Emocion të thellë e gëzim të madh ngjalli edhe sot kremtimi i liturgjisë së Fjalës
së Zotit në shenjtëroren më të madhe mariane të botës, që lartohet mbi kodrën e Tepeyakut,
mes malesh e vullkanesh, me lartësi që i kalojnë të pesëmijë metrat. Kremtimi u shoqërua
me këngë lirike spanjolle, me valle të lashta indiane, me tingujt natyrorë të guaskave
karaibike e të daulleve festive. Kështu indianët u bënë protagonistë. Kisha radhitet
me vendosmëri përkrah tyre, duke ua njohur dinjitetin në formën që për të është më
e larta: atë të shenjtërisë.
Zoja e Guadalupes, pavarësisht nga ndryshimet
e thella që vërehen rreth saj, vijon të jetë pikë e sigurtë referimi për meksikanët
e të gjitha etnive, të të gjitha konfesioneve fetare. Një tregim i lashtë guadalupan
i indianëve rrëfen: "Paraardhësit tonë i ofronin Zotit zemra prej mishi, të shkulura
nga kraharori njerëzor, që në botë të kishte harmoni. Ndërsa Gruaja, që nderohet në
shenjtërore, pa na i shkulur nga gjoksi, na bën t'i lemë vetë zemrat tona në duart
e saj, që ajo, pastaj, t'ia paraqesë Zotit të vërtetë!”. Prandaj mijëra njerëz
vijojnë të gjunjëzohen para figures së Zonjës, për të vënë në duart e saj zemrat e
tyre, jetën e tyre. Duke kujtuar edhe Juan Diegon, shenjtin e parë indian i Amerikës.
E kjo, sepse në vitin e largët 1531 Virgjëra Mari deshi t 'i dukej papritmas pikërisht
atij, fshtarit të varfër të fisit Chichimek, të cilin ipeshkvi i vendit nuk deshi
ta besonte, për ta bërë lajmëtar të Ungjillit. E mbi mantelin e Juan Diegos la fytyrën
e saj, një fytyrë metise, origjinën e së cilës shkenca nuk ka arritur ta shpjegojë.
Zoja e Guadalupes, as e bardhë e as indiane, por metise, tingëllon si mesazh për
bashkim ndërmjet popujve të ndryshëm, të pajtuar në fenë e përbashkët në Krishtin.
Ndonëse Meksika është ende një vend i plagosur nga pabarazitë shoqërore, një vend
ku ndërmjet të pasurve e të varfërve, që shpesh jetojnë pranë e pranë, thellohet gjithnjë
gremina, e cila ndan jetën përrallore, nga mjerimi më i thellë. Por nuk duhet të harrojmë
se historia është ndryshe nga ajo që duket e se pikërisht të fundmëve e të vegjëlve
iu zbulua Ungjilli! Ashtu si Zoja iu duk indianit të varfër Juan Diego. Bazilika,
që na kujton këtë ngjarje, sipas traditës, nisi të ndërtohej pasi Zonja e Bekuar,
ndërmjet 9 e 12 dhejtorit 1531, iu duk pesë herë me radhë indianit Juan Diego, një
ndër vendasit e parë të kthyer në kristianizëm. Emri Guadalupe vjen nga fjala indiane
"Coatlaxopeuh" "Ngadhënjyesja mbi gjarprin": më 1737 Zoja e Guadalupes u shpall "Pajtore
e Meksikës"; më 1910 "Pajtore e Perandoreshë e Amerikës", më 1935 edhe e Filipineve.
Prandaj në të hyrë të Bazilikës shpalosen 24 flamujtë e vendeve amerikane dhe ai i
Filipineve.Duke pasur parasysh dëmtimet e rënda që kishte pësuar bazilika e vjetër
nga tërmetet e herë pas hershme, Konferenca ipeshkvnore vendosi të ngrinte një shenjtërore
të re: guri i saj i parë u vendos më 12 dhjetor 1974. Mbi këtë gur do të lartohej
shenjtërorja e sotme, e cila i ngjet çadrës që Moisiu ngriti në këmbët e malit Sinai
sipas urdhërit të Zotit.