Falje e pajtim: mesazhi historik i përbashkët i Patriarkanës së Moskës e të episkopatit
polak.
Ditë historike sot në Varshavë, me frymën e pajtimit ndërmjet Kishës ortodokse ruse
e Kishës katolike polake. Kryetari i Konferencës ipeshkvnore polake, kryeipeshkvi
Jozef Mihalik dhe Patriku i Moskës dhe i gjithë Rusive, Kirill, që viziton për herë
të parë Poloninë, nënshkruan dokumentin e titulluar “Mesazh i përbashkët i popujve
të Rusisë e Polonisë”. Në tekst theksohet në mënyrë të posaçme thirrja për falje,
pajtim e dialog, për të shëruar plagët e së kaluarës e për t’i hapur rrugën përtëritjes
shpirtërore e materiale.
Paqe e pajtim, pra, janë dy termat, që ndeshen më
shumë në dokumentin, “kontribut – lexohet, në veprën e afrimit të Kishave tona e të
pajtimit të popujve tanë. Hapi i parë për të siguruar mirëkuptimin reciprok, pa të
cilin nuk mund të ketë pajtim, është pikërisht dialogu. Të falësh - lexojmë në dokument
- nuk do të thotë të harrosh. Kujtesa është pjesë përbërëse e identitetit tonë. Nuk
mund të harrojmë, prandaj. Do të ishte fyerje e padrejtësi ndaj atyre, që dhanë jetën
për t’i qëndruar besnikë Krishtit e atdheut.Të falësh, do të thotë të mos hakmerresh,
të mos urresh, me bindjen se vetëm kështu mund të sigurohet paqja. Është detyrë ta
njohësh historinë e së kaluarës, sepse një njohje e tillë ndihmon për të zbuluar plotësisht
të vërtetën, pa asnjë shtrembërim. Lufta dhe totalitarizmat – një pikë tjetër
e historisë ruse e polake, shkatërruan miliona njerëz të pafajshëm, gjë që e kujtojnë
edhe varrezat e njohura e të panjohura, hapur në trojet ruse e polake. Prandaj nuk
është e lehtë, por as e pamundur, të rindërtosh besimin reciprok, t’i afrosh njerëzit
e të krijosh kushtet e nevojshme për ardhmërinë paqësore të të dy vendeve e popujve,
pa dhunë, pa luftë, pa hakmarrje, pa varreza të reja masive. E dokumenti vijon
me thirrjen për dialog vëllazëror, që çon në pajtim e hamendëson edhe gatishmërinë
për t’i falur fyerjet dhe padrejtësitë e pësuara. Në tekst flitet edhe për sfidat
e reja, përballë ndryshimeve shoqërore e politike të këtij shekulli, në të cilin ndjehet
fort indiferenca fetare e përparimi i shekullarizimit.“Është Krishti i ngjallur, shpresa
për Kishat tona e për mbarë botën”, përfundon dokumenti, në të cilin rusë e polakë,
plot devocion për Virgjërën Mari, i luten Zojës të ndërmjetësojë në veprën e madhe
të pajtimit e të afrimit të dy Kishave të dy Kombeve.