Liturgjia e Fjalës së Zotit e dielës së 4-të e Kreshmëve “C
Ja përsëri në takimin tonë javor me Fjalën e Zotit të së dielës, kësaj herët do të
dëgjojmë dhe meditojmë së bashku leximet biblike të liturgjisë hyjnore të dielës së
4-të të kohës së Krezhmëve, ciklit të tretë, sipas kalendarit të liturgjisë kishtare. Liturgjia
e Fjalës Hyjnore këtë të diele e avancon, e paraprijnë gëzimin e Ngjalljes së Krishtit,
një gëzim që buron nga bindja se duam që Ai të na falë e të na shpëtojë. Kështu pra
leximet biblike e në mënyrë të veçantë pjesa e Ungjillit na thërret të gëzohemi në
Zotin sepse Ai na del para në takim dhe na ofron mëshirën e vet hyjnore. Arsyeja
e parë e gëzimit është afërsia e Zotit ndaj atyre që e kërkojnë. Arsyeja e dytë është
falja që Zoti iu dhuron atyre që kthehen tek Ai me zemër të sinqertë. Në pjesën
Ungjillore të kësaj së diele, Jezusi na tregon se Hyj është Atë dhe e do shpëtimin
e çdo biri e bije. Zoti Atë që pret, me durim e dashuri, çdo fëmijë të vetin, që
është larguar prej tij; Zoti është Atë që nxit, zgjon në zemër të mëkatari dëshirën
e kthimit, për të mundur të jetojë në bashkim të thellë me Të: Hyj është Atë që mëshirën
e shndërron në gurrë të jetës së re për Kishën e mbarë njerëzimin. Pra, ti bashkohemi
gëzimit të Zotit e të festojmë e të gëzohemi edhe ne, për çdo mëkatarë që kthehet
me gjithë zemër tek Hyji. E tani ti dëgjojmë së bashku Fjalën Hyjnore, në mënyrë
të veçantë pjesën ungjillore të kësaj së diele e cila është një poemë e përdëllimit
dhe e mirësisë së Zotit e pastaj komentin e leximeve biblike.
Liturgjia e Fjalës
Leximi i parë Joz 5, 9 a. 10-12
Pas
kalimit të lumit Jordan dhe hyrjes në tokën e premtuar fillon një fazë e re në historinë
e shpëtimit dhe izraelitët kremtojnë Pashkët që paraprin Pashkët e krishtera. Në shkretëtirë
hebrenjtë merrnin manën (ushqimin), dhuratë e Hyjit që Ai e jepte çdo ditë. Tani
ushqimi që i ushqen është edhe frut i punës dhe i vullnetit të tyre për ta bërë pjellore
tokën e tyre.
Lexim prej Librit të Jozuehut
Atëherë
Zoti i tha Jozuehut: “Sot jua hoqa çnderimin e Egjiptit.” Ai vend u quajt deri në
ditën e sotme: Galgalë. Bijtë e Izraelit zunë vend në Galgalë, në rrafshin e Jerihonit,
dhe të katërmbëdhjetën ditë të muajit në mbrëmje i kremtuan Pashkët. Prej së nesërmes
filluan të ushqehen me prodhimet e atij vendi, me bukë të pabrumë e përvëlak kokrrash
elbi të përzhitur po atë ditë. Të nesërmën, pasi hëngrën prej prodhimeve të vendit,
edhe mana pushoi të bjerë. Bijtë e Izraelit nuk e përdorën më atë ushqim, por atë
vit u ushqyen me prodhimet e tokës së Kanaanit. Fjala e Zotit.
Psalmi
34
Zoti është afër atyre që e kërkojnë ----------- Përherë
do ta bekoj Zotin, në gojën time përherë është lavdi i tij. Shpirti im mburret
në Zotin: le të dëgjojnë të përvujtët e le të gëzohen. ---------- Bashkë
me mua jepni lavdi Zotit, le ta lartësojmë së bashku Emrin e tij. E kërkova
Zotin e ai më dëgjoi, edhe më çliroi nga çdo frikë që pata. ----------- Shikojeni
atë e do të ndriçoheni, fytyra juaj nuk do të turpërohet. Ja, skamnori e thirri
në ndihmë e Zoti e dëgjoi dhe e shpëtoi nga të gjitha vuajtjet e tija. ---------- Leximi
i dytë 2 Kor 5, 17-21
Krishti na ka pajtuar me Atin. Jeta e tij
dhe mesazhi i tij kanë këtë domethënie për ne: hir, falje, bamirësi, paqe, nga ana
e Hyjit drejt njeriut. Të gjithë këtë Jezusi na e ka dhuruar duke marrë dobësinë
tonë. Ndërsa Jezusi nga një anë duke u bërë solidar me jetën tonë të mjerë, Ai na
bën pjesmarrës në vetë jetën e Hyjit.
