Benedikti XVI: Shën Ireneu i Lionit, kampion i luftës kundër herezive.
Feja që përmbahet në Ungjill nuk është privilegj për pak intelektualë, por është e
arritshme dhe e pranueshme për të gjithë njerëzit përmes predikimit të ipeshkvijve,
pasardhësve të Apostujve, duke u nisur nga Papa. Me këto fjalë, Ati i Shenjtë Jozef
Racinger, më 28 mars 2007, iu drejtua mëse 20 mijë besimtarëve të pranishëm në Sheshin
e Shën Pjetrit në Vatikan për audiencën e përgjithshme, duke folur mbi unicitetin,
universalitetin e frymëzimin hyjnor të krishterimit ashtu siç është mbrojtur e transmetuar
nga Shën Ireneu ipeshkëv i Lionit, qysh në vitin 200 pas Krishtit, në kohën e herezisë
gnostike. “Mësimi i vërtetë është ai që japin ipeshkvijtë, të cilët mund të
provojnë se e kanë marrë përmes një tradite të pashkëputshme nga Apostujt”. Pohimi
i këtyre fjalëve, pak para dymijë vjetësh, i mundësoi Ireneut ipeshkëv të Lionit të
hedh poshtë mendimin sektar të gnostikëve që shkonin duke predikuar një krishterim
të tipit “elitar, intelektualist”. Sipas tyre e vërteta e Ungjillit mund të kuptohej
vetëm nga grup i vogël, përbërë prej intelektualësh e njerëzish të ditur, duke u lënë
turmave e të njerëzve të thjeshtë simbolizmin, pasi sipas tyre, ata nuk janë në gjendje
ti kuptojnë gjërat e vështira të doktrinës. Benedikti XVI kujtoi dhe lavdëroi
cilësitë e Ireneut, ipeshkvit të lashtë francez, të cilin Papa Ratcinger e quajti
“kampion të luftës kundër herezive” dhe të aftë të ripohoi “konceptin e
pastër të traditës apostolike”: “Tradita apostolike është publike, jo private
apo sekrete. Për Ireneun nuk ka kurrfarë dyshimi se përmbajtja e fesë së krishterë
që transmetohet nga Kisha është ajo e marrë prej apostujve e prej Jezusit, Birit të
Zotit. Nuk ekziston mësim tjetër përpos këtij. Prandaj, kush dëshiron ta njohë doktrinën
e vërtetë mjafton ta njohë traditën që vjen prej apostujve e fenë që iu është kumtuar
njerëzve. Tradita e feja – kështu thoshte Ireneu – kanë mbërrijë deri tek ne përmes
pasardhësve të ipeshkvijve”. Në këtë traditë, ripohoi në vazhdim të katekizmit
të audiencës së sotme Benedikti XVI, “duhet konsideruar në mënyrë të posaçme mësimi
i Kishës së Romës, i Kishës kryesore e tejet të lashtë, e cila – tha Papa – ka ‘apostolicitetin
më të madh’ sepse e ka zanafillën e saj prej vetë ‘shtyllave’ të Kolegjit apostolik:
Pjetrit e Palit”. E prej tyre, deri tek ipeshkvijtë e sotëm, Tradita apostolike dëshmon
edhe një tipar tjetër: atë të “unicitetit”. Për ta përshkruar këtë, Papa përdori të
njëjtat fjalë që i pati menduar Ireneu për t’i kundërshtuar heretikët: “Kisha,
megjithëse është e shpërndarë në mbarë botën, e ruan me kujdes fenë e apostujve, sikur
të banonte në një shtëpi të vetme e të përbashkët. Në të njëjtën mënyrë, beson në
këtë të vërtetë sikur të kishte një shpirt të vetëm e një zemër të vetme. Në përkim
të plotë, këtë të vërtetë e shpall, e mëson dhe e transmeton sikur të kishte vetëm
një gojë”. Tradita apostolike, së fundi, ka një tipar të tretë: ajo është “e
frymëzuar nga Shpirti Shenjtë” tha Papa gjatë katekizmit të audiencës së përgjithshme
të 28 marsit 2007 kushtuar figurës së Shën Ireneut: “Në të vërtetë, nuk bëhet
fjalë, për një transmetim që i besohet aftësisë e shkathtësisë së njerëzve pak a shumë
të përgatitur mirë e të mençur, por është Shpirti i Zotit ai që garanton besnikërinë
e transmetimit të fesë. Kjo është jeta e Kishës, kjo është ajo që Kishën e bën kurdoherë
të freskët e të re, të frytshme në karizma të shumta”.