Hiszpania: procesje i sztuka sakralna ku czci NMP

Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny ma w Hiszpanii długą historię, a jej celebracja jest bogata w liczne lokalne tradycje. Podobnie jest w Ameryce Łacińskiej. Matka Boża Wniebowzięta jest m. in. patronką Asunción, stolicy Paragwaju, założonej 15 sierpnia 1537 r., a także Gwatemali.

W Hiszpanii tajemnica wniebowzięcia Matki Bożej była czczona na długo przed ogłoszeniem tego dogmatu. Pobożność ludowa, znani hiszpańscy malarze, jak np. Murillo, kompozytorzy i poeci zgodnie podkreślali, że Maryja została wzięta do nieba, ponieważ była Matką Jezusa Chrystusa, Syna Bożego.

Wielkim przeżyciem jest udział w tzw. Misterium z Elche (Misteri d’Elx), pięknie położonej miejscowości w pobliżu Alicante na południu Hiszpanii. Od XV w. w tamtejszej bazylice przedstawiany jest średniowieczny dramat sakralno-liryczny obrazujący zaśnięcie, wniebowzięcie i ukoronowanie Matki Bożej. Tekst, oparty na maryjnych apokryfach, został napisany w dawnym języku walencjańskim, natomiast muzyka pochodzi z różnych okresów. Dramat składa się z dwóch części: „Nieszpory” obrazują zaśnięcie Maryi, a „Święta” przedstawia Jej wniebowzięcie i ukoronowanie na królową nieba i ziemi. Jest to szczególnie podniosły moment – biją wówczas dzwony i słychać fajerwerki. Wielu nie ukrywa wzruszenia. Podziw budzi nie tylko piękne wykonanie, ale także skomplikowane dźwignie, które umożliwiają bohaterom dramatu „wstępowanie” i „zstępowanie” z kopuły bazyliki, obrazującej niebo. Misterium z Elche cieszyło się tak wielkim uznaniem wiernych, że papież Urban VIII w specjalnej bulli zezwolił w 1632 r., aby było ono przedstawiane wewnątrz kościoła. Jak wiadomo Sobór Trydencki zakazał wystawiania dzieł teatralnych w świątyniach.

W Madrycie mieszkańcy tłumnie biorą udział w procesji z wizerunkiem Matki Bożej czczonej pod wezwaniem „Virgen de la Paloma”, a następnie w ulicznych zabawach, które trwają do późnych godzin nocnych. Natomiast mieszkańcy Wysp Kanaryjskich obchodzą święto swojej patronki Matki Bożej z Candelarii. Jej sanktuarium odwiedza rocznie ponad 2,5 mln osób.

M. Raczkiewicz CSsR, Madryt