Lexim prej Letrës së dytë të shën
Palit apostull drejtuar Korintasve
Vëllezër, nëse ndokush është në Krishtin,
është krijesë e re: e vjetra u zhduk, dhe, ja, u bë e reja! Të gjitha e kanë burimin
në Hyjin, i cili na pajtoi me vetvete me anë të Krishtit dhe neve na e besoi shërbesën
e pajtimit. Sepse Hyji nëpër Krishtin e pajtoi botën me vetvete, duke mos ua numëruar
njerëzve fajet e tyre e duke na e besuar neve fjalën e pajtimit. Jemi, pra, përfaqësuesit
e Krishtit! Hyji ju qorton përmes nesh! Ju përbejmë në emër të Krishtit: Pajtohuni
me Hyjin. Atë që kurrë nuk bëri mëkat, Hyji për ne e bëri mëkat, në mënyrë që në Të
ne të bëhemi drejtësi e Hyjit. Fjala e Zotit.
Lavdi
ty, o Krisht, Mbret i lavdisë së amshuar! Do të çohem e do të shkoj tek im
atë e do t’i them: ‘O atë, rashë në mëkat kundër qiellit e kundër teje!’ Lavdi
ty, o Krisht, Mbret i lavdisë së amshuar!
Ungjilli Lk 15, 1-3.11-32
Shëmbëlltyra
e djalit të humbur na bën të kuptojmë misterin e errësirës dhe të vdekjes që vepron
në rebelimin ndaj vullnetit të dashurisë së Atit qiellor, dhe nga ana tjetër madhështinë
e pafundme të mëshirës së tij për fëmijët që e tradhtojnë dhe e ofendojnë pa e kuptuar
greminën në të cilën kanë rënë. Kisha egziston sot falë mëshirës së Hyjit e nëpërmjet
këtij veprimi dashurie Hyji ka themeluar popullin që jemi ne, të përbërë nga bij të
humbur dhe dele të humbura.
Leximi i Ungjillit shenjt sipas Lukës
Në
atë kohë, të gjithë tagrambledhësit dhe mëkatarët i afroheshin Jezusit për ta dëgjuar.
Farisenjtë e skribët nynykatnin: “Ky i pranon mëkatarët – thoshin – dhe po ha me ta.”
Atëherë Jezusi u tregoi këtë shëmbëlltyrë: “Një njeri kishte dy djem. Djali i
vogël i tha t’et: ‘Babë, ma jep pjesën e pasurisë që më takon!’ Ai ua ndau pasurinë.
Mbas pak ditësh, djali i vogël mblodhi çka pati dhe shkoi në dhe të largët e atje
e shkapërderdhi pasurinë e vet duke jetuar i dhënë pas vesesh. Kur shpenzoi gjithçka
pati, u bë zi e madhe buke në atë vend e djali filloi ta sprovoi skamjen. Atëherë
shkoi e u lidh rrogëtar te një njeri i atij vendi. Ky e dërgoi në toka të veta t’i
ruajë thitë. E dëshironte ta mbushte së paku ndonjë herë barkun me kokrra çiçibunesh
që hanin thitë, por askush nuk ia jepte. Atëherë i erdhën mendtë e thoshte: ‘Sa mëditësve
tim atë u tepron buka, kurse unë këtu po vdes urie! Do të çohem e do të shkoj tek
im atë e do t’i them: O atë, rashë në mëkat kundër qiellit e ndaj teje! Nuk jam më
i denjë të quhem yt bir; më prano si një ndër rrogëtarët e tu.’ U çua dhe e mori
rrugën të kthehet tek i ati. Ndërsa ende ishte larg, i ati e pa, u ngashërye, u lëshua
vrap, e mori ngrykë dhe e puthi. Atëherë i biri i tha: ‘O atë, rashë në mëkat kundër
qiellit e ndaj teje! Nuk jam më i denjë të quhem yt bir!’ Por i ati u tha shërbëtorëve
të vet: ‘Sillni shpejt petkat më të mirat e veshniani! Viniani unazën në dorë e sandalët
