Papa Françesku në Brazil: të enjten vizita në favelën e Varzhinjës
Të shumta, veprimtaritë që e presin Papën në ditët e ardhshme, ndër të cilat, vizita
në favelën e Varzhinjës, nesër, ditën e enjte. Favela (emër brazilian për lagjet me
baraka të më të varfërve) ndodhet në veri të Rio-de-Zhanejros e me 2.500 banorët e
saj është ndër më të njohurat e metropolit kariokas, ndërmjet një rruge me shumë trafik
dhe një ish-rafinerie nafte, pranë aeroportit e bazave ushtarake. Historia e saj është
mjaft e dhunshme, e lidhur me trafikun e armëve e të drogës. Por më hollësisht për
favelën, ku do të shkojë nesër Papa Françesku, na flet nga Rio, i dërguari i Radio
Vatikanit, Roberto Piermarini: Këtu, nga favela e Varzhinjës, shihet qartë
shtatorja e Krishtit Shëlbues, simbol i Rio-de-Zhanejros. Krahët e Jezusit hapen për
të përqafuar edhe 50 mijë vetët, që banojnë në këto shtëpiza shumëngjyrëshe, në baraka,
në mesin e rrugëve të pashtruara e të rrjetit të ngatërruar të telave të elektrikut.
Legjenda tregon se samba – muzika e Karnevaleve – lindi pikërisht në favelat e Rios,
por sot, këtu dëgjojmë vetëm një muzikë shurdhuese repi, rege e hip hop. Ritmet e
reja janë sjellë nga trafikantët e drogës. Pikërisht prej këndej, ata drejtonin shpërndarjen
e drogës për Veriun e botës, aq sa për shkak të dhunës së vazhdueshme, favela është
quajtur “Rripi i Gazës”. Pastaj, në prag të Confederation Cup, Ditës Botërore të Rinisë,
Kampionatit Botëror të 2014-ës dhe Lojrave Olimpike të 2016-ës, qeveria e “bonifikoi”
zonën nga prania e narkotrafikantëve, duke vendosur njësi policie për ta ndihmuar
popullsinë të jetojë sipas ligjit. Dhuna u ndal në pak kohë e u hapën laboratore artizanale
e qendra kulturore. E së bashku me celularët e televizorët, në favela fillojnë të
qarkullojnë edhe librat. Para mbërritjes së Papës, Prefektura po rregullon si mundet
rrugët e pashtruara, nga të cilat janë zhdukur skeletet e makinave të lëna pa zot.
Kisha e Shën Jeronim Emilianit, fryt i misionit të etërve somaskë dhe i murgeshave
të Nënë Terezës, ku Papa Françesku do të bekojë elterin e ri, mban erën e bojës së
freskët. Popullsia e pret Papën me padurim, sepse ai do të hyjë në njërën prej shtëpive,
por nuk dihet në cilën. Do ta mësojmë vetëm në çastin e vizitës, për të shmangur kështu,
manipulimin e familjes ku do të jetë mik. Papa Françesku do ta takojë bashkësinë vendase
në fushën e futbollit të favelave. E njëjta fushë, ku ish-futbollisti Zhairzinjo stërvit
fëmijët. “Papa e di sa i rëndësishëm është futbolli për ne latinët”, pohon ish-sulmuesi
kariokas. Vërtet, futbolli përdoret si mjet kundër dhunës. Në favelat e Rios është
akoma i gjallë kujtimi i vizitës së një Pape tjetër, i të Lumit Gjon Pali II, i cili,
në vitin 1980, shkoi në Vidizhal, zonë në jug të Varzhinjës, e u dhuroi të varfërve
të asaj bashkësie unazën e artë baritore, që mbante në gisht. Ata nuk e shitën kurrë,
por deshën që ajo të ruhej në muzeun e Rios. Tani, pas 33 vjetësh, një papë tjetër
përkulet mbi vuajtjet e popullit të favelave. Një mënyrë për të përqafuar edhe një
herë – ashtu si Krishti Shëlbues i Korkovados – ato “periferi të botës”, me të cilat
ndjehet veçanërisht i lidhur Papa Françesku.