Benedikti XVI dhe sinteza e re e mendimit: reflektim i rektorit të Universitetit Lateranens,
imzot Dal Kovolo.
“Në një shoqëri të çrregullt e të paqëndrueshme, si e sotmja, të rinjtë kanë më shumë
nevojë se kurrë për mësues, që bëhen mjeshtra të jetës, që u kujtojnë nxënësve se
rruga drejt së vërtetës është rrugë e mendjes dhe e zemrës, e inteligjencës dhe e
dashurisë, por pa harruar edhe përvujtërinë, pa harruar se e vërteta nuk mund të pushtohet
kurrë plotësisht”. Ky është një nga fragmentet themelore të fjalimit të Papës, drejtuar
pedagogëve universitarë spanjollë, në takimin e mbajtur në Eskorial, gjatë DBR-së
së Madridit. Të kujton një nga temat themelore të papnisë së Benediktit XVI, atë të
dialogut ndërmjet fesë e arsyes, që përshkon tejendanë dhe kërkimet shkencore teologjike
të Papës, që kur ishte ende kardinal. Lidhur me përpjekjen për realizimin e një sinteze
të re të mendimit, nënvizuar shumë herë nga Papa, intervistuam imzot Enriko Dal
Kovolo, rektor i Universitetit Papnor Lateranens:
Përgjigje: - Në
Eskorial, duke u folur pedagogëve të rinj universitarë, Papa solli një element të
ri, që mendoj se duhet nënvizuar me forcë. Aty nga fundi i fjalimit, thotë: në se
e vërteta dhe e mira janë të bashkuara, do të jenë të bashkuara edhe dija e dashuria.
Nga ky unitet rrjedh ndërlidhja e jetës dhe e mendimit, shembull, që kërkohet nga
çdo edukator i mirë. Sipas meje, ky fragment është absolutisht më kryesori.
Pyetje:
- Ati i Shenjtë po kërkon me forcë një përmbledhje të re të mendimit, kërkesë
që ndjehet gjithnjë më shumë, në një kohë si kjo, përshkuar nga copëzimet e nga relativizmi,
siç na e kujtonte më parë kardinali Racinger, sot Papa Benedikti XVI.
Përgjigje:
- Sigurisht. Unë jam përpjekur kohët e fundit ta zhvilloj më tej mendimin
e Papës, lidhur me rolin themelor që ka teologjia në këtë sintezë, e cila nuk duhet
vonuar. Është fjala për një sintezë të bazuar filozofikisht e teologjikisht, që duhet
t’i orientojë dijet. Përndryshe, në se do të mungojë një sintezë e tillë, në se nuk
e kemi një sintezë të tillë, të bazuar filozofikisht e teologjikisht – çdo degë e
dijes mbyllet në vetvete, duke kërkuar të vërtetën e vet, të pavarur. Devijimet e
relativizmit, që burojnë pikërisht nga kjo vetëmbyllje, duken sheshit.
Pyetje:
- Në fjalimet e mëdha, posaçërisht gjatë shtegtimeve apostolike, nga Regensburgu
në Collège des Bernardins të Parisit, por edhe në Westminster Hall të Londrës, Benedikti
XVI vuri theksin mbi fenë e arsyen. Sipas jush, a përshkohet nëpër këtë binom, edhe
ungjillëzimi i ri?
Përgjigje: - Pa asnjë dyshim, sepse Papa,
i cili kur ishte kardinal pati bashkëpunuar ngushtësisht me Gjon Palin II për hartimin
e enciklikës “Fides et Ratio”, arriti me të drejtë në përfundimin se arsyeja, e cila
mbyllet në vetvete, është arsye, që kthehet kundër vetes, prej këndej, kundër humanizimit
të vërtetë të njeriut. Ndërsa arsyeja duhet të vihet pikërisht në shërbim të njeriut,
e jo t’i kundërvihet. E këtë mund ta bëjnë horizontet që hapin feja e dashuria.
Pyetje:
- Kjo thirrje e Benediktit XVI për unitetin e njeriut, për dialogun ndërmjet fesë
e arsyes, është temë, që u takon teologëve, apo edhe besimtarëve? Përgjigje:
- Nuk është, kjo, fjalë që u drejtohet vetëm teologëve; kjo ka të bëjë
me vetë jetën! Problemi është ai i ndërlidhjes ndërmjet jetës e mendimit, me sintezën
ndërmjet dijes e dashurisë, e prej këndej niset edhe dëshmia e edukatorit. Edukatori
i mirë di ta dëshmojë këtë sintezë, të cilën e ka bërë të vetën. Kuptohet, atëhere
se fjala e Papës u përket të gjithëve, u drejtohet të gjithëve: edukatorëve, mësuesve
e të gjithë atyre, që merren me procesin mësimor dhe edukativ.