Công tác giáo dục đào tạo giới trẻ qua các sinh hoạt giáo xứ trong mùa hè
Phỏng vấn Linh Mục Marco Mori, Chủ tịch Diễn đàn các trung tâm giáo xứ Italia
Tại Italia sinh viên học sinh đã bắt nghì hè từ gần bốn tuần qua. Cuộc khủng hoảng
kinh tế tài chánh kéo dài khiến cho năm nay có hơn 6 triệu người không thể đi nghỉ
hè đó đây trên thế giới, hay ngay cả tại những miền khác trong nước Italia. Chính
trong hoàn cảnh này các tín hữu mới ý thức được sự ích lợi và tầm quan trọng của sinh
hoạt đa diện các giáo xứ cống hiến cho trẻ em và người trẻ. Đó là các sinh hoạt của
các trung tâm giáo dục đào tạo giáo xứ, do các linh mục tu sĩ nam nữ và giáo dân đảm
trách trong mùa hè.
Trên lý thuyết các sinh hoạt này dành cho trẻ em và người
trẻ Kitô. Nhưng từ ít lâu nay đã được mở rộng cho trẻ em và người trẻ thuộc các tôn
giáo khác và cho cả các trẻ em và người trẻ tàn tật nữa.
Năm nay số các tham
dự viên lên tới 2 triệu với 300.000 linh hoạt viên đa số là người trẻ. Các sinh hoạt
này bắt đầu từ ngay khi các cửa trường đóng cửa và kéo dài cho tới nửa tháng 7 dưới
sự hướng dẫn đào tạo do cha sở đảm trách. Nghĩa là chúng kéo dài từ 4 tới 6 tuần lễ.
Trong suốt thời gian đào tạo mùa hè này các trẻ em và người trẻ tham dự chơi đùa,
học hỏi và cầu nguyện chung với nhau. Trong tổng giáo phận Milano số trẻ em và người
trẻ ghi danh tham dự gia tăng 20% trong 5 năm qua. Sự kiện có các trẻ em và người
trẻ thuộc các tôn giáo khác tham dự các sinh hoạt mùa hè là dịp rất tốt giúp các trẻ
em và người trẻ Kitô ý thức hơn về căn tính Kitô của mình và sống kinh nghiệm trao
đổi, đối chiếu, chung sống hòa đồng trong tình huynh đệ. Đáng ghi nhận là càng ngày
càng có nhiều gia đình cũng tham gia việc chuẩn bị các sinh hoạt mùa hè cho con em
của họ, tạo thành một mạng lưới liên đới và trợ giúp hữu hiệu.
Trong tài liệu
phổ biến hồi tháng hai năm 2013 liên quan tới các sinh hoạt của các trung tâm giáo
xứ trong mùa hè, ”Ủy ban văn hóa và truyền thông xã hội” cũng như ”Ủy ban gia đình
và sự sống” của Hội Đồng Giám Mục Italia coi đây là dịp vun trồng các tài năng của
trẻ em và người trẻ.
Qua các sinh hoạt đó Giáo Hội Italia nhắm củng cố và
nâng đỡ trung tâm giáo xứ như con đường đặc biệt giúp giáo dục cuộc sống tốt theo
tinh thần Tin Mừng. Tài liệu gồm ba phần tập trung vào ba từ chính là: dự phóng, căn
tính và tiếp đón. Tài liệu nêu bật sự hiện diện của trung tâm giáo xứ trong qúa khứ
và các truyền thống vẫn còn tồn tại hầu như trong mọi xứ đạo toàn nước. Tiếp đến là
các nền tảng và năng động việc cần thiết soạn thảo và linh hoạt một dự án giáo dục
canh tân tương quan mật thiết với các gia đình. Và sau cùng là sự dấn thân của toàn
cộng đoàn trong nỗ lực giáo dục này, vì đây không phải chỉ là công việc của cha sở,
của các chuyên viên giáo dục hay linh hoạt viên, hoặc huấn luyện viên thể thao thể
dục, nhưng là của mọi tín hữu trong cộng đoàn giáo xứ.