në këmbë! Sillni viçin e majur e prenie të hamë e të gëzojmë, sepse ky, im bir, pati
vdekur e u ngjall, pati humbur e u gjet!’ E filluan të dëfrehen. Djali i tij i madh
ndodhi në fushë. Kur u kthye e iu afrua shtëpisë, dëgjoi këngë e valle, thirri një
shërbëtor dhe e pyeti ç’ndodhi. Ai i përgjigji: ‘U kthye vëllai yt e yt atë e preu
viçin e majur pse iu kthye djali shëndosh e mirë.’ Ai u zemërua dhe nuk deshi të hyjë
brenda. I ati doli jashtë dhe iu lut. Atëherë ai i tha t’et: ‘Qe se unë të shërbej
tash sa kohë e kurrë nuk e shkela asnjë urdhër tënd. E ti kurrë s’më dhe as një edh
të gostitem me miqtë e mi. Por, kur të erdhi ky – djali yt – që prishi pasurinë tënde
me lavire, ti ia preve viçin e majur!’ ‘Biro – i tha i ati – ti je gjithmonë me mua,
e gjithçka kam, është jotja. Porse, u desh të gëzohemi e të ngazëllohemi, sepse ky
– vëllai yt – pati vdekur e u ngjall, pati humbur e u gjet’.” Fjala e Zotit. E
diela e katërt e Krezhmëve: Meditim E bëre për ne, o Krisht, na vure
para një Ati që rregulla s’ respekton, një Ati që do pa masë, një Ati që
ua kalon të gjithë etërve, të cilët jetuan mbi tokë e edhe atyre që do të vijnë. Ti
sot na flet për një Atë, që trashëgimin e ndanë në sa është gjallë, një
atë i cili s’e ndalon birin që do të niset, që e lë të lirë deri plangprishësin. E
bëre për ne, o Jezus, ky Atë ne na çudit: “Kush është i dhimbshëm si ai? Kush
do të vraponte me lot në sy për të pritur një bir që shkapëderdhur ia ka gjysmën
e pasurisë? Kush do të mendonte për të shprehur vetëm gëzim, veç dashuri atërore? E
kush do ta vishte përsëri, me rrobat që i përkasin si bir, pasi ka ikur duke
përplasur portën e kthyer është mbuluar krejt me rrecka? E bëre për, o Krisht, që
të gjithë ta merrnin vesh se Zoti s’është ashtu si e përfytyrojmë. Zemra e tij
nuk rreh sipas rregullave tona të vjetra, të ngurta. S’është zemër guri zemra
e Zotit, rreh zemra e tij me dashuri të pakufi.
Më shumë mbi liturgjinë
e Fjalës së Zotit të kësaj së diele të 4-të krezhmëve, mund të dëgjoni këtu..........
Homelia
e dielës së 4-të të Krezhmëve Ketë të diele të I4-të të kohës së Krezhmëve
mund ta përkufizojmë si “e diela e Atit te mëshirshëm”. Pjesa e ungjillit që dëgjojmë
këtë të diele është një nga pjesët më të famshme të ungjijve në përgjithësi, e lexuar
dhe e komentuar shumë nga të krishterët gjatë gjithë shekujve. Me shumë mjeshtri ungjilltari
na paraqet një realitet sa të dhembshëm aq edhe të bukur. Por le të meditojmë me radhë
leximet e kësaj të diele, sigurisht duke u ndalur më së shumti ne pjesën e ungjillit. Ne
leximin e pare na tregohet përfundimi i shtegtimit të gjatë të popullit të Izraelit.
Më në fund ata mund të hanë nga frytet e tokës së premtuar. E gjitha kjo është një
dhuratë e Zotit: çlirimi nga skllavëria e Egjiptit dhe dhënia e tokës së premtuar.
