i KKIE-së, duket sikur po “minojnë çfarëdolloj
reference etiko-morale të sjelljes njerëzore dhe të shoqërive tona. Duket sikur po
zëvendësojnë besimin fetar me laicizmin, që për disa është bërë besimi fetar i shtetit
që mendon se është modern e demokratik”. Ipeshkvinjtë evropianë duan të ritheksojnë
se “një shtet dhe një shoqëri që nuk dinë të hapen ndaj absolutes, gremisen detyrimisht
në individualizmin praktik, ku dëshira e secilit bëhet normë edhe në dëm të interesit
të të tjerëve dhe të bashkësisë. Njeriu, përkundër, mbart brenda vetes dëshirën për
Absoluten”. Prej këndej vjen parashtrimi për të vënë në jetë një “laicitet të shëndoshë”
ose “laicitet pozitiv” që – shpjegon Imz. Da Cunha – “nuk ka frikë për Hyjin dhe,
për këtë arsye, duke mbajtur në këmbë parimin e ndarjes ndërmjet shtetit dhe institucioneve
fetare, garanton praninë e besimeve fetare në sferën publike. Në këtë kuptim besimi
fetar e Hyji nuk janë një pengesë, por një ndihmë për të mbërritur të mirën e secilit
dhe të bashkësisë”. Në Bratislavë, kryetarët e Konferencave Ipeshkvnore të Evropës
do të diskutojnë edhe për sfida të tjera shoqërore dhe shpirtërore të Evropës së sotme:
ungjillëzimi në një botë shekullare; kundërshtimi për arsye të ndërgjegjes dhe punimet
e Bashkimit Evropian e të Këshillit të Evropës. Të premten më 4 tetor, në orën 12.30,
Kryetarët e Konferencave Ipeshkvnore të Evropës do të priten nga Presidenti i Republikës
së Sllovakisë Ivan Gasparoviç.