Ngày phán xét thúc đẩy chúng ta sống giây phút hiện tại tốt lành và bác ái hơn
Ngày phán xét không làm cho chúng ta sợ hãi, nhưng thúc đẩy chúng ta sống
giây phút hiện tại tốt lành hơn, biết nhận ra Chúa nơi các anh chị em nghèo túng và
yêu thương trợ giúp họ.
Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói như trên với hơn
100.000 tín hữu và du khách hành hương năm châu tham dự buổi tiếp kiến chung tại quảng
trường thánh Phêrô sáng thứ tư 24-5-2013. Trong số các đoàn hành hương hiện diện và
được ngồi hai bên khán đài có phái đoàn 55 tín hữu Việt Nam, do Đức Hồng Y Gioan Baotixita
Phạm Minh Mẫn hướng dẫn. Đức Thánh Cha đã chào phái đoàn như sau:
Tôi thân
ái chào các khách hành hương Việt Nam của tổng giáo phận thành phố Hồ Chi Minh, dưới
sự hướng dẫn của Đức Hồng Y Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn.
Trong hài huấn
dụ Đức Thánh Cha đã khai triển đề tài giáo lý ngày Chúa Giêsu Kitô quang lâm, như
viết trong Kinh Tin Kinh: ”Người sẽ trở lại trong vinh quang để phán xét kẻ sống và
kẻ chết”. Đức thánh Cha nói: Lịch sử loài người đã bắt đầu với việc tạo dựng người
nam và người nữ giống hình ảnh của Thiên Chúa, và kết thúc với việc phán xét sau hết
của Chúa Kitô. Thường khi chúng ta quên hai cực này của lịch sử, và nhất là niềm tin
vào việc trở lại của Chúa Kitô và ngày phán xét sau hết đôi khi không rõ ràng và vững
vàng trong tim của các kitô hữu. Trong cuộc sống công khai Chúa Giêsu đã thường dừng
lại trên thực tại này của lần trở lại sau cùng.
Tiếp đến Đức Thánh Cha đã
suy tư về ba dụ ngôn giúp mình giải ý nghĩa của tín lý này: đó là dụ ngôn 10 trinh
nữ cầm đèn đi đón chàng rể, dụ ngôn các nén bạc và văn bản nói về ngày phán xét sau
hết. Cả ba văn bản đều thuộc diễn văn của Chúa Giêsu về ngày tận thế trong Phúc Âm
thánh Mátthêu.
Với việc Lên Trời Con Thiên Chúa đã đem nhân tính của chúng
ta mà Người đã nhận lấy lên gần Thiên Chúa Cha, và muốn kéo tất cả chúng ta đến với
Người, muốn kêu gọi toàn thế giới được đón nhận trong vòng tay rộng mở của Thiên Chúa,
để khi lịch sử kết thúc, toàn thực tại được giao cho Thiên Chúa Cha. Tuy nhiên, có
”thời gian tức khắc” giữa biến cố Chúa Kitô đến lần đầu và lần cuối, là thời gian
chúng ta đang sống. Dụ ngôn mười trinh nữ nằm trong bối cảnh của ”thời gian tức khắc”
này (x. Mt 25,1-13).
