Shqiptarët e Italisë festojnë 100 vjetorin e Pavarësisë
Ambasada e Shqipërisë pranë Shtetit të Italisë, në Romë, nis sot me 17 shkurt programin
kremtues të Jubileut të 100 vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë. Ky Jubile
i 100-vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë ka filluar të kremtohet në Shqipëri, në
trojet shqiptare e tani edhe jashtë vendit nga diaspora e në Shtete të ndryshme. Kështu,
edhe diaspora Shqiptare ne Evropë ka filluar me programe përkujtimore. Në mënyrë të
veçantë janë angazhuar Ambasadat e Shqipërisë në vende të ndryshme. Ne
kemi në studio Ambasadorin e Shqipërisë pranë shtetit Italian me seli në Romë, Shkëlqesinë
e tij Z. Llesh Kola, të cilin e falënderojmë e të cilit i kërkojmë: “Si e shënon Ambasada
Shqiptare e Romës këtë jubile të rëndësishëm të Pavarësisë së Shqipërisë?”....... “Faleminderit,
Ambasada e Shqipërisë në Itali, në kuadrin e festimeve që bëhen për 100-vjetorin e
Pavarësisë në Shqipëri dhe jashtë Shqipërisë, sepse duhet të theksojmë që Pavarësia
e Shqipërisë është një moment historik, është një moment festiv që bëhet me shqiptaret
dhe me miqtë e Shqipërisë, po festojmë bashkë me kombin tonë kudo që ndodhet në Shqipëri
dhe jashtë Shqipërisë, por dhe me miqtë tanë. Ambasada ka një projekt, ka një plan
të detajuar për të festuar gjatë gjithë vitit dhe ne e fillojmë këtë në kryeqytetin
e Italisë, në Romë, dhe Ambasada në bashkëpunim me Bashkinë e Romës do të festojë
një muaj rresht me aktivitete të ndryshme të ndara me tema dhe me aktivitete si kulturore,
artistike me ekspozita piktorësh shqiptarë, me tema për historinë e Shqipërisë, për
Pavarësinë ë Shqipërisë, për integrimin e shqiptarëve në Itali, për rolin e arbëreshëve
në 100-vjetorin e Pavarësisë së Shqipërisë dhe me temën për Shqipërinë aktuale dhe
mundësitë që ofron Shqipëria dhe turizmi shqiptar për të pritur turistë nga Italia
dhe vende të tjera. R.V. “Zoti Ambasador, ju keni pasur në program që të shtunën
e kaluar të nisni këtë program jubilar, por për shkak të motit të keq dhe dëborës
që pushtoi Romën dhe në një farë mënyre paralizoi sigurisht e keni shtyrë këtë program.
Si u prit nga shqiptarët dhe nga romakët e nga italianët programi juaj, kjo shpalosje
e faqes sigurisht ndër më të lavdishmet të historisë së kombit shqiptar që është shpallja
e Pavarësisë, 100-vjetori i saj? “Unë mendoj se është pritur shumë mirë, sepse
ne akoma s’kemi filluar. Për fatin e keq ne kishim filluar në bashkëpunim me muzeun
e Civilizimit Romak, me Bashkinë e Romës, për ta hapur serinë e aktiviteteve në 4
Shkurt, por koha është një fuqi madhore që bllokoi të gjitha institucionet, bllokoi
lëvizjet, bllokoi aktivitetet, dhe ne jemi të detyruar ta spostojmë këtë fillim aktivitetesh
në datën 17 shkurt, të premten mbasdite. Mendoj që përfshirja e të gjithë insitucioneve
qëndrore, lokale, Bashkisë së Romës e shoqatave të shqiptarëve, të arbëreshëve, të
studiueseve, të miqve tanë por edhe të shqiptarëve që jetojnë në Itali tregon që ky
element fesiviteti i ka përfshirë të gjithë dhe ka një entuziazëm nga të gjithë. Entuziazmi
