Lumen fidei – Drita e Fesë, Enciklika e parë nënshkruar nga Papa Françesku: feja ndriçon
jetën e njeriut
“Lumen fidei”, “Drita e fesë”: titullohet kështu Enciklika e parë e Papës Françesku,
botuar sot. Drejtuar ipeshkvijve, meshtarëve, diakonëve, rregulltarëve dhe gjithë
besimtarëve shekullarë, e ndarë në katër kapituj, Enciklika, shpjegon Papa Françesku,
ishte pothuajse e kryer nga Benedikti XVI. Këtij shkrimi, Papa i sotëm i shtoi edhe
mendimin e tij. Qëllimi i dokumentit është që feja të shikohet përsëri si dritë, e
aftë për të ndriçuar gjithë jetën njerëzore. Kush beson, shikon. Kush beson, nuk
është kurrë i vetëm, sepse feja është pasuri, e cila u takon të gjithëve, pasuri
e përbashkët, që të ndihmon ta dallosh të mirën nga e keqja e t’i ndërtosh shoqëritë
tona, duke u dhënë shpresë. Kjo është zemra e Lumen fidei: e një feje, që nuk e shkëput
njeriun nga realiteti, por e ndihmon ta kuptojë në thellësi. Në një epokë, si kjo
moderne, shkruan Papa, në të cilën besimi i kundërvihet kërkimit e feja shikohet si
shpresë e kotë, si kërcim në zbraztësi, që e pengon lirinë e njeriut, ka rëndësi të
besosh e t’ia besosh vetveten, përvujtërisht e me guxim, dashurisë përdëllyese të
Zotit, që drejton udhët e shtrembëra të historisë sonë. Dëshmitar i besueshëm i
fesë është Jezusi, përmes të cilit Hyji vepron vërtet në histori. Kush beson në Jezusin,
jo vetëm e sheh Zotin, por shikon edhe me sytë e Tij. E ashtu si në jetën e përditshme
i besojmë arkitektit, farmacistit, avokatit, që i dinë punët më mirë se ne, kështu,
për fenë i besojmë Jezusit, specialistit të punëve të Zotit, Atij, që na shpjegon
Hyjin. Feja nuk është fakt privat, nënvizon Papa, sepse dëshmohet në gji të Kishës,
si bashkim konkret i besimtarëve. E kështu ekzistenca e besimtarit bëhet ekzistencë
kishtare.
Papa dëshmon, pra, lidhjen e ngushtë ndërmjet fesë, së vërtetës e
dashurisë, që burojnë nga vetë Zoti. Feja pa vërtetësi nuk shëlbon, nënvizon Papa.
Mbetet thjesht një përrallë e bukur, posaçërisht sot, kur jetohet kriza e së vërtetës,
për shkak të një kulture, e cila beson vetëm në teknologjinë ose në të vërtetën e
njerëzve të veçantë, në dobi të individit e jo të së mirës së përbashkët. Bota e sotme,
thekson Papa, nuk do ta pranojë të vërtetën e madhe, nuk do t’i bëjë vetes pyetje
për Zotin, sepse ka frikë nga fanatizmi e i pëlqen më shumë relativizmi. Por feja
nuk është e papajtueshme, besimtari nuk është arrogant, sepse e vërteta, që buron
nga dashuria e Zotit, nuk imponohet me dhunë e nuk e ndrydh njeriun. Prej këndej,
është plotësisht i mundur dialogu i fesë me arsyen: mbi të gjitha, sepse feja rizgjon
vështrimin kritik e zgjeron horizontet e arsyes. Së dyti, sepse Zoti është i ndritshëm
e mund të gjindet edhe nga jo besimtarët, që e kërkojnë me zemër të sinqertë. Kush
vihet për udhë që të bëjë mirë, nënvizon Papa, është tashmë pranë Zotit.
Pikë
tjetër themelore e Lumen fidei, është ungjillëzimi: kush e pranon dritën e Zotit,
thotë Papa, nuk mund ta mbajë vetëm për vete. Ashtu si një flakë ndez tjetrën, kështu
edhe drita e Krishtit ndriçon në fytyrën e të krishterëve e përcillet nga breznia
në brezni, përmes dëshmitarëve të fesë. E fortë, prandaj, lidhja e fesë me kujtesën,
sepse dashuria e Hyjit i mban kohët të bashkuara e na bën bashkëkohas me Jezusin.
E
mjeti kryesor për përcjelljen e fesë, janë Sakramentet. Para së gjithash, Pagëzimi,
që na kujton se feja duhet marrë në bashkim kishtar, sepse askush nuk pagëzon vetveten,
gjë që vë në dukje lidhjen e Kishës me familjen në transmetimin e fesë. Pastaj, Eukaristia,
ushqimi i çmuar i fesë, që na mëson të shikojmë në thellësinë e jetës. E akoma, dëshmimi
i fesë permes Besojmës e Atynës, që e bëjnë besimtarin të kujtojë të vërtetat, të
cilat i dëshmon e ta shikojë botën me syrin e Krishtit. Së fundi, Dhjetë Urdhërimet,
që nuk janë tërësi urdhërash negative, por udhë konkrete për të hyrë në dialog me
Hyjin. Feja është një, nënvizon akoma Papa, e uniteti i fesë është unitet i Kishës.
Në
Kapitullin e fundit, Lumen fidei shpjegon lidhjen ndërmjet besimit e ndërtimit të
së mirës së përbashkët: feja, që lind nga dashuria e Hyjit, i çelnikos lidhjet ndërmjet
njerëzve e i nxit të vihen në shërbim të drejtësisë e të paqes. Në se e heqim nga
qytetet tona, humbasim besimin në njeri-tjetrin e mbetemi të bashkuar për frikë ose
për interes. Ndërsa feja mund të ndriçojë një mori fushash të jetës: familjen e bazuar
mbi martesën, parë si bashkim i qëndrueshëm i burrit me gruan; botën e të rinjve,
që dëshirojnë një jetë të madhe e që takimi me Jezusin u jep shpresën e pamort. Feja
nuk është strehë për njerëz pa guxim, pohon Papa, por është zgjerim i jetës e në këtë
drejtim, Ditët Botërore të Rinisë u krijojnë të rinjve mundësitë ta shprehin me vrull
gëzimin e fesë dhe impenjimin për ta jetuar pa u lëkundur, me guxim.
Feja ndriçon
edhe natyrën e na ndihmon ta repesktojmë, duke gjetur modele zhvillimi, që nuk bazohen
vetëm mbi dobinë ose fitimin, por që e shikojnë krijimin si dhuratë; na mëson të gjejmë
forma të drejta qeverisjeje, në të cilat autoriteti vjen nga Zoti e është në shërbim
të së mirës së përbashkët, na jep edhe mundësinë e faljes, që çon në kapërcimin e
konflikteve.
Edhe vuajtja e vdekja fitojnë kuptim, kur ia besojmë veten Zotit,
shkruan Papa: njeriut që vuan, Zoti nuk i jep një arsyetim, i cili i shpjegon të gjitha,
por i jep diçka shumë më të madhe, praninë e tij, që e shoqëron. Kështu feja shkon
krah për krah me shpresën. E prej këndej, Papa bën thirrje: “Mos të lejojmë të
na e rrëmbejnë shpresën!” .Enciklika përfundon me një lutje drejtuar Virgjërës Mari,
ikonë e përkryer e fesë, që të na mësojë ta shikojmë botën me sytë e Jezusit.