Đức Thánh Cha Phanxicô gặp người nghèo, tù nhân, giới
văn hóa và giới trẻ tại Cagliari, Sardegna
CAGLIARI. Trong chuyến viếng thăm mục vụ chúa nhật 22-9-2013, ĐTC Phanxicô đã dành
buổi chiều cùng ngày để gặp gỡ người nghèo, các tù nhân được Caritas giúp đỡ, giới
văn hóa và giới trẻ tại thành phố Cagliari, thủ phủ đảo Sardegna của Italia.
ĐTC Phanxicô đã dành 12 tiếng đồng hồ để viếng thăm Tổng giáo phận Cagliari có 570
ngàn tín hữu Công Giáo. Cao điểm cuộc viếng thăm là thánh lễ ngài cử hành trước 100
ngàn tín hữu tại Quảng trường trước Đền Thánh Đức Mẹ Bonaria. Tên của Đền thánh này
có liên hệ đặc biệt với tên của thành phố Buenos Aires ở Argentina nơi ĐTC làm GM.
Thực vậy các thủy thủ của đoàn tàu từ Sardegna có lòng sùng kính đặc biệt đối với
Đức Mẹ Bonaria nên họ đã lấy tên của Đền Thánh Đức Mẹ nơi quê hương để đặt cho nơi
họ đến cư ngụ ở Argentina.
Gặp gỡ người nghèo, tù nhân và
Caritas Sau thánh lễ, ĐTC đã dùng bữa với các GM đảo Sardegna tại Đại chủng
viện miền, rồi lúc quá 3 giờ chiều ngài đến Nhà thờ chính tòa Cagliari để gặp gỡ người
nghèo và các tù nhân do tổ chức Caritas trợ giúp. Có 130 người nghèo cùng với
một số tù nhân và các nhân viên Caritas hiện diện tại Nhà Thờ, trong bầu không khí
hân hoan và cảm động. Trong bài huấn dụ tại cuộc gặp gỡ, ĐTC nói:
”Khi
nhìn Chúa Giêsu chúng ta thấy Chúa đã chọn con đường khiêm hạ và phục vụ. Đúng ra,
chính bản thân Chúa là con đường ấy... Con đường của Chúa là con đường bác ái. Vì
thế chúng ta thấy bác ái không phải chỉ là ban cấp sự giúp đỡ, nhưng là sự chọn lựa
một lối sống; là con đường khiêm hạ và liên đới. Sự khiêm hạ của Chúa Kitô không phải
là để dạy đời, không phải là một tình cảm, nhưng đó là điều chân thực: Chúa muốn trở
nên bé nhỏ, ở với những người hèn mọn, với những người bị loại trừ, ở với chúng ta
là những người tội lỗi. Nhưng chúng ta cần để ý, đây không phải là một ý thức hệ!
Nhưng là một lối hiện hữu và sống, đi từ tình yêu, từ con tim của Thiên Chúa Cha.
”Nhưng nhìn ngắm Chúa mà thôi thì vẫn chưa đủ, còn phải theo Chúa nữa. Và đó là khía
cạnh thứ hai. Chúa Giêsu không đến để trình diễn cho người ta thấy. Chúa Giêsu là
đường và con đường là để bước theo.”
ĐTC cám tạ Chúa vì sự dấn thân của tất
cả những anh chị em tận tụy quảng đại tại Cagliari và Sardegna này trong việc thực
thi những công việc từ bi bác ái và ngài khích lệ họ tiếp tục con đường ấy đồng thời
nhắc nhở rằng: ”Chúng ta phải thực thi các công việc từ bi bác ái với lòng từ
bi, dịu dàng, và luôn luôn với lòng khiêm tốn! Anh chị em biết không: Đôi khi người
ta cũng thấy sự kiêu hãnh trong việc phục vụ người nghèo! Một số người làm đẹp, sống
bằng người nghèo; một số người lợi dụng người nghèo để phục vụ cho tư lợi hoặc cho
phe nhóm của họ. Tôi biết đó là chuyện phàm nhân, nhưng điều ấy không tốt! Và tôi
muốn nói hơn nữa, đó là tội lỗi! Tốt hơn những người ấy nên ở nhà.”