është për të festuar 100-vjetorin e Pavarësisë së Shqipërisë, por edhe për të festuar
Shqipërinë aktuale. Ku është ajo sot mbas 100 vjetësh, me arritjet dhe me elementet
që ne do të çojmë përpara atdheun tonë, vendin tonë dhe kombin tonë” R.V. “Mund
t’i përmendni për dëgjuesit e Radio Vatikanit disa nga këto argumente apo programe
që më tepër sipas jush nënvizojnë, në një anë rëndësinë e 100-vjetorit të Pavarësisë,
dhe në anën tjetër edhe identitetin dhe drejtimin që ka ndërmarrë Shqipëria demokratike
për të vijuar udhën e saj?” “Në programin që ne kemi detajuar, ju e keni marre
dhe jeni ftuar edhe si Radio Vatikani, në ditën e parë ne do të bëjmë një hapje zyrtare
në bashkëpunim Bashkinë e Romës dhe organizatorët. Është ftuar drejtoresha e përgjithshme
e Arkivave të Shtetit për të ofruar dokumente origjinale dhe foto nga momenti i Shpalljes
se Pavarësisë dhe do të jetë një moment shumë i mirë. Do të ndiqet me ekspozitën
100-vjet Shqipëri e Pavarur dhe një kumtesë të saj. Do të ketë një ekspozitë fotografie
“Të zbulosh Shqipërinë” e bërë nga studentët shqiptarë në Bolonjë. Do të kemi një
tjetër ekspozitë fotografike me artistin e shquar Alket Islami “Shqipëria e parë nga
ajri”. Janë albume të shquara të cilat janë përkthyer në një ekspozitë të tijën. Do
jetë një ekspozitë kolektive e 17 piktorëve shqiptarë që jetojnë në Itali dhe mendoj
që fakti më kuptimplotë, që të gjithë këto aktivitete ne do t’i zhvillojmë në Muzeun
e Civilizimit Romak, ku do të jenë inkorporuar ekspozitat tona, aktivitetet tona në
lashtësinë romake. Besoj që kjo është edhe rëndësia e saj, që Shqipëria vjen me 100-vjetorin,
vjen me aktivitetet e saj, vjen me të gjitha elementet e festivitetit në një muze
historik në qytetin e përjetshëm dhe ky është një shërbim që i bëjmë ne vendit tonë
në këtë festë. Është një sherbim që i bëjmë imazhit tonë, por është edhe një element
pozitiv që ne i japim si përfaqësi diplomatike në funksion të rritjes së imazhit nëpërmjet
aktiviteteve dhe kapaciteteve integruese që kanë shqiptarët dhe artistët ne Itali.
Javët e tjera janë të konceptuara me aktivitete të tjera, me koncerte. Është i ftuar
artisti i mirëshquar Mirush Kabashi i cili do të recitojë për Shqiptarët dhe Italianët
elemente të poezive dhe të epikave patriotike shqiptare në histori. Janë roli i shqiptarëve
dhe arbëreshëve në bashkimin e Italisë, por edhe në 100-vjetorin e Pavarësisë, me
një fokus të veçantë Pasquale Scuro-n dhe shumë elemente të tjerë. Është parashikuar
një aktivitet për procesin integrues të shqiptarëve në këto 20 vjet. Unë i kam deklaruar
në këtë radio festimet që ka bërë Ambasada, festimet që kanë bërë shqiptarët dhe shoqatat
e shqiptarëve në Itali për 20-vjetorin e integrimit, e ardhjes së tyre në Itali dhe
procesin e tyre integrues, i cili është njohur nga të gjitha institucionet italiane,
nga populli italian si një histori suksesi. Ne jemi të lumtur, sepse kjo shërben jo
vetëm si një komunitet i integruar, por edhe si një urë për marrëdhëniet me Italinë.
