Njëqind vjet më parë lindte Albino Luçiani, “Papa i buzëqeshjes”
U përkujtua sot 100-vjetori i lindjes së Albino Luçianit, që u ul në fronin e Shën
Pjetrit më 26 gusht të vitit 1978, me emrin Gjon Pali I. Po e skicojmë figurën e Tij,
Papë vetëm 33 ditë, për të cilin vijon procesi i Lumnimit, duke u nisur nga fjalët
që na la trashëgim. Motoja e tij ipeshkvnore ishte “Humilitas”, e
përvujtëria qe tipari themelor i jetës së Papës buzagaz. Ndërsa në lutjen e parë
të Engjëllit të Tënzot, pati theksuar: “Dje shkova në Sikstinë për të votuar
qetësisht. As që do ta kisha përfytyruar atë që po ndodhte... Unë nuk e kam as dijen
e zemrës të Papës Gjoni, as përgatitjen dhe kulturën e Papës Pali, e megjithatë, u
ula në vendin e tyre e duhet të përpiqem t’i shërbej Kishës. Shpresoj se do të më
ndihmoni me lutjet tuaja”. Përveç përvujtërisë, virtytet të tjera, që duhen
vënë në dukje, janë drejtësia dhe dashuria e krishterë. Dashuria e krishterë, nënvizonte
Papa Luçiani në audiencën e parë të përgjithshme të 6 shtatorit 1978, është shpirti
i drejtësisë: “Duhet ta duam të afërmin, ashtu si na porosit vetë Zoti. E
unë ju këshilloj të kryeni jo vetëm vepra të mëdha dashurie, por edhe të vogla”. Mëshira
e Zotit ishte në qendër të vëmendjes në lutjen e Engjëllit të Tënzot të 10 shtatorit
1978. Zoti e do çdo njeri, edhe atë, pohonte Papa Luçiani, që ka sëmundjen e shpirtligësisë:
“Zoti na do ne të gjithëve, me një dashuri që nuk njeh perëndim. E dimë:
i ka gjithnjë sytë e hapur mbi ne, edhe atëherë kur duket se mbi jetën tonë ka zbritur
nata. Është Atë; e edhe më shumë Nënë. Nuk e do të keqen tonë, do vetëm të mirën,
për të gjithë”. Fjalët e shqiptuara gjatë audiencës së përgjithshme të
13 shtatorit 1978 mbeten edhe sot, në këtë Vit kushtuar Fesë, thirrje e fuqishme për
çdo njeri: “Jezusi ka thënë: askush nuk vjen tek unë, në se nuk e tërheq
Ati im... Ja, pra, ç’është feja: t’i dorëzohesh Zotit, por duke e shndërruar jetën
tënde. Gjë që nuk është aspak e lehtë”. Në lutjen e fundme të Engjëllit
të Tënzot, më 24 shtator 1978, Papa Gjon Pali I la testamentin e tij shpirtëror, sot
thellësisht aktual, përshkuar nga thirrja për të qenë zemërbutë e të përvujtë: ”Njerëzia
nganjëherë thotë: ‘Jetojmë në një shoqëri krejtësisht të zbrazët, krejtësisht të pandershme’.
Kjo nuk është e vërtetë. Nuk janë shuar akoma të mirët, ka akoma njerëz të ndershëm.
Ajo që duhet të mendojmë, është si ta përmirësojmë shoqërinë. Unë them: secili nga
ne të përpiqet të jetë i mirë e t’ua ngjitë edhe të tjerëve mirësinë, përplot me butësinë
e me dashurinë, që na e mëson vetë Krishti”.Nga Gjon Pali I, “Papa i buzagazit”,
mbeten fjalët, gjestet, mësimet. E mbetet e pashlyeshme buzëqeshja e tij, në të cilën
pasqyrohen përvujtëria, lutja e mëshira e krishterë.