”Khi theo
Chúa Kitô trên con đường bác ái, chúng ta gieo vãi hy vọng. Đó là xác tín thứ ba mà
tôi muốn chia sẻ với anh chị em. Xã hội Italia ngày nay đang rất cần hy vọng, đặc
biệt tại đảo Sardegna này. Ai có trách nhiệm chính trị và dân sự thì có nghĩa vụ của
mình, nghĩa vụ cần được hỗ trợ tích cực, như những công dân... ”Nhưng trong tư
cách là Giáo Hội, tất cả chúng ta đều có một trách nhiệm lớn, đó là gieo vãi hy vọng
bằng những công việc liên đới, luôn tìm cách cộng tác một cách tốt đẹp hơn với các
tổ chức công cộng, trong sự tôn trọng các thẩm quyền liên hệ. Đức bác ái diễn tả cộng
đoàn, và sức mạnh của cộng đoàn Kitô là làm tăng trưởng xã hội từ bên trong như men.
Tôi nghĩ đến những sáng kiến của anh chị với các tù nhân trong các nhà tù, tôi nghĩ
đến sự thiện nguyện của bao nhiêu hội đoàn, đến tình liên đới với các gia đình đang
chịu đau khổ nhiều hơn vì thiếu việc làm. Về điểm này, tôi nói với anh chị em: hãy
cam đảm, đừng để cho người ta cướp mất niềm hy vọng và hãy tiến bước!
Sau
bài huấn dụ, ĐTC đã chào thăm nhiều người. Có những người nhân dịp này trao cho ngài
những lá thư riêng hoặc một món quà nhỏ.. Ngài mời mọi người đọc kinh Lạy Cha trước
khi ban phép lành kết thúc. Trước khi rời Nhà thờ chính tòa Cagliari, ĐTC cũng
chào thăm các nữ tu thuộc các dòng khác nhau, kể cả các nữ tu chiêm niệm. Ngài nói
với họ: ”Chị em là sự nâng đỡ tinh thần cho Giáo Hội. Hãy tiếp tục tiến bước với xác
tín đó. Chúa kêu gọi chị em để nâng đỡ Giáo Hội bằng lời cầu nguyện của chị em”.
Gặp giới văn hóa
Hoạt động thứ hai của ĐTC chiều chúa nhật vừa
qua là cuộc gặp gỡ với giới văn hóa lúc quá 4 giờ chiều tại thính đường Giáo Hoàng
phân khoa thần học ở Cagliari do các cha dòng Tên đảm trách. Ngoài ra còn có đại diện
của hai Đại học công lập ở Cagliari và Sassari.
Ngỏ lời trong dịp này, sau
lời chào mừng của LM khoa trưởng thần học và hai giáo sư viện trưởng Đại học, ĐTC
đã trình bày một số suy tư dựa trên đoạn Tin Mừng về thái độ của hai môn đệ trên đường
làng Emmaus sau khi Chúa chịu chết, họ rời khỏi thành Jerusalem và trở về quê. ĐTC
đã cô đọng suy tư của ngài trong 3 điểm: thất vọng, cam chịu và hy vọng.
Thứ
1. Hai môn đệ mang trong tâm hồn nỗi đau khổ và lạc hướng vì cái chết của Chúa Giêsu,
họ thất vọng vì sự việc xảy ra. Chúng ta thấy tâm tình tương tự trong tình trạng chúng
ta ngày nay: thất vọng, vỡ mộng, vì cuộc khủng hoảng không những về kinh tế tài chánh,
nhưng cả về môi sinh, giáo dục và luân lý nữa. Đó là một cuộc khủng hoảng liên quan
đến hiện tại và tương lai lịch sử, trong cuộc sống con người thuộc nền văn minh tây
phương và liên hệ tới toàn thế giới... Ít nhất trong 4 thế kỷ gần đây, người ta chưa
hề thấy tình trạng những xác tín chắc chắn cơ bản bị rúng động như hiện nay, những
xác tín ấy vốn tạo nên cuộc sống con người. Tôi nghĩ đến sự suy thoái môi trường,
những chênh lệch xã hội, tiềm năng kinh khủng của võ khí, hệ thống kinh tế tài chánh,
sự phát triển, sức nặng của các phương tiện thông tin, truyền thông, chuyên chở.