Dhe në mbyllje, në emër të arritjeve simbolike që Shqipëria ka patur gjatë këtyre
20 viteve demokraci, ne kemi organizuar në bashkëpunim me Ministrinë tonë të kulturës
edhe një ditë për turizmin, për mikpritjen Shqiptare dhe për realitetet shqiptare
me titull “Shqipëria ju mirëpret”. R.V. “Zoti Ambasador, duke ju falënderuar
për këto njoftime, 100-vjetori i Shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë na kujton arritjen
madhore, vendimtare, pikërisht pavarësinë e vendit nga pushtimi Osman, pastaj ashtu
sikur theksuat edhe më parë historinë aktuale. Duke u ndalur në historinë e sotme
nuk mund të mos kujtohet ai ngërçi i diktaturës komuniste që në një farë mënyre ishte
faqja më e vrazhdë e kësaj pavarësie që populli shqiptar e meritoi por mjerisht nuk
arriti t’a gëzojë si e sa duhet si kombet e tjera për shembull siç është Italia etj.
Pra çfarë duhet të nënvizohet më tepër nga ky jubile? “Unë e theksova dhe në
fillim që ne festojmë 100-vjetorin e Shpalljes së Pavarësisë, por duhet të kujtojmë
që këto 100 vjet nuk kanë qenë të lehta për Shqipërinë dhe shqiptarët. Ne kemi kaluar
regjime mbas regjimesh, pushtime, por më i hidhuri ka qenë regjimi komunist, të cilin
ne, me këto vite demokraci, duhet të theksojmë që e kemi lënë mbrapa. Por ne duhet
të kurojmë edhe mentalitetin e ndërtimit të një shteti funksional, ligjor dhe të zhvilluar
për vendin dhe për kombin, sepse aspirata jonë është për t’u integruar sot, siç jemi
integruar në NATO, edhe në familjen evropiane që është familja më e zhvilluar dhe
më e civilizuar. Për të gjithë ne, ky moment duhet të jetë me mend për t’u festuar
dhe për t’u angazhuar që të shkojmë përpara të gjithë si komb, si institucione, sepse
Evropa neve na pret, por na pret duke qenë si evropianë, duke qenë të zhvilluar. R.V.
“Shoqëria e re shqiptare ka trashëguar shumë dukuri negative nga regjimi monist dhe
ateist që ishte komunizmi. Ka ndeshur në probleme të tjera negative që ka trashëguar
nga ndeshja me shoqërinë demokratike evropiane, por në anën tjetër fatbardhësisht
janë ruajtur shumë vlera që as komunizmi, as pushtimi osman nuk arriti t’i çrrënjosë,
nga shpirti, zemra, nga vatra familjare shqiptare që e kanë mbajtur, ruajtur e kultivuar
identitetin kombëtar edhe atë shpirtëror, edhe atë fetar. Sot, çfarë duhet të nënvizohet,
cilat janë ato sfida që duhet të përballojë si shtet por edhe si shoqëri realiteti
i ri shqiptare? “Unë mendoj që duhet të fillojmë nga shoqëria. Shoqëria duhet
të përballojë sfidat e mentalitetit. Duhet një mentalitet i ri, të qenit bashkëkohor,
evropian i të gjithëve, shoqëria bashkë me klasën politike që është një element social.
Elementi i dytë është shteti. Duhet të bëjë më shumë për të bindur shoqërinë, për
të bindur faktorin ndërkombëtar në rrugën tonë që kemi, të vetme, unike, e dëshiruar
nga të gjithë, nga shoqëria, nga institucionet dhe nga vetë shteti: Integrimin e plotë
në strukturat evropiane. Mentaliteti nuk është i lehtë për t’u kuruar. Shqipëria ka
bërë shumë ndryshime, shumë hapa përpara, por nuk mund të themi që kemi bërë gjithçka.
Kemi shumë për të bërë dhe bashkë mund t’i bëjmë të gjitha. Ne duhet të ulim, mendoj
unë, armët e luftës politike për interesat tona kombëtare, për interesat tona të integrimit
dhe duhet të pasurojmë shpirtin tonë me elemente më të mëdha dashurie për njëri-tjetrin,
civilizimi për t’u prezantuar me një imazh më të mirë në shoqëritë, brenda nesh, por
edhe më shumë në shoqëritë perëndimore, atje ku duam të shkojmë. R.V. “Nga veprimtaria
juaj diplomatike me popullin italian dhe në anën tjetër edhe me diasporën shqiptare
në Itali. Këtu Shqiptarët sa kanë arritur të integrohen, ose të përvetësojnë ato vlera
që ofron shoqëria demokratike italiane dhe ajo evropiane dhe t’i gërshetojne këto
vlera me vlerat personale që janë tipike shqiptare?” “Nuk mund të them se ka
perfeksion, por jam i bindur emigracioni është pararoja e proceseve tona integruese.
