Watykan: prezentacja rękopisu Spinozy

W Rzymie zaprezentowano odkryty w Bibliotece Watykańskiej jedyny na świecie rękopis Etyki Barucha Spinozy, a zatem najważniejszego dzieła tego XVII -wiecznego filozofa. Rękopis jest kopią sporządzoną przez przyjaciela Spinozy Pietera van Genta w 1775 r., czyli na dwa lata przed śmiercią. Jego odkrycie ma ogromne znaczenie dla naukowców. Do tej pory Etyka Spinozy była znana jedynie z pośmiertnego wydania, w którym edytor bez wiedzy autora naniósł stylistyczne poprawki. Dzięki watykańskiemu odkryciu Etykę będzie można poznać w łacińskim oryginale, tak jak ją Spinoza napisał.

Rękopis dotarł do Watykanu za pośrednictwem słynnego duńskiego anatoma i geologa Nielsa Stensena, który po nawróceniu na katolicyzm przekazał Etykę Inkwizycji. Z jej archiwów w roku 1922 trafiła do Biblioteki Watykańskiej i od tej pory była dostępna dla naukowców. Jej odkrycie nie ma zatem charakteru materialnego. Ów rękopis od dawna istniał w zbiorach watykańskich. Aż do czerwca bieżącego roku nie zdawano sobie jednak sprawy z jego wartości. Zdaniem dyrektora działu rękopisów Biblioteki Watykańskiej takich przypadków jest dużo więcej. Wynikają one z faktu, że historycy coraz rzadziej zaglądają do archiwów i bibliotek. Wolą pracować z elektronicznymi kopiami. Te jednak obejmują na razie bardzo skromną część zasobów najbogatszych bibliotek – podkreślił prof. Paolo Vian.

kb/ rv, l’osservatore romano, adn