Ne leximin e dyte Shën Pali na flet për pajtimin e njeriut me Zotin nëpërmjet
dhe në Krishtin e i fton te krishterët të pajtohen me Hyjin. Sikurse shohim dalin
ne pah dy tema të rëndësishme për jetën tonë shpirtërore. Së pari dashuria paraprijëse
e Hyjit dhe së dyti nevoja e pajtimit me Hyjin në Jezu Krishtin. Të dyja këto tema
janë të pranishme në leximin e ungjillit të Lukës. Kryefjala e historisë
së Lukës është Ati: “Një njeri kishte dy djem...”. E me pas Luka na tregon
historinë e këtyre dy djemve. Me i vogli i kërkon të atit pjesën e pasurisë dhe ikën
ne një toke tëe largët, ndahet nga i Ati dhe nga i vëllai. Me tej shëmbëlltyra na
tregon se çfarë beri dhe ku shkoi djali i vogël qe përgjithësisht ne historinë e krishterimit
është quajtur djali plangprishës. Babai nuk bëri asgjë për të ndalur djalin e vogël,
ai iku vetë dhe në largimin e tij u la krejtësisht i lirë. Është ajo liri që shpeshherë
ne kërkojmë larg Zotit, një liri pa Zotin. Shtëpia e Atit e ngushton djalin dhe për
këtë arsye ai ikën me shpresën se do të jetë më i lirë dhe se do të dijë ta organizojë
jetën e tij larg Atit. Këtu del në pah një karakteristik e Atit që është ajo e lirisë.
Zoti është i lirë dhe na ka krijuar të lirë e ma le të lirë në vendimet e veprimet
tona. Ai nuk bën asgjë pa lejen e pëlqimin tonë, brenda nesh. Por ajo që na bën të
reflektojmë është fakti se çfarë sjell një liri e jetuar larg Zotit dhe një liri e
jetuar me Zotin. Duke ndjekur ngjarjet e djalit plangprishës shikojmë se shkëputja
nga i Ati e çon atë drejt degradimit total, drejt shthurjes dhe varfërimit total,
drejt humbjes së identitetit të tij. Nga biri i një babe ai kthehet në skllav të kujtdo
që i jepte diçka për të mbushur barkun, madje nuk mund të hante as ushqimin e kafshëve. Pasoja
e parë e shkëputjes dhe jetimit te lirisë larg Zotit është pikërisht humbja e identitetit
qe njeriut i vjen vetme nga krijuesi i tij. “Liria nga Zoti” shkakton tek njeriu skllavërinë,
pamundësinë dhe paaftësinë totale. Sa herë e ndjejmë veten skllevër të mëkatit pikërisht
sepse kemi dashur të jetojmë vetëm me aftësinë tone për te rregulluar jetën, pa e
ulur kurrë kokën dhe pa pranuar qe Zoti është ai qe na udhëheq dhe qe i jep kuptim
jetës tone? Larg Zotit nuk mund te këtë veçse skllavëri, veçse varësi nga gjera qe
nuk janë Zot. Dhe kjo mund te dallohet shume lehte sepse do te jemi gjithnjë te pangopur,
gjithnjë e me shume ne kërkim te gjerave qe me pas do te na lënë me bosh se përpara.
E atëherë rruga e kthimit...! Ne degradimin e tij total, një mendim i lumtur për djalin
plangprishës. Kujton shtëpinë e te Atit, kujton se atje edhe shërbëtorët hane me mire
se ai. E atëherë dëshiron te jete me mire një shërbëtor i te Atit se sa skllav i dikujt
tjetër, i një te huaji, i një te pa emër. Atëherë kthehet, merr rrugën e kthimit.
Sigurisht ne nuk na përshkruhet rruga e kthimit por sigurisht do te këtë qene një
rruge e vështirë. Kujdesi i ungjilltarit është te na tregoje se çfarë e priste ne
shtëpi. Djali ishte përgatitur te kërkonte falje, t'i thoshte të Atit që ta pranonte
te paktën si një shërbëtor të vetin, por gjendet përballë një befasie te mrekullueshme.
I Ati e priste, Zoti na pret. Ai na shikon nga larg. Ka kohe qe është te dera dhe
pret e na sheh nga larg. Një shenje fare e vogël e pendesës sonë dhe ai është gati
për te na marre me vete. Nuk ka nevoje as për shume fjale, sepse ai njeh çdo gjë te
zemrës tone sepse ai “na njeh dhe na shqyrton, e di kur ulemi dhe kur çohemi...”. Në
vend të dënimit djali i vogël gjen krahët e hapur të Atit dhe festën qe ai përgatit
për te. “Ka me shume gëzim ne qiell për një mëkatar qe kthehet se sa për 99 te drejte”.
Pajtimi me Hyjin është se pari një feste e Zotit. Është ai qe organizon festen, është
ai qe gëzohet i pari, është ai qe merr iniciativën, sepse ka gjetur birin e tij. Djalit
i kthehet edhe një here dinjiteti dhe identiteti bijësor. Ai tani nuk është me skllav,
as shërbëtor. Ai tani është bir. Ka kuptuar se liria e vërtetë qëndron pranë Zotit.