Fakti që ky imigracion është mirë integruar në Itali, jeton, punon dhe shërben si
urë lidhje për të ndihmuar familjen, për të ndihmuar Shqipërinë dhe për të ndihmuar
vendin është baza më e mirë për të konfirmuar këtë. Me tej, ka edhe dy anë të një
monedhe: kjo është medalja që shqiptarët japin në procesin e tyre integrues. Kur shoh
sa solidarë janë shqiptarët me njëri-tjetrin, sa bashkëpunëtorë janë ata me shoqatat
dhe si komunitet shqiptar mendoj se duhet të bëjmë më shumë, sepse procesi i tyre
në bashkëpunim me njëri-tjetrin, për të mirën e tyre të përbashkët mendoj se ka më
shumë për të bërë.” R.V. “Atëherë me këtë urim, me këtë shpresë, ne ju falënderojmë,
ju urojmë përgëzime për 100-vjetorin e Pavarësisë dhe suksese në misionin tuaj diplomatik” “Suksese
u uroj të gjithë shqiptarëve që janë në Itali dhe i ftoj të gjithë të festojmë bashkë
dhe të festojmë që në 200-vjetorin tjetër Shqipëria të jetë shumë më e zhvilluar dhe
shumë më e përparuar se sot.”
Po kujtojme se në faqe të internetit të Ambasadës
së Shqipërisë pranë Italisë, në Romë, është botuar programi i ditës së sotme që përuron
aktivitetet që janë organizuar për Jubileun e 100 vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë.
'Vendi
përballë - Shqiptarët e Italisë festojnë 100-vjetorin e Pavarësisë', ditën e premte,
17 shkurt 2012, Museo della Civiltà Romana Piazza Giovanni Agnelli, 10 – Romë
Të
nderuar zonja dhe zotërinj,
Kemi kënaqësinë t'ju njoftojmë se muaji i kulturës
shqiptare në qytetin e përhershëm do të fillojë ditën e premte, më 17 shkurt 2012,
në orën 16.00, me inaugurimin e ekspozitave të pikturës, fotografike dhe dokumentare,
me Konferencën "100-vjetori i Pavarësisë dhe 150-vjetori i Bashkimit të Italisë. Roli
i Arbëreshëve Pasquale Scura e Terenzio Tocci", si edhe shfaqjen e dokumentarit "Shqipëria
- Vendi Përballë" i Roland Sejkos.
Ju mirëpresim në Muzeun e Qytetërimit Romak,
Piazza Giovanni Agnelli 10 (zona EUR).
“Vëndi Përballë - Shqiptarët e Italisë
kremtojnë 100 vjetorin e Pavarësisë” 17 shkurt-3 mars 2012 Muzeu i
Qytetërimit Romak, Piazza Giovanni Agnelli, 10 – Roma
E premte 17 shkurt
2012 Ora 16.00 - 18.00 Përshëndetje e organizatorëve dhe autoriteteve shqiptare
dhe italiane. Prezantim i programit dhe inaugurimi i ekspozitave të cilat do të qëndrojnë
të hapura gjatë gjithë muajit. “Shqipëria mbush 100 vjet! Dokumentet që bënë historinë”.
Takim me znj. Nevila Nika, drejtore e Arkivit Qëndror Shqiptar. “100 vjet Shqipëri
e pavarur” material i Arkivit të Shtetit, prezantuar nga Drejtoresha e Arkivit Qëndror
të Shtetit. “Të zbulosh Shqipërinë” - Ekspozitë fotografike nën kujdesin e Shoqatës
“USAB” "Albania from the air" video dhe ekspozitë fotografike nga Alket Islami. Ekspozitë
kolektive e piktorëve Alfred Mirashi (Milot), Agim Sulaj, Arta Ngucaj & Arben Beqiraj,
Frederik Ivanaj, Armand Xhomo, Orenada Dhimitri, Anila Zajmi-Katanolli, Gëzim Mehmeti,
Anila N. Zajmi, Alban Berberi, Anxhela Hoxhalli e Lori Lako, Xhovalin Delia, Parlind
Perloshi, Albert Dedja, Agim Hajzëri, Anila Shapalaku.
