Çelësi i fjalëve të Kishës: kushtetuta “Sacrosanctum Concilium”
Deri tani, ju kemi folur për tri nga katër kushtetutat e Koncilit II të Vatikanit.
Në emisionin e sotëm, do t’ju njohim me kushtetutën “Sacrosanctum Concilium”. Me
të, etërit konciliarë urojnë pjesëmarrjen e plotë e të vetëdijshme të besimtarëve
në liturgji. Parashikon që konferencat ipeshkvnore mund të autorizojnë përdorimin
e gjuhës amtare në leximet liturgjike, pavarësisht se gjuha e kremtimit mbetet latinishtja,
rregull, që u ndryshua më vonë. Riti i Meshës thjeshtohet e pranohet një lloj pluraliteti
në formë përsa u përket procesioneve, dhënies së Sakramenteve dhe muzikës. Liturgjia,
thuhet në kushtetutë, kontribuon që besimtarët ta shprehin me jetë dhe t’u dëshmojnë
të tjerëve misterin e Krishtit e natyrën më të pastër të Kishës së vërtetë, e cila
është njëkohësisht njerëzore e hyjnore, e dukshme, por e mbrujtur me realitete të
padukshme. Si vepër e Krishtit, meshtar e profet, dhe e Kishës, korpit të Tij, çdo
akt liturgjik është i shenjtë në vetvete. Njerëzit, para se të marrin pjesë në liturgji,
duhet të kthehen e të besojnë në Zot. Barinjtë e shpirtrave, vazhdon akoma “Sacrosanctum
Concilium”, duhet të vigjëlojnë me kujdes, që në aktet liturgjike të respektohen normat,
të cilat sigurojnë vlefshmërinë dhe legjitimitetin e kremtimit. Besimtarët duhet të
marrin pjesë me vetëdije, aktivisht e në mënyrë frytdhënëse. Rregullat mbi liturgjinë
shenjte, nënvizohet më tej, duhet t’i vendosë vetëm autoriteti kishtar. Kur nuk është
çështje feje, Kisha nuk synon të imponojë uniformitetin e rreptë, por respekton dhe
favorizon vetitë e dhuratat shpirtërore të racave e të popujve të ndryshëm. Kisha,
thuhet në kushtetutë, kujdesohet që besimtarët të mos marrin pjesë sikur të ishin
të huaj, ose si spektatorë të heshtur në Flijimin eukaristik, por që, përmes kuptimit
të plotë të riteve dhe të lutjeve, të marrin pjesë me gjithë vetveten, aktivisht e
me bindje, në aktin e shenjtë. Prandaj – e me këtë dispozitë “Sacrosanctum Concilium”
i hap udhën përdorimit të gjuhës amtare në liturgji – i duhet dhënë hapësirë gjuhës
së popullit. Pra, me kushtetutën “Sacrosanctum Concilium”, Kisha shqetësohet për
besimtarët, të cilët nuk duhet të marrin pjesë në liturgji pasivisht, por aktivisht,
me vetëdije të plotë. E ky shqetësim është i vlefshëm edhe në ditët tona, 50 vjet
pas Koncilit II të Vatikanit. Sa herë na qëllon të shohim në meshë, njerëz, që i shqetësojnë
të tjerët e vetë aktin liturgjik, duke biseduar? Sa herë dëgjojmë zilen e ndonjë celulari?
Ose, kemi përkrah njerëz, që megjithëse nuk shqetësojnë askënd, nuk marrin pjesë në
meshë, qëndrojnë në heshtje e nuk këndojnë. Pjesëmarrja në liturgji, sidomos ditën
e dielë e ditën e festës së urdhnueme, nuk do të thotë të plotësosh detyrën, ose ta
kthesh këtë në zakon. Do të thotë të marrësh pjesë me vetëdije në një akt, që kremton
e i thur lavde Zotit të Gjithpushtetshëm. Është burimi, uji i të cilit, kthen çdo
dele të humbur në vathën e grigjës së Hyjit.