Đây là mười trinh nữ đang chờ Chàng Rể tới, nhưng chàng
đến chậm và các cô thiếp ngủ. Khi nghe báo Chàng Rể đang tới, tất cả các cô chuẩn
bị tiếp đón Chàng, nhưng trong khi các cô khôn ngoan có dầu để châm cho đèn, thì các
cô khờ dại bị tắt đèn vì không có dầu; và trong khi họ tìm cách đến với Chàng Rể thì
các trinh nữ khờ dại thấy cửa vào phòng tiệc cưới đã đóng. Họ kiên trì gõ cửa nhưng
đã qúa muộn, Chàng Rể trả lời: Ta không biết các ngươi. Chàng Rể là Chúa, và thời
gian chờ đợi Người tới là thời gian Chúa cho chúng ta, cho tất cả chúng ta, với sự
thương xót và lòng kiên nhẫn, trước ngày Chúa đến lần sau hết; đó là một thời gian
tỉnh thức, thời gian trong đó chúng ta phải giữ cho đèn của đức tin, đức cậy và đức
mến được cháy sáng, trong đó chúng ta phải giữ cho con tim rộng mở cho sự thiện, cho
vẻ đẹp và cho tình bác ái; đó là thời gian sống theo Thiên Chúa, bởi vì chúng ta không
biết ngày giờ cuộc trở lại của Chúa Kitô. Đức Thánh Cha giải thích giáo huấn của dụ
ngôn như sau:
Điều đòi hỏi chúng ta là chuẩn bị cho cuộc gặp gỡ này, được
chuẩn bị cho một cuộc gặp gỡ đẹp, cuộc gặp gỡ với Chúa Giêsu; nó có nghĩa là biết
trông thấy các dấu chỉ sự hiện diện của Chúa, giữ cho đức tin của chúng ta được sống
động, với lời cầu nguyện, với các Bí tích, tỉnh thức để đừng ngủ, để đừng quên Chúa.
Cuộc sống của các kitô hữu ngủ là một cuộc sống buồn sầu, không phải là một cuộc sống
hạnh phúc. Kitô hữu phải là người hạnh phúc, với niềm vui của Chúa Giêsu. Chúng ta
đừng ngủ!
Dụ ngôn thứ hai là dụ ngôn các nén bạc, khiến chúng ta suy tư về
tương quan giữa việc chúng ta dùng các ơn nhận được từ Thiên Chúa như thế nào và việc
trở lại của Người, trong đó Người sẽ hỏi chúng ta đã dùng các ơn ấy ra sao (x. Mt
25,14-30). Chúng ta biết rõ dụ ngôn: trước khi đi xa, ông chủ trao cho mỗi đầy tớ
vài nén bạc, để chúng được sử dụng trong lúc ông vắng nhà. Ông giao cho người thứ
nhất năm nén, người thứ hai hai nén và ngươi thứ ba một nén. Trong thời gian ông đi
vắng hai người dầu tiên làm cho các nén bạc sinh lợi, trong khi người thứ ba thích
chôn nén bạc của mình và trả lại nguyên vẹn cho chủ. Khi chủ về ông xét xử công việc
của họ: ông khen ngợi hai người đầu, trong khi người thứ ba bị đuổi ra ngoài trong
tối tăm vì anh ta đã dấu nén bạc vì sợ hãi, và khép kín trong chính mình. Một kitô
hữu khép kín trong chính mình, chôn dấu tất cả nhữmg gì Chúa đã ban cho không là một
kitô hữu. Đó là một kitô hữu không cám ơn Chúa về tất cả những gì Chúa đã ban cho
họ. Đức Thánh Cha giải thích giáo huấn của dụ ngôn như sau:
Điều này nói với
chúng ta rằng sự chờ đợi Chúa trở lại là thời gian của hành động - chúng ta đang sống
trong thời gian hành động - thời gian, trong đó sinh hoa trái các ơn Chúa ban cho
chúng ta, không phải cho chính chúng ta, nhưng là cho Chúa, cho Giáo Hội, cho những
người khác, là thời gian trong đó luôn tìm cách gia tăng sự thiện trong thế giới.