“150 Vjetori i Bashkimit
të Italisë dhe 100 vjetori i Rilindjes Shqiptare. Roli i Arbëresheve Pasquale Scura
e Terenzio Tocci”. Marrin pjesë Ambasadori Llesh Kola, Deputeti Cesare Marini, Ambasadori
Mario Bova, Kryetari i Bashkisë Aldo Marino, gazetari i njohur Gian Antonio Stella,
historiani Francesco Fabbricatore, Maria Assunta Iole, Terenzio D'Alena. I ftuar nderi
Ambasadori i Kosovës, Albert Prenkaj. Nën kujdesin e Komunës arbëreshe të Vakaricit
(Vaccarizzo Albanese).
Ora: 18.00 - 20.00 "Shqipëria vendi përballë"
– projektim i dokumentarit dhe debat me regjisorin Roland Sejko. Salla “Planetario” Nga
rënia e perandorisë otomane deri në Luftën e Parë Botërore, nga Mbreti Zog deri në
pushtimin italian te Shqipërisë, nga diktatura e Enver Hoxhës deri në rënien e komunizmit.
Ky dokumentar rindërton për herë të parë historinë e Shqipërisë të viteve ‘900, nëpërmjet
imazheve të arkivave më të mëdhenj kinematografikë të institutit “Luce” të sjella
në art nga regjisori shqiptar Roland Sejko.
E enjte 23 shkurt ora 16:00-19:00
“IntegAzione”
- Ekspozitë fotografike e fotografit Vittorio Arcieri, nën kujdesin e Shoqatës "Integra"
Onlus
“Shqiptarët 20 vite më pas” Me pjesëmarrjen e: Franco Pittau, Rando
Devole, Darien Levani, Aldo Renato Terrusi e Alessandro Leogrande, Keti Bicoku, Edmond
Godo. Nën kujdesin e Gazetës “Bota Shqiptare”
E shtunë 3 mars 2012 Ora
16.00 - 19.00 “Shqipëria turistike ju mirëpret” Takim me operatorët turistikë
Francesca Toscano & Eni Cici nën kujdesin e Ejona Milano. Marrin pjesë Ministri
Shqiptar i Turizmit Kultures Rinisë dhe Sporteve dhe i Deleguari i Kryetarit të Bashkisë
së Romës për turizmin. “Territori i Shqiperisë së sotme në organizimin e perandorisë
midis Lindjes dhe Perëndimit” - Relacion i Av. Enrico Silverio, anëtar i Komisionit
Sport Kulturë i Këshillit të Dhomës së Avokatëve të Romës. Koncert poetik me repertor
patriotik e lirik të rilindasve tanë (Gj. Fishta, N. Frashëri, V.Prendushi, Çajupi,
M.Kuteli) dhe Nënë Tereza, nga Mirush Kabashi, Artist i Merituar. Përformancë artistike
e Xhovalin Delia (video) dhe Aleksandër Gashi (piano). Mbyllja e muajit të kulturës.
Përshendetjen e organizatorëve . Bufe karakteristike shqiptare.
Organizatorë: Ambasada
e RSH në Romë Bashkia e Romës Gazeta Bota Shqiptare dhe Shqiptariiitalise.com Këshilli
Qytetar për Emigracionin – Përfaqësuesi i komunitetit shqiptar Edmond Godo. Me
bashkëpunimin e : Arkivi Qëndror Shqiptar, AQSh Shoqata e studentëve "USAB" Shoqata
e studentëve "ASUF" Shoqata "Integra" Onlus Shoqata Ejona Milano Komuna
Vaccarizzo Albanese Albanian Destination Me mbështetjen e : Adria Ferries
dhe Frittelli Maritime Group Ansaldo T&D, Toshiba Group Company