... Ngày 11-2-2013, lễ Đức Mẹ Lộ Đức, vào đúng 12 giờ trưa, tin loan đi gây
ngạc nhiên lớn lao cho toàn thế giới và cách riêng cho Giáo Hội Công Giáo: ”Đức Thánh
Cha Biển-Đức XVI quyết định từ nhiệm chức vụ Giám Mục Roma”. Xin nhường lời cho ĐứcHồng Y Philippe Barbarin, Tổng Giám Mục Lyon, miền Nam nước Pháp, bày tỏ tâm
tình ngưỡng mộ và tri ân.
Đức Thánh Cha Biển-Đức
XVI đã chọn một thời điểm an bình để thông báo việc ngài ra đi. Thật thế, sau khi
cử hành kỷ niệm 50 năm khai mạc Công Đồng Chung Vatican II (1962-2012) và bắt đầu
Năm Đức Tin, cũng như bổ nhiệm 24 tân Hồng Y cử tri, Đức Thánh Cha giải thích rằng
ngài không còn có thể chu toàn trách nhiệm giao phó. Vào cuối tháng 11 năm 2012, nhân
chuyến viếng thăm ”ad limina”, tôi hỏi thăm sức khoẻ ra sao thì ngài trả lời tôi với
nụ cười rằng: ”Đối với người ở vào tuổi tôi thì không nên than phiền gì cả!” Thế nhưng
vào ngày 11-2-2013 Đức Thánh Cha lại nhấn mạnh rằng: - Tôi biết mình không
còn có thể thi hành sứ vụ Phêrô với sức lực mà sứ vụ này đòi hỏi.
Có lẽ đây là một quyết định khôn ngoan kèm theo nhiều can đảm. Và nhất
là, một chứng tá Khiêm Tốn tuyệt đẹp. Có thể nói rằng Đức Biển-Đức XVI không
hề ”bon-chen” vào chức vụ Giáo Hoàng. Tôi còn nhớ rõ lời ngài nói với chúng tôi, vào
dịp ngài mừng sinh nhật thứ 78 trước khi bắt đầu mật nghị bầu giáo hoàng vào tháng
4 năm 2005, sau khi đọc lời chúc mừng của chúng tôi, ngài nói rằng: - Xin cám
ơn, nhưng tôi hy vọng là sự tín nhiệm anh em dành cho tôi ngừng tại đây!
Người ta bảo rằng quyền bính thường mê-hoặc và có nhiều người muốn bám vào, thì ít
ra Đức Biển-Đức XVI minh chứng cho chúng ta thấy đó không phải là tham vọng của ngài.
Đây còn là chứng tá tuyệt đẹp về Tự Do. Đúng thế. Đức Biển-Đức XVI luôn hành
động cách hết sức tự do. Kế nhiệm một vị đại giáo hoàng trên ngai tòa Phêrô, ngài
có một cung cách khác với Đức Gioan Phaolô II, kín đáo hơn và thầm lặng hơn. Tuy nhiên,
mặc dầu không phải là đặc sủng của mình, Đức Biển-Đức XVI vẫn viết được những trang
sử tuyệt vời. Xin trưng dẫn bằng chứng về Ngày Quốc Tế Giới Trẻ. Lúc đầu ngài hơi
dè dặt do dự tại Koeln năm 2005, rồi cảm thấy vui tươi thoải mái hơn với các bạn trẻ
tại Sydney năm 2008. Sang đến Madrid vào năm 2011 thì ngài hoàn toàn nhập cuộc với
các bạn trẻ. Khi bão tố đổ ập xuống phi trường Cuatro Vientos, các cộng sự viên muốn
Đức Thánh Cha nên lui vào chỗ trú mưa thì ngài nhất định từ chối. Ngài muốn ở lại
giữa cơn mưa với các bạn trẻ. Và người ta thấy rằng các bạn trẻ đã chân thành bày
tỏ lòng tri ân, kể cả việc hát to lời tri ân để nói với Đức Thánh Cha.
Nối
gót Đức Gioan Phaolô II, Đức Biển-Đức XVI cũng thực hiện nhiều chuyến công du mục
vụ hải ngoại. Tôi nhớ cách riêng chuyến ngài viếng thăm nước Pháp hồi mùa thu năm
2008. Chưa bao giờ tôi tham dự một Thánh Lễ tuyệt đẹp như thế vào ngày 13-9-2008 trên
thềm điện Invalides. Tuyệt đẹp về ánh sáng, về thinh lặng, về lời ca tiếng hát chúc
tụng ngợi khen THIÊN CHÚA. Một rừng người sốt sắng cầu nguyện trong một khung cảnh
tuyệt vời.
