Muzeu i shpalljes së Pavarësisë në godinën ku qendërzoi qeveria e parë e Vlorës
Fotoja e rrallë që shoqëron këtë shkrim, është realizuar në vitin 1913, nga një fotograf
i panjohur italian. Në të paraqitet godina ku u vendos për 6 muaj Qeveria e Pavarësisë,
pas largimit nga mjediset e sarajeve të familjes Vlora ku u realizua akti më i madh
i historisë kombëtare shqiptare, ngritja e Flamurit në 28 nëntor të vitit 1912. Në
këtë foto godina paraqitet në pamjen e saj origjinale të kohës, me fasadë nga deti
dhe me elementë të tjerë arkitekturorë që sot mungojnë. Kjo godinë, që dikur ka shërbyer
edhe si një mjedis për doganën e portit të Vlorës, ishte e vetmja që plotësonte kushtet
në atë kohë në qytet për të zhvilluar aktivitetin Qeveria e Pavarësisë, e kryesuar
nga Ismail Qemali. Madje, sipas drejtorit të Muzeut të Pavarësisë, Agron Shehu, në
këtë godinë është realizuar edhe fotoja zyrtare e Qeverisë së Ismail Qemalit. "Ajo
përkon me përvjetorin e parë të Shpalljes së Pavarësisë Kombëtare dhe në kushtet e
mungesës së një fotoje që fiksonte këtë akt madhor të historisë së Shqipërisë, u realizua
në ballkonin e saj ku ishin të gjithë anëtarët e Qeverisë së Përkohshme", thotë Shehu.
Fotoja që u realizua nga fotografi i famshëm shkodran, Marubi, tashmë evokon këtë
moment të historisë. Godina është një ndërtesë dy katëshe dhe ndodhet në afërsi
të portit. Për rreth 6 muaj në vitin 1913, ajo shërbeu si rezidencë për qeverinë e
parë shqiptare të drejtuar nga Ismail Qemali. Godina ka 8 dhoma dhe është pajisur
me mobilje të shekullit kur është ndërtuar. Në mjediset brenda saj, veçohen zyra e
Kryetarit të Qeverisë, Ismail Qemalit, salla e mbledhjeve të kësaj qeverie etj. Në
28 Nëntor të vitit 1913, aty u përkujtua përvjetori i parë i shpalljes së pavarësisë.
Për vlerat e saj, arkitektonike e historike, ndërtesa është shpallur monument kulture.
Në vitin 1936 në të u vendos Muzeu Arkeologjik Kombëtar, i pari në vendin tonë, me
drejtor arkeologun e parë shqiptar, Yzeir Ismailin. Ndërkohë, me rastin e 50 vjetorit
të Shpalljes së Pavarësisë Kombëtare në të u vendos Muzeu që përkujton këtë moment
historik.. Në janar të vitit 2006, Muzeu i Shpalljes së Pavarësisë, u shpall objekt
muzeal kombëtar në varësi të Ministrisë së Turizmit, Kulturës, Rinisë e Sporteve.(nga
ATSH-ja)