Z troską, ale i optymizmem patrzy na aktualny stan zakonów prefekt Kongregacji ds.
Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego. Abp João Braz
de Aviz, który 18 lutego zostanie kardynałem, dzieli się swymi spostrzeżeniami w wywiadzie
dla dziennika L’Osservatore Romano z okazji obchodzonego dziś Dnia Życia Konsekrowanego.
Były metropolita stolicy Brazylii zwraca uwagę, że malenie liczby osób konsekrowanych
to zjawisko typowe dla Europy, ale także USA, Kanady i Australii oraz w pewnej mierze
Ameryki Łacińskiej. Niedawny raport biskupów Francji stwierdza, że liczba zakonnic
z 36 tys. spadła tam przez 10 lat do 6 tys. Wzrasta natomiast liczba konsekrowanych
w Indiach czy Korei, a także w Afryce.
Według szefa dykasterii ds. zakonów
trzeba dziś uzdrowienia relacji międzyosobowych w zakonnych wspólnotach. Wielu ludzi
odchodzi z nich, bo nie czują się tam szczęśliwi. Gdy chodzi o ubóstwo, abp Braz de
Aviz zauważa, że indywidualnie zakonnicy je zachowują, ale całe instytucje nie zawsze
dają takie świadectwo. Jego zdaniem zakony, które mają zabezpieczenia finansowe na
kontach bankowych, muszą umieć się dzielić ze wspólnotami bardziej potrzebującymi.
Starzejący się zakonnicy nie powinni być separowani od reszty wspólnoty. Nie wystarcza
zapewnienie im jak najlepszej opieki lekarskiej.
Niestety wspólnota zakonna
często nie jest już rodziną, w której młodzi są bliscy starszym i widzą w nich źródło
mądrości. To również martwi prefekta watykańskiej kongregacji. Natomiast z nutą optymizmu
i zaufania Opatrzności nawiązuje on do historii księży marianów, których niedawno
odwiedził. Przypomniał, że to zgromadzenie powstałe w XVII wieku w Polsce przed stu
laty zamierało wskutek prześladowań. Żył już tylko jeden zakonnik, ale na dwa lata
przed jego śmiercią trzech kandydatów złożyło śluby na jego ręce. Zgromadzenie odrodziło
się i dziś znowu kwitnie.
Jakie ma znaczenie Dzień Życia Konsekrowanego, ustanowiony
przez bł. Jana Pawła II i obchodzony dziś już po raz 16.? Radio Watykańskie zapytało
o to prefekta Kongregacji ds. Instytutów Życia Konsekrowanego.
„Ma on bardzo
duże znaczenie, bo przypomina, że osoby konsekrowane powołane są do przeżywania szczególnych
wartości, które należą do teraźniejszości ludzkiego życia, ale i do przyszłości –
stwierdził w odpowiedzi abp Braz de Aviz. – Fakt, że są dziś na świecie osoby konsekrowane
– jest ich milion trzysta tysięcy w ponad dwóch tysiącach zakonów i zgromadzeń – sprawia,
iż stanowią one trwały punkt odniesienia w budowaniu Kościoła. Świat osób konsekrowanych
przeżywa dziś trudności, ale też odkrywa na nowo swoje powołanie. Kościół zawsze będzie
potrzebował osób konsekrowanych!”.
Dodajmy tu jeszcze, że po raz pierwszy w
najnowszej historii odnotowano ostatnio w skali całego Kościoła pewien wzrost liczby
kapłanów zakonnych. W 2010 r., jak podają opublikowane obecnie statystyki, było ich
135.227, czyli o 176 więcej, niż rok wcześniej. W tym samym czasie przybyło też zakonników
nie-kapłanów, których jest o 436 więcej. Natomiast nadal odnotowuje się spadek liczby
zakonnic, choć nie jest on już tak gwałtowny jak w poprzednich latach. Według najnowszych
statystyk sióstr jest obecnie prawie 722 tys., podczas gdy w 2009 r. było ich o ponad
7 tys. więcej, mianowicie 729.371.