Edhe njëherë mëshira e Zotit fiton mbi mëkatin e njeriut, mbi largimin e njeriut nga
burimi i dashurisë drejt joshjeve te mëkatit. Por ende historia nuk ka mbaruar...!
E si gjithnjë misteri i jetës me Zotin mbetet mister deri ne fund. Djali i madh
është pjesa tjetër e historisë. Ai qe ka qene afër Atit gjithë kohen qe djali tjetër
ishte duke jetuar një jete te shfrenuar. Ai gjithmonë i ka shërbyer te Atit, ka qene
besnik ne çdo gjë. Vete ungjilli na tregon se atë dite ai po kthehej nga puna. Ka
qene duke kryer detyrat e tij te ditës. Mund te themi me shume bindje se ai është
besimtari i përsosur, formalisht i patëmetë. Kryen gjithçka ne rregull. Shkon ne meshe
çdo te diele, rrëfehet rregullisht, është një meshtar apo rregulltar qe këshillat
e ungjillit, pastërtinë, dëgjesën, varfërinë i jeton ne mënyrën me te mrekullueshme.
Nuk ka çfarë të thotë asgjë askush për te. Por valle pse ai ngurron dhe nuk e pranon
vëllain e tij? A do te hyje valle ne shtëpinë e te Atit për te festuar bashke me te
dhe me te vëllain? Ungjilli nuk na e tregon, nuk na thotë asgjë dhe për ne mbetet
një mister. Pse valle vepron kështu? Sigurisht kush nuk e ka jetuar shërbimin ndaj
Zotit dhe marrëdhënien me te si një marrëdhënie dashurie, por vetëm një marrëdhënie
formale, nuk do te kuptoje kurrë arsyet e dashurisë se Atit i cili pranon një mëkatar.
Djali i madh kishte harruar qe “Zoti nuk do vdekjen e mëkatarit, por qe ai te kthehet
dhe te jetoje”. Ndoshta nuk kishte dëgjuar fjalën e Zotit qe thotë: “Mos shqyeni petkat,
por zemrat tuaja”. Ndoshta sepse me shume kishte qene një skllav i ligjit se sa një
bir i Atit. Jemi te thirrur te gjithë te meditojmë gjate e te gjejmë vendin tone
ne ketë shëmbëlltyrë kaq te bukur. Ne jo vetëm jemi nevojtare për kthim te Zoti dhe
për këtë duhet te bindemi çdo çast te jetës tone, po jemi te fundit qe duhet te japim
leksione morali. Te shohim me pare traun ne syrin tonë se sa lëmishten ne syrin e
tjetrit. Sa here endemi larg burimit te jetës dhe ushqehemi vetëm me bindjet tona,
me ndjesitë tona, me planet dhe programet tona, me krenarinë tone. Sa here harrojmë
te ushqehemi me ushqimin e vërtetë qe është Fjala e Hyjit dhe Eukaristia e shenjte.
Sa here e marrim te padenje këtë ushqim e për këtë kemi me te vërtetë një guxim te
jashtëzakonshme...! Te gjejmë rrugën e kthimit dhe te nisemi drejt shtëpisë se Hyjit.
Mund te jemi te lodhur te rraskapitur nga jeta dhe nga mëkati. Nuk ka problem. Ati
na pret... me krahë hapur! Nuk ka asnjë fjale dënimi për ne vetëm fjale dashurie.
Një here qe na ka prekur kjo dashuri dhe na ka përfshirë tërësisht duhet te jemi te
vetëdijshëm se si te krishtere na thotë Shën Pali “jemi ambasadore te dashurisë se
Hyjit”, për te pajtuar boten me te, për te pajtuar te tjerët me te. Dhashtë Zoti qe
te gjejmë rrugën e kthimit dhe te gëzohemi bashke me Zotin për çdo njeri qe kthehet
edhe pse mund te kemi paragjykime për te, për te kaluarën e tij, edhe sepse ndoshta
dimë shume gjera qe ai apo ajo ka bere. Para Zotit nuk ka rendësi e pse duhet te këtë
për ne? “Na ndihmo o Zot te gjejmë rrugën e kthimit dhe te pajtimit me ty, qe te jemi
ne vete shpallës te dashurisë tende, jo pse e kemi mësuar diku, por sepse e kemi provuar
ne zemrën tone. Amen!