Trong giáo phận Perugia,
trung bắc Italia, chương trình giáo dục người trẻ mùa hè có sự tham dự của các gia
đình di cư. Linh Mục Riccardo Pascolini, đặc trách văn phòng mục vụ giới trẻ của giáo
phận, cho biết tất cả 32 trung tâm hiện có đã được thành lập từ năm năm qua, và các
chương trình giáo dục mùa hè càng ngày càng quan trọng. Qua các sinh hoạt chơi đùa,
trẻ em và người trẻ tập sống kinh nghiệm hiệp thông với nhau, và nó thúc đẩy các gia
đình ra khỏi môi trường riêng tư khép kín để rộng mở cho tình bạn và sự tiếp đón.
Hiện có 300 trẻ em tham dự các sinh hoạt tại hai trung tâm ở vùng ngoại ô thành phố,
trong số đó có 80 em là con cái các gia đình ngoại quốc di cư thuộc nhiều quốc tịch
khác nhau. Cha Pascolini cũng cho biết các kết qủa tốt đạt được đã khiến cho các linh
mục toàn giáo phận đầu tư nhiều hơn cho các trung tâm giáo xứ. Các sinh hoạt này không
chỉ giúp tiến trình hội nhập bớt khó khăn hơn, mà cũng tạo ra tinh thần hiệp thông
trong giáo xứ nữa.
Ngoài kinh nghiệm nhân bản, sư phạm và thiêng liêng của
các người giáo dục và các linh hoạt viên, còn có sự tham dự của gia đình các trẻ em
và người trẻ nữa. Khi biết con cái họ sinh hoạt ra sao và nhận được những gì trong
các chương trình giáo dục mùa hè, các phụ huynh cảm thấy được mời gọi dấn thân tham
gia để phục vụ chính con cái cháu chắt họ.
Ngày 26-6-2013 Đức Hồng Y Angelo
Bagnasco, Tổng Giám Mục Genova, đã tham dự Ngày gặp gỡ mùa hè của giới trẻ có khẩu
hiệu là ”Con tín thác nơi Chúa”. Ngỏ lời với mọi người Đức Hồng Y khuyến khích các
trẻ em và người trẻ gắn bó với Chúa Kitô và sẽ là những người tươi vui. Đức Hồng Y
nói: Giáo Hội hiện diện mọi ngày, cả trong mùa hè nữa, nhờ hoạt động của biết bao
nhiêu thiện nguyện viên, các linh mục và cả các gia đình. Đức Ông Nicolò Anselmo,
chánh văn phòng mục vụ giới trẻ, thể thao và đại học, nêu bật rằng chính trong cuộc
khủng hoảng khó khăn hiện nay tình liên đới trở thành một thực tại qúy báu. Đàng sau
các trẻ em và người trẻ có các gia đình đang phải sống trong các hoàn cảnh khó khăn,
không có khả năng trả chi phí cho các em đi nghỉ hè. Nhưng cũng vì thế mà các trại
hè do các giáo xứ tổ chức trở thành kỳ nghỉ hè cho các em ngay trong thành phố.
Tại Roma 4.500 trẻ em và người trẻ thuộc các giáo xứ thành phố đã tham dự lễ hội mùa
hè tại Valmontone, nơi có công viên giải trí Cầu vồng Maryland. Lễ hội do văn phòng
mục vụ giới trẻ giáo phận Roma cùng tổ chức với Trung tâm giáo xứ Roma. Đức Tổng Giám
Filippo Iannone, phụ tá Đức Hồng Y Giám quản Roma, đã khai mạc lễ hội với lời cầu
nguyện và phép lành. Tiếp theo đó là các màn dân ca vũ và các trò chơi mà trẻ em và
người trẻ có thể tham dự tùy thích. Linh Mục Maurizio Mirilli, giám đốc văn phòng
mục vụ giới trẻ, cho biềt giáo phận đề ra nhiều chương trình giáo dục và sinh hoạt
mùa hè, trong đó có lễ hội mùa hè. Số các tham dự viên đã gia tăng gấp đôi so với
năm 2012, và năm tới chắc chắn sẽ đông hơn nữa.