Và một cách đặc biệt trong giai đoạn khủng hoảng ngày nay, điều quan trọng là không
khép kín trong chính mình, bằng cách chôn dấu nén bạc, các phong phú tinh thần, trí
tuệ, vật chất của mình, tất cả những gì mà Chúa đã ban cho chúng ta, nhưng phải mở
ra, liên đới, chú ý tới người khác. Trong quảng trưởng tôi trông thấy nhiều người
trẻ, có đúng thế không? Có nhiều người trẻ phải không? Người trẻ ở đâu rồi? Với các
con là những người còn đang ở lúc khởi đầu của con đường cuộc sống cha xin hỏi: Các
con đã nghĩ tới các nén bạc Thiên Chúa đã ban cho các con chưa? Các con đã nghĩ có
thể dùng chúng để phục vụ tha nhân chưa? Đừng chôn dấu các nẻn bạc! Hãy đánh cá chúng
trên các lý tưởng lớn, các lý tưởng rộng mở con tim, các lý tưởng phụng sự khiến cho
các nén bạc của các con phong phú. Cuộc sống không được ban cho để chúng ta khư khư
giữ nó cho chính mình, mà được ban để chúng ta cho đi. Các người trẻ thân mến, hãy
có một tâm hồn cao thượng! Đừng sợ hãi mơ tưởng các điều vĩ đại!
Sau cùng
là một lời liên quan tới sự phán xét sau hết, trong đó được miêu tả lần đến thứ hai
của Chúa, khi Người sẽ phán xét tất cả mọi người kẻ sống và người chết (x. Mt 25,31-46).
Hình ảnh được thánh sử dùng là hình ảnh của người mục tử tách chiên khỏi dê. Bên phải
được đặt những người đã hành động theo ý muốn của Thiên Chúa, cứu giúp tha nhân đói
khát, khách lạ, trần truồng, yếu đau, bị cầm tù - tôi đã nói ”khách lạ”: tôi nghĩ
tới tất cả các người nước ngoài ở trong giáo phận Roma này, chúng ta phải làm gì cho
họ? - trong khi đi về bên trái là những kẻ đã không cứu giúp tha nhân. Đức Thánh Cha
giải thích ý nghĩa sự phân cách này như sau:
Điều này nói với chúng ta rằng
chúng ta sẽ bị Thiên Chúa phán xử theo tình bác ái, theo cách chúng ta sẽ yêu thương
các anh chị em của chúng ta, đặc biệt là những người yếu đuối và cần được giúp đỡ.
Chắc chắn chúng ta phải luôn luôn nhớ rằng chúng ta được biện minh, chúng ta được
cứu rỗi nhờ ơn thánh, vì một hành động của tình yêu thương nhưng không của Thiên Chúa,
là Đấng luôn luôn đi trước chúng ta; một mình chúng ta không thể làm được gì. Đức
tin trước hết là một ơn mà chúng ta đã nhận được. Nhưng để mang hoa trái ơn thánh
Chúa luôn luôn đòi hỏi chúng ta rộng mở cho Người, câu trả lời tự do và cụ thể của
chúng ta. Chúa Kitô đến để đem lại cho chúng ta lòng thương xót của Thiên Chúa là
Đấng cứu thoát. Chúng ta được yêu cầu tín thác nơi Người, đáp trả lại ơn tình yêu
của Người với một cuộc sống tốt lành, gồm các hành động được linh hoạt bởi đức tin
và tình yêu thương.
Rồi Đức Thánh Cha kết luận bài huấn dụ như sau: Anh chị
em thân mến nhìn vào sự phán xét sau hết không bao giờ làm chúng ta sợ hãi; đúng hơn
nó thúc đẩy chúng ta sống hiện tại tốt lành hơn. Thiên Chúa cống hiến cho chúng ta
thời gian này với lòng thương xót và sự kiên nhẫn, để chúng ta học nhận biết Người
mỗi ngày nơi các anh chị em nghèo túng và bé nhỏ, để chúng ta làm việc thiện và tỉnh
thức trong lời cầu nguyện và trong tình yêu thương. Ước chi vào cuối cuộc đời mình
và khi lịch sử kết thúc Chúa có thể thừa nhận chúng ta như các đầy tớ tốt lành và
trung tín của Người.
Đức Thánh Cha đã đặc biệt chào người trẻ và khuyến khích
họ tận dụng mọi khả năng và tài khéo Chúa ban để xây dựng Nước Chúa, Giáo Hội rất
cần đến họ. Sau cùng ngài cất Kinh Lậy Cha và ban phép lành tòa thánh cho mọi người.