2. ”Đâu là những phản ứng đứng trước thực tại ấy? Hai môn đệ làng Emmaus đã có phản
ứng cam chịu, tìm cách trốn chạy khỏi thực tại, rời bỏ thành Jerusalem. Chúng ta cũng
thấy thái độ như thế trong thời điểm lịch sử này. Đứng trước cuộc khủng hoảng, người
ta có thể có thái độ cam chịu, bi quan đối về những gì có thể thực hiện hữu hiệu...
Sự thất vọng và vỡ mộng cũng đưa tới sự trốn chạy, tìm những ”hòn đảo” hoặc ngưng
lại. Thái độ đó phần nào cũng giống như thái độ rửa tay của Philatô. Thái độ này có
vẻ là thực tiễn, nhưng trong thực tế nó cố tình không biết đến tiếng kêu công lý,
nhân đạo, trách nhiệm xã hội và dẫn tới chủ nghĩa cá nhân, giả hình, nếu không muốn
nói là đi tới thái độ sống chết mặc bay.
3. ĐTC nhận xét rằng: Về điểm này
chúng ta tự hỏi: có một con đường phải đi trong tình trạng của chúng ta hay không?
Phải chăng chúng ta phải cam chịu, trốn chạy thực tại, rửa tay và co cụm vào mình?
Tôi nghĩ không những có một con đường phải đi, nhưng chính trong thời điểm lịch sử
này, chúng ta được thúc đẩy tìm thấy những con đường hy vọng, mở ra những chân trời
mới cho xã hội chúng ta. Và đây chính là vai trò của Đại học như một nơi soạn ra và
thông truyền kiến thức, huấn luyện về sự khôn ngoan theo nghĩa sâu xa nhất của từ
này, giáo dục toàn diện con người.
Trong ý hướng trên đây, ĐTC nói đến 3 vai
trò của đại học: Đại học như một nơi phân định, đọc thực tại và phân tích suy xét,
không chút sợ hãi, không hoảng hốt.. Đại học, như một môi trường của sự khôn ngoan
có chức năng rất quan trọng là huấn luyện về sự phân định, để nuôi dưỡng hy vọng.
Tiếp đến đại học như một nơi kiến tạo nền văn hóa gần gũi. Sự cô lập và co cụm vào
mình hoặc đóng khung trong những lợi lộc riêng của mình không bao giờ là con đường
tái tạo hy vọng và thực huện sự canh tân, trái lại chính sự gần gũi, nền văn hóa gặp
gỡ mới làm được điều đó. Đại học là nơi ưu tiên để thăng tiến, giảng dạy và sống nền
văn hóa đối thoại..
ĐTC nhận xét rằng khi Chúa Giêsu đến gần các môn đệ làng
Emmanus, ngài đồng hành, lắng nghe cái nhìn thực tại, sự thất vọng của họ, đối thoại
với họ, và với cách thức đó, Ngài khơi dậy nơi họ niềm hy vọng, những chân trời mới
đã hiện diện, mà chỉ có cuộc gặp gỡ với Đấng Phục Sinh giúp nhận ra. Yếu tố sau
cùng: Đại học là nơi huấn luyện về tình liên đới.. Phân định thực tại, nhận thức khủng
hoảng, thăng tiến một nền văn hóa gặp gỡ, và đối thoại, hướng về tình liên đới, như
yếu tố cốt yếu để canh tân xã hội chúng ta. Và ĐTC kết luận rằng:
”Đức tin
ban cho các tín hữu Kitô chúng ta niềm hy vọng vững chắc thúc đẩy phân định thực tại,
sống sự gần gũi và tình liên đới vì Thiên Chúa đi vào lịch sử chúng ta, trở thành
ngừơi trong Đức Giêsu, ngụp lặn trong sự yếu đuối của chúng ta, trở nên gần gũi tất
cả mọi người, chứng tỏ tình liên đới cụ thể, nhất là với những ngừơi nghèo khổ túng
thiếu nhất mở ra cho chúng ta một chân trời vô biên và chắc chắn của niềm hy vọng”.