Tại Milano Đức Hồng Y Angelo
Scola cũng đã tham dự lễ hội mùa hè với hơn 700 trẻ em và người trẻ trên cánh đồng
cạnh giáo xứ Cornaredo. Ngỏ lời với các em Đức Hồng Y nói: Chúa Giêsu đã cho chúng
ta thấy giá trị của bản vị con người hệ tại chỗ trở thành qùa cho tha nhân. Tại đây
chúng ta tất cả được mời gọi ngày càng hiểu rõ hơn yêu thương nhau thật tình có nghĩa
là gì. Qua các trẻ em và người trẻ hiện diện thuộc hai giáo xứ thánh Filippo Neri
và thánh Pietro d'Olmo Đức Hồng Y gửi lời khích lệ và chào thăm của ngài tới hơn 300.000
trẻ em và người trẻ thuộc hơn 1.000 trung tâm giáo xứ tổng giáo phận đang tham dự
các trại giáo dục mùa hè dưới sự hướng đẫn của 50.000 chuyên viên giáo dục và hơn
1.000 linh mục và tu sĩ nam nữ.
Sau đây chúng tôi xin gửi tới qúy vị và các
bạn bài phỏng vấn Linh Mục Marco Mori, Chủ tịch Diễn đàn các trung tâm giáo xứ toàn
Italia, về công tác giáo dục đào tạo giới trẻ qua các sinh hoạt trong mùa hè do giáo
xứ tổ chức.
Hỏi: Thưa cha Mori, tình hình sinh hoạt của các trung
tâm đào tạo giáo xứ hiện nay ra sao, đặc biệt trong kỳ hè mang nặng ảnh hưởng
của cuộc khủng hoảng kinh tế tài chánh như hiện nay?
Đáp: Các sinh
hoạt trong các trung tâm giáo xứ của chúng tôi là một câu trả lời xã hội, nhưng nhất
là dấu chỉ của một sự đánh giá cao đối với các đề nghị giáo dục mà chúng tôi đưa ra
trong các trung tâm giáo dục giáo xứ. Hiện nay số trẻ em và người trẻ ghi danh tham
dự gia tăng. Nó chứng minh cho thấy chúng tôi biết đáp ứng các lời xin được tiếp đón,
các lộ trình giáo dục giá trị, và chúng ta không cần phải dấu diếm, nó đáp ứng cả
các vấn đề kinh tế khó khăn hiện nay của các gia đình nữa. Nhưng việc gia tăng số
ghi danh cũng chứng minh cho thấy rằng các đề nghị giáo dục của chúng tôi được các
bậc phụ huynh nhận thức là hay đẹp, được suy tư chín chắn và thực hiện một cách tích
cực.
Hỏi: Các trung tâm giáo xứ từ xưa tới nay đã luôn luôn là nơi
tiếp đón. Trong các năm qua kinh nghiệm mùa hè cho thấy có sự rộng mở tiếp nhận cả
các trẻ em không Kitô và cả các trẻ em tàn tật nữa. Thế các giáo xứ hoạt động thế
nào thưa cha?
Đáp: Thật là điều bình thường, khi trung tâm giáo
xứ là nơi tiếp đón các trẻ em và người trẻ. Chúng ta có thể nói rằng đó là căn tính
nòng cốt của nó. Ngoài ra trung tâm giáo xứ, tự bản chất của nó, không coi các mới
mẻ của thế giới người trẻ như là vấn đề, mà như là việc tiếp nhận các nhu cầu cần
thiết của giới trẻ thôi. Đó là kiểu sinh hoạt của nó. Vì thế nó cũng đang làm đối
với các trẻ em và người trẻ tàn tật của tôn giáo này hay niềm tin khác xin tham dự.
Như vậy, khi đề cập rõ ràng đến nhu cầu của sự tiếp đón, thì không chỉ là tiếp nhận
vấn đề thôi, mà cũng còn là lo lắng cho vấn đề đó, và lồng khung nó vào trong một
năng động giáo dục nữa. Thế rồi trong một vài thực tại chúng tôi cũng có các người
trẻ không Kitô trong số các linh hoạt viên.