Đức Thánh Cha Biển-Đức XVI vẫn giữ nguyên phong độ giáo sư Joseph
Ratzinger. Như một bậc thầy, trong bài giảng đầu tiên ngày nhận sứ vụ Phêrô, ngài
đã giải thích các biểu tượng của ngày lễ như: dây Pallium, nhẫn ngư phủ .. Tiếp đến
là các tông huấn thành quả của Thượng Hội Đồng Giám Mục Thế Giới năm 2005 về Thánh
Thể và năm 2008 về Lời Chúa. Ngoài ra phải nhắc đến 3 Thông Điệp: THIÊN CHÚA là
Tình Yêu, Được Cứu Rỗi Nhờ Hy Vọng và Tình Yêu Trong Chân Lý.
Cùng lúc, thần học gia Joseph Ratzinger đã tiếp tục công trình nghiên cứu khi
cho phát hành ba cuốn sách viết về một đề tài khó nhất, bởi lẽ đã được học hỏi từ
2 ngàn năm qua: ”Đức GIÊSU trong Phúc Âm!”
Tôi ngạc nhiên tự hỏi: ”Làm
sao mà ngài có thời giờ để tìm kiếm các dữ liệu cần thiết, để viết bản
thảo các tác phẩm, trong khi có rất nhiều trọng trách phải chu toàn???” Nhưng
ngỡ ngàng nhất đến với tôi là khi đọc tác phẩm sau cùng của ngài viết về ”Thời Thơ
Ấu của Đức GIÊSU” - từng tháp tùng nhiều người trong thời kỳ chuẩn bị mừng Lễ Giáng
Sinh - đó là khám phá ra những chi tiết mà tôi chưa bao giờ đọc hoặc nghe nói đến
về những đoạn Phúc Âm mà tôi nghĩ là mình đã biết rành. Thú vị biết bao! Độc giả có
cảm tưởng là các bản văn Phúc Âm trở nên sống động trước mắt và lời cầu nguyện được
canh tân. Thật vậy. Phúc Âm đúng là Lời Hằng Sống.
Trong nhiều bài diễn văn
Đức Biển-Đức XVI đọc trước giới văn hóa như tại Bernardins ở thủ đô Paris năm 2008
hoặc với giới chính trị tại Westminster ở thủ đô Luân-Đôn năm 2010 và trong vô số
bài huấn dụ, người ta thấy rõ đời sống trí thức và đời sống thiêng liêng đã hòa điệu
và làm phong phú lẫn nhau như thế nào. Trí tuệ cao của một nền đại học có chứng chỉ
hẳn hoi đã kết hợp hài hòa với tâm tình thiêng liêng của một trái tim thơ trẻ. Thật
tuyệt vời!
Tôi vẫn còn văng vẳng bên tai lời tuyên bố của vị Tân Giáo Hoàng
vừa đắc cử sau cuộc bỏ phiếu tại nhà nguyện Sistina vào buổi chiều ngày 19-4-2005:
- Một triều đại giáo hoàng sẽ rất ngắn ngủi, một triều đại giáo hoàng an bình
và hòa giải, một triều đại giáo hoàng có lẽ sẽ tràn đầy đau khổ .. Nhưng tôi
không có chủ đích nào khác ngoài việc bước theo Đức Chúa KITÔ và phục vụ Người bằng
việc loan báo Người, và nếu có thể thì chứng tỏ Người bằng trọn cuộc
sống của tôi.
Xin chân thành cám ơn Đức Thánh Cha Biển-Đức XVI.
Ngài đã giữ lời đã hứa!
... ”Anh em phải đối xử tốt với nhau, phải có lòng thương xót và biết
tha thứ cho nhau, như THIÊN CHÚA đã tha thứ cho anh em trong Đức KITÔ.
Vậy, anh em hãy bắt chước THIÊN CHÚA, vì anh em là con cái được
Người yêu thương và hãy sống trong tình bác ái, như Đức KITÔ đã
yêu thương chúng ta, và vì chúng ta, đã tự nộp mình làm
hiến lễ, làm hy lễ dâng lên THIÊN CHÚA tựa hương thơm ngào ngạt .. Anh em hãy
ăn ở như con cái ánh sáng; mà ánh sáng đem lại tất cả những gì là lương
thiện, công chính và chân thật .. Hãy cùng nhau đối đáp những bài thánh
vịnh, thánh thi và thánh ca do Thần Khí linh hứng; hãy đem cả tâm hồn
mà ca hát chúc tụng THIÊN CHÚA. Trong mọi hoàn cảnh và mọi sự, hãy nhân danh
Đức GIÊSU KITÔ, Chúa chúng ta, mà cảm tạ THIÊN CHÚA là CHA”(Êphêxô
4,32/5,1-2+8-9+19-20).
(”EGLISE A LYON”, La Magazine De L'Actualité
Diocésaine, No 03, Mars 2013, trang 4-5)