Gặp giới trẻ Giã từ giới văn hóa, ĐTC trở lại Quảng trường Carlo Felice gần
bến tàu Cagliari nơi ngài đã gặp giới lao động của đảo Sardegna vào ban sáng chúa
nhật. Tại đây 100 ngàn bạn trẻ đã tụ tập tại đây ca hát, suy tư và nghe chứng từ về
đề tài: ”Con hãy thả lưới!” dựa trên Tin Mừng theo thánh Luca (5,4-11).
Khi
ĐTC đến, họ đã dành cho ngài một cuộc tiếp đón nồng nhiệt. Một số đại diện bạn trẻ
đã chào mừng và xin ĐTC trả lời một số thắc mắc xin ngài giải đáp.
Trong phần
huấn dụ, ĐTC đã quảng diễn ý nghĩa đoạn Tin Mừng về sự tích các môn đệ vất vả cả đêm
mà không bắt được con cá nào từ hồ Galilea. Nhưng rồi Chúa Giêsu đến, gọi Phêrô, Anrê,
và Giacôbê và Gioan, cũng với các ngư phủ khác, ngài bảo Phêrô thả lưới, nhưng ông
nói: ”Thưa thầy chúng con vất vả cả đêm mà chẳng được gì!” Đó là điểm đầu tiên
ĐTC muốn nói tới, là kinh nghiệm về sự thất bại, có cái gì đó không ổn, có một sự
thất vọng. ĐTC nói: ”Trong tuổi trẻ chứng ta đề ra dự phóng, hướng về đằng trước,
nhưng nhiều khi gặp phải thất bại, thất vọng: đó là một sự thử thách.
Cả trong
Giáo Hội, chúng ta cũng trải qua kinh nghiệm ấy: các LM, giáo lý viên, những người
linh hoạt vất vả rất nhiều, mất bao nhiêu năng lực, dồn toàn lực, nhưng rốt cục không
thấy những thành quả tương ứng với cố gắng. Đức tin bị suy giảm, nhiều tín hữu không
tích cực tham gia đời sống Giáo Hội, nhiều tín hữu Kitô mệt mỏi và buồn sầu, nhiều
người trẻ, sau khi chịu phép thêm sức, thì không còn tham gia đời sống giáo xứ nữa.
ĐTC đặt câu hỏi: đứng trước thực tại ấy chúng ta có thể làm gì? Chắc chắn một điều
không được làm là để cho mình bị thái độ bi quan và nản chí đè bẹp. Các bạn trẻ không
thể và không được sống mà không có hy vọng, hy vọng là điều thuộc về cuộc sống của
các bạn. Một người trẻ không có niềm vui và hy vọng thì thật là đáng lo, và không
còn là người trẻ nữa.
Thánh Phêrô, trong giờ phút nguy kịch, thất bại, lẽ
ra Người có thể chiều theo sự mệt mỏi và nán chí, nghĩ rằng thật là vô ích và tốt
hơn nên rút lui về nhà. Nhưng, với lòng can đảm, thánh nhân ra khỏi mình và quyết
định tín thác vào Chúa Giêsu và nói: ”Vâng lời Thầy con sẽ thả lưới!” Phêrô không
nói: theo sức lực, theo những tính toán, kinh nghiệm của con như một ngư phủ lành
nghề, nhưng Người nói: ”theo lời Thầy”! Và kết quả là một mẻ cá lạ lùng, lưới đầy
cá, đến độ suýt bị rách!
