Me 22 janar kalendari kishtar përkujton Shën Vinçenc Palotin, meshtar Vinçenc
Paloti, romak, i lindur në vitin 1795, meshtar që nga viti 1818, u ndesh me mosbesim
e pengesa të shumta në botën kishtare kur, ashtu si pak kush, (dom Nikollë Maca në
Veronë për shembull) kuptoi ç’kërkonte koha nga katolikët. Pas stuhisë së Revolucionit
francez e të Napoleonit, ipeshkvij, priftërinj, rregulltarë e studiues u vunë me gjithë
shpirt në mbrojtje të fesë. E Vinçenci e shikonte këtë dhe e vlerësonte. Por ai mendonte
se kjo ishte e pamjaftueshme: problemi i vërtetë nuk ishte të mbrohej gardhi, brenda
të cilit ndodheshin besimtarët. Jo, duheshin fituar besimtarë të tjerë, kudo, duke
i shembur gjerdhet. E shtonte: kjo është detyrë e të gjithëve; çdo i krishterë e ka
për detyrë ta ruajë fenë e ta përhapë atje ku nuk ka arritur akoma ose ku nuk është
më. Ky ishte një program sulmi. Vinçenci respektonte mandatin e veçantë të Papës,
të ipeshkvijve, të klerit, por fliste edhe për ‘apostullimin katolik” si detyrë dhe
e drejtë e çdo besimtari, sepse Zoti i urdhëron të gjithë të kujdesen për shëndetin
e shpirtit të të afërmit. Mbi këtë bazë lindi në vitin 1835 Vepra e Apostullimit Katolik,
shoqatë laikësh, që do të kishte si pjesë të brendshme e si forcë lëvizëse një bashkësi
meshtarësh, e ndjekur nga Kongregata e Motrave të Apostullimit katolik (që njihen
me emrin Palotine). Qëllimi: ta bënte Krishtin të njohur me fjalë, me mësim, me vepra
materiale e shpirtërore bamirësie Gregori XVI e miratoi veprën, e atëherë në Romë
të gjithë nisën ta shikojnë me nderim don Vinçencin. Por shoqëria e tij e apostullimit,
pas fillimit të mbarë, nisi të haste pengesë pas pengese, duke filluar nga shtyrja
e vazhdueshme e miratimit të rregullës (deri në vitin 1904). Vinçenci vdiq me
famën e njeriut shenjt, por që ama e kishte bërë një gabim. Gjithsesi ai që quhej
‘gabimi i tij’, vijonte të përparonte, duke bërë që, në fund të shekullit XX, palotinët
të luanin një rol gjithnjë më të rëndësishëm. E megjithatë ky i ashtuquajtur ‘gabim’,
që solli frymë të re në Kishë, e ngadalësoi çështjen e shenjtërimit të Tij, gjithnjë
përmes keqkuptimesh e dritëshkurtësie. U desh Papa Piu XI për t’i dhënë fund mosbesimit
e për ta shpallur Vinçencin punëtor të vërtetë’ e ‘bashkëpunëtor të çmuar të misionit
katolik’, ndërsa shenjt u shpall nga Gjoni XXIII në vitin 1963. Dy vjet më pas, dekreti
Apostolicam actuositatem i Koncilit II të Vatikanit do të shpallte solemnisht: “Laikët
kanë të drejtën dhe detyrën e apostullimit, që buron nga bashkimi i tyre me Krishtin,
Kryet e Kishës”. Kështu jehuan fjalët e Vinçenc Palotit, mase 130 vjet pas vdekjes
së tij në Kishën universale, me zërin e Papës Pali VI dhe të ipeshkvijve të mbarë
botës.