Hỏi: Vậy điều này không có
nguy cơ làm sai lạc bản chất căn tính của trung tâm giáo xứ, là nơi đào tạo Kitô hay
sao thưa cha?
Đáp: Tôi muốn trả lời một cách rất rõ ràng: trung
tâm giáo xứ thực sự là nơi rộng mở cho tất cả mọi người, nhưng không phải vì thế mà
giảm bớt ý thức của mình cũng là nơi rao truyền Tin Mừng. Sự hiện diện của các người
trẻ thuộc các tôn giáo khác có lẽ là dịp tốt nhất để thức tỉnh ý thức thuộc về căn
tính Kitô. Thế rồi chúng tôi cũng không dấu diếm sự kiện đôi khi trung tâm giáo xứ
mùa hè cũng là một dịp làm việc mục vụ hướng tới các Kitô hữu ”hâm hẩm”. Đối với các
bạn trẻ sự kiện phải chạm trán với các người cùng lứa tuổi và được mời gọi đưa ra
lý lẽ cho niềm tin của riêng mình, tự hỏi tại sao mình tin, là con đường tốt nhất
giúp phát triển một ý thức về căn tính Kitô của mình.
Hỏi: Như vậy trung
tâm giáo xứ cũng là một nơi hội nhập văn hóa, có đúng thế không thưa cha?
Đáp: Đúng thế. Tiếp đón và ý thức đối với tôi xem ra là các đường nét hướng đạo
của việc tiếp cận, mà tôi thấy là các trung tâm giáo xứ của chúng tôi đang thực thi
với sự khôn ngoan và óc thực tế. Không có trung tâm nào nhượng bộ căn tính của mình.
Trên bình diện tương tác này giữa các người trẻ, chúng tôi tiến bước theo con đường
tương tác và tiếp đón. Và đó là một món qùa mà người trẻ đem đến cho chúng tôi.
Hỏi: Hai triệu trẻ em và người trẻ ghi danh tham dự các sinh hoạt mùa hè của các trung
tâm giáo xứ với gần 300 ngàn linh hoạt viên. Đây là con số rất lớn chứ có phải ít
đâu thưa cha?
Đáp: Vâng, chắc chắn rồi. Nhưng hơn là con số tôi
thấy điều hay này là trong mùa hè này chúng tôi là cơ quan giáo dục đầu tiên trong
toàn nước Italia. Tôi cũng ngạc nhiên khám phá ra sự gia tăng các lộ trình chuẩn bị
cho các sinh hoạt, và việc tham gia nhiều hơn của các gia đình, khả năng của các trung
tâm giáo xứ là sự hiện diện sống động và linh hoạt trong vùng đất của mình.
Hỏi: Như vậy là đã có cả một phong trào chuẩn bị lớn kéo dài từ lâu trước
giây phút sống hiện nay của trung tâm giáo xứ, có phải thế không thưa cha?
Đáp: Đúng thế. Có hàng chục các trợ giúp lo lắng cho sinh hoat mùa hè của trung
tâm giáo xứ. Và cả hai tháng trước đã có các cuộc hội họp để chuẩn bị cho chương trình
sinh hoạt mùa hè. Có lẽ đây là một trong ít dịp giới trẻ hài lòng khi tham dự một
bài học. Họ biết thế vì họ hiểu họ sẽ là các các tác nhân chính của toàn chương trình
sinh hoạt mùa hè sắp tới, vì họ là các linh hoạt viên. Đây là một hình ảnh thực sự
khác xa với hình ảnh mà chúng ta dành cho các bạn trẻ trong các tháng khác trong năm
khi họ có ít trách nhiệm, và không có khả năng dấn thân và lãnh trách nhiệm vv...
Nếu không có 300.000 bạn trẻ linh hoạt viên này, thì chúng tôi sẽ không có cách nào
để tổ chức được các sinh hoạt mùa hè của các trung tâm giáo xứ.