Sang điểm thứ 2: tín thác vào Chúa Giêsu. ĐTC nói:
”Chúa luôn ở với chúng ta. Chúa đến bên bờ biển cuộc đời chúng ta, gần gũi với những
thất vọng của chúng ta, sự dòn mỏng, tội lỗi của chúng ta, để biến đổi chúng. Các
bạn đừng bao giờ ngừng tiếp tục cuộc chơi, như những thể tháo gia giỏi biết đương
đầu với những vất vả của việc tập luyện, để đạt kết quả! Những khó khăn không được
làm các bạn kinh hãi, nhưng thúc đẩy các bạn đi xa hơn. Hãy nghe những lời Chúa nói
với các bạn: ”hãy ra khơi và thả lưới, hỡi các bạn trẻ Sardegna! Các bạn hãy luôn
ngoan ngoãn đối với Lời Chúa.. Khi những cố gắng khơi dậy đức tin nơi các bạn đồng
lứa dường như vô ích, như những vất vả suốt đêm của các ngư phủ, các bạn hãy nhớ rằng
với Chúa Giêsu, tất cả có thể thay đổi. Lời Chúa đã làm đầy lưới, và lời Chúa làm
cho công việc truyền giáo của các môn đệ trở nên hữu hiệu. Theo Chúa Giêsu có nhiều
đòi hỏi, và có nghĩa là không hài lòng với những mục tiêu bé nhỏ, nhưng can đảm nhắm
lên cao!
Điểm thứ ba: ”Hãy thả lưới bắt cá (v.4).” ĐTC nói: Các bạn trẻ Sardegna
thân mến, điều thứ ba tôi muốn nói với các bạn là các bạn cũng được mời gọi trở thành
những người ngư phủ lưới người. Các bạn đừng do dự dành trọn cuộc đời mình để vui
mừng làm chứng về Tin Mừng, nhất là cho các bạn đồng lứa tuổi.
”Tôi muốn kể
cho các bạn một kinh nghiệm bản thân. Hôm qua (21-9), tôi đã kỷ niệm 60 năm ngày tôi
cảm thấy tiếng Chúa Giêsu trong tâm hồn tôi.. Tôi không bao giờ quên. Chúa đã cho
tôi nghe được mạnh mẽ rằng tôi phải đi con đường ấy. Lúc đó tôi 17 tuổi. Tôi đã trải
qua vài năm trước đó trước khi quyết định đi tu trở thành cụ thể và chung kết. Sau
bao nhiêu năm với một vài thành công, vui mừng, những cũng có bao năm thất bại, mong
manh, tội lỗi.. 60 năm trên con đường của Chúa, đi theo Chúa, cạnh Chúa, luôn luôn
cùng với Chúa. Tôi chỉ nói với các bạn điều này: tôi không bao giờ hối hận vì đã đi
theo Chúa! Không phải vì tôi mạnh như Tarzan, tôi không hối hận vì cả trong những
lúc đen tối, những lúc tội lỗi, yếu đuối mong manh, thất bại, tôi đã nhìn Chúa Giêsu
và tôi tin thác nơi Ngài và Chúa không bao giờ để tôi một mình. Các bạn hãy tín thác
vào Chúa Giêsu, luôn tín thác vào ngài và tiến bước!
Sự đóng góp của các bạn
thật là quan trọng cho sứ mạng của Giáo Hội là rao giảng Tin Mừng: Người trẻ làm tông
đồ của người trẻ! Hãy nói với mọi người bằng cuộc sống của các bạn và bằng niềm vui
rằng Chúa Giêsu và sứ điệp của Ngài luôn thời sự. Và các bạn hãy can đảm đi ngược
dòng, đừng để mình bị cuốn theo dòng đời. Gặp gỡ Chúa Giêsu Kitô, cảm nghiệm tình
thương và lòng từ bi của Chúa là một cuộc phiêu lưu lớn nhất và đẹp nhất có thể xảy
ra cho một người.
”Các thánh cũng như vậy, các ngài không phải là hoàn hảo
khi sinh ra, không là thánh khi chào đời! Các ngài nên thánh vì đã tín thác vào lời
Chúa và ra khơi như Simon Phêrô. Các bạn hãy noi gương các ngài, tín thác nơi sự chuyển
cầu của các ngài và luôn luôn là những người hy vọng”. Cuối cuộc gặp gỡ, ĐTC còn
chào thăm một số bạn trẻ, trong đó có những người khuyết tật. Rồi lúc gần 7 giờ ngài
đáp máy bay từ phi trường Cagliari để trở về Roma. Sở cảnh sát ở Cagliari cho
biết có tới 400 ngàn người đã tham dự các sinh hoạt và buổi lễ do ĐTC cử hành tại
đây chúa nhật vừa qua.