Мы працягваем разважаць
аб сакрамэнце канфірмацыі. Нагадаю, што ў мінулых праграмах мы пачалі размову аб такім
дарах Святога Духа. Менавіта іх бежмаваны атрымлівае падчас сакрамэнту. Мы ўжо пазнаёміліся
з чатырма дарамі Святога Духа: бояззю Божай – дарам, які дазваляе бачыць па-сапраўднаму
небяспечныя для нашага шчаслівага жыцця рэчы; дарам пабожнасці, які вучыць нас з любоўю
і міласэрнасцю адносіцца да іншых; дарам умеласці – магчымасцю бачыць глыбіню і сапраўднае
прызначэнне ўсяго, што нас акружае; і, нарэшце, дарам рады – гатоўнасцю згубіць нешта
непатрэбнае і з адвагай адкрыцца на далягляды новага. Дык вось, у сённяшняй праграме
мы пагаворым аб чарговым дары – мужнасці.
Што такое мужнасць? Гэта вынік дзейнасці
Святога Духа ў нас, які адначасова адпавядае адной з галоўных хрысціянскіх цнотаў.
Св. Тамаш з Аквіну называў хрысціянскія цноты – натуральнымі цнотамі. Такім чынам
трэба адрозніваць мужнасць натуральную, ад той, якая прыходзіць дзякуючы Святому Духу,
бо апошняя з’яўляецца дарам звышнатуральным. Натуральная мужнасць можа быць часткай
характару, вынікам выхавання, жыццёвага вопыту і г.д. Мужнасць звышнатуральная – гэта
нешта іншае. Яна прыходзіць толькі дзякуючы Святому Духу, нараджаецца дзякуючы адносінам
чалавека з Богам.
Давайце паспрабуем паразважаць аб тым, як можна ўбачыць,
ці з’яўляецца той ці іншы чалавек мужным. Для гэтага неабходна, каб чалавек апынуўся
ў канкрэтнай жыццёвай сітуацыі звязанай з цяжкасцямі. Сферай дару мужнасці з’яўляюцца
менавіта цяжкасці і праблемы – рэчы, якія ставяць нас ў сітуацыю небяспекі. Такім
чынам – мужнасць праяўляецца ў адносінах чалавека да гэтых жыццёвых небяспек.
Святы
Дух, праз дар мужнасці, дае чалавеку здольнасць стаяць перад абліччам цяжкасцяў з
узнятай галавой. Ён дае магчымасць не палохаючыся праняць крыж – момант пакінутасці,
пакут, адзіноты і іншых рэчаў, якія нас прыгнятаюць і пагражаюць нам. Дар мужнасці
звязаны з пэўным тыпам гераізма.
Можа ўзнікнуць пытанне – а ці сапраўды ў
нашым жыцці кожнаму чалавеку патрэбны гераізм? Няўжо нельга жыць без яго, маўляў,
быць “нармальным” чалавекам?
Давайце задумаемся: ці магчыма сужэнства без гераізму?
Ці можна ўявіць сапраўднае сяброўства без гераізму? Ці можна ўявіць без гераізму добрасумленнае
выкананне той, ці іншай працы, у любой сферы – ад тэхнічнай да мастацкай? Без гераізму,
без гэтай рэальнасці, якая з’яўляецца нечым большым, чым пасрэднасць, большым, чым
тое, што ад мяне патрабуецца, немагчыма жыць па-сапраўднаму прыгожаым жыццём. Гераізм
дазваляе прайсці праз агароджу, якая закрывае нас ад шырокіх жыццёвых даляглядаў шчасця.
Гераізм дае мачымасць увайсці ў сферу любові – нечага большага, чым тое, што ад мяне
патрабуецца.
Але чым адрозніваецца мужнасць, што паходзіць ад Святога Духа,
ад мужнасці натуральнай? Адказ на гэта пытанне заключаецца ў веры. Звышнатуральная
мужнасць патрабуе веры у магчымасць, з дапамогай Божай, перамагчы нават самыя вялікія
цяжкасці і небяспекі. Вера ў дабрыню Бога дае магчымасць бачыць выхад з самай адчайнай,
абсурднай, смяротнай сітуацыі. Яна дазваляе ўбачыць, што любая падобная сітуацыя можа
стаць шляхам да ўваскрасення. Вера ў Бога дае магчымасць бачыць у цяжкасцях “месца”
для свайго росту, умацавання, шчасця, асабістага ці іншых людзей. І самае галоўнае,
вера дазваляе бачыць, што цяжкасці і крыж з’яўляюцца прывілеяваным “месцам” для ўзрастання
ў нашых адносінах з Богам.