Norvegji: Kisha katolike pa më të keqen e së keqes, por tani ndjehet fort fryma e
së mirës.
“Pamë më të keqen, që mund t’i bëjë e keqja njeriut, por njëkohësisht po vërejmë edhe
shumë mirësi në reagimin e njerëzve”. Kështu e komenton atë Pal Bratbak, zëdhënës
i Kishës katolike norvegjeze, qëndrimin e norvegjezëve pas kërdisë, që i ra mbi kokë
këtij vendi tejet të zhvilluar, në të gjitha pikëpamjet, ku një hata e tillë nuk
pritej. Në të gjithë vendin – shpjegon meshtari katolik – ndjehet një heshtje irreale.
Njerëzit e kanë vështirë ta kuptojnë atë që ndodhi, nuk janë ende në gjendje t’i përfshijnë
përmasat e tragjedisë, e as të dhimbjes, e cila bëhet çdo ditë më e thellë e më e
prekshme, pas çudisë e paaftësisë për ta shpjeguar këtë masakër fare pa kuptim. Mbi
gjithë vendin ndehet atmosfera e morteve të mëdha! Përpara katedrales luterane të
Oslos, lartohet një mal me lule e vijojnë të ndizen çdo çast qirinj. Të gjithë përpiqen
të bëjnë diçka konkrete, t’i ndihmojnë njerëzit, që humbën të dashurit, në këtë tragjedi
pa fund. Askush nuk mund ta parashikonte një tmerr të tillë në vendin tonë paqtor. Tmerri
bëhet edhe më i pranishëm përmes rrëfimeve të të rinjve laburistë, që shpëtuan gjallë
në ishullin Utoja. Po, të rinjtë, që shpëtuan nga masakra – shpjegon rregulltari katolik
– tregojnë tmerre të vërteta. Në çastin e parë menduan për një shaka të pakëndshme,
por shumë shpejt e kuptuan se shakaja ishte tepër makabre, madje ishte realitet i
tmerrshëm, krim i kryer me gjakftohtësinë e katilit, që nuk ngopet me gjak. Ai vërtitej
në të katër anët e shtinte pa pushim, pa pyetur ku shkonin plumbat. Shtinte e kënaqej!
Të rinjtë – vijon atë Bratbak - shikonin si rrëzoheshin përqark miqtë e tyre, me një
plumb në lule të ballit. Jetuan një atmosferë, e cila vonë e herë do të shlyhet nga
kujtesa e tyre: atmosferën e frikës nga vdekja, të pamundësisë për ta ndaluar atë
që po ndodhte, të vetëdijes se nuk ishin në gjendje të shpëtonin as veten e as të
tjerët, të dhimbjes për miqtë, që nuk do të ktheheshin kurrë më në jetë. Këtu, në
Norvegji, mjetet e komunikimit, duke treguar faktet e hidhura, kujdesen që rrëfimi
të jetë sa më delikat, për të mos i lënduar të rinjtë edhe më shumë se ç’janë, nga
një ngjarje kaq e pazakontë në moshën e tyre plot ëndrra të bukura për jetën, që
të mos rigjallen makthe të reja. Zëdhënësi i Kishës katolike jep edhe disa mendime
për autorin e masakrës, Anders Breivik. As prindërit – shpjegon – nuk e dinin ç’po
kurdiste i biri. Në manifestin e tij, ai vetëpërshkruhet si luftëtar i përbetuar kundër
së keqes e si kalorës i pamposhtur. Përdor metafora të frymëzuara nga historia e Kryqëzatave.
Në jetëshkrimin e vet, në Facebook, e quan veten të krishterë. Ndërsa Norvegjia nuk
e konsideron as të krishterë fanatik, por thjesht, të sëmurë mendor. Sigurisht – vijon
atë Bratbak - me mendime të së djathtës ekstreme, anti-marksist e armik i emigracionit
mysliman, por gjithnjë njeri me gjysëm mendjeje, me turbullira serioze në kokë. Nuk
mund ta quash veten të krishterë e të bësh atë, që bëri ai; e aq më pak, ta ngatërrosh
në ngjarje të tilla emrin e Kishës katolike: nga kjo kuptohet qartë se ky njeri jetonte
jashtë realitetit, në një botë të trilluar nga mendja e tij e sëmurë. Kisha katolike,
për vetë natyrën e saj, përfshin në gjirin e vet shumë kultura, shumë raca. Është
universale. Nuk mund të përkojë kurrë, prandaj, racizmi, me fenë katolike.Vetëm në
famullinë e Katedrales së Oslos, bashkëjetojnë vëllazërisht besimtarë me 160 kombësi
të ndryshme. Të kesh simpati katolike, e njëkohësisht raciste, është krejtësisht jashtë
realitetit.