Từ một lần gặp gỡ (36): Phút hồi tâm

Các bạn trẻ thân mến,
Dù muốn hay không thì ngày sống của chúng ta vẫn cứ trôi. Có những ngày làm chúng ta vui thú nhưng cũng không ít ngày khiến chúng ta cảm thấy buồn chán như vô vị. Nhưng trong cái thú vị hay buồn chán của ngày sống đó, bạn có rút ra được gì không? Bạn có cảm thấy cả sự vui thú lẫn buồn chán ấy đều có ý nghĩa của nó trong cuộc đời bạn? Một cách nào đó, chúng ta vẫn để ý đến cái vui và cái buồn, cái được và cái mất của cuộc sống; nhưng để nhìn thấy được bàn tay Thiên Chúa vẫn luôn dắt dìu mình qua những bồng bềnh chông chênh hay êm đềm của cuộc sống, thì chúng ta cần có những khoảng lặng để đọc lại những điều ấy, để đối diện với lòng mình và đối diện với Thiên Chúa là Cha.

Một trong những phương pháp để làm điều đó là “Phút Hồi Tâm”. Đây là phương pháp của Thánh I-nhã. Ngài khuyên người ta nên làm phút hồi tâm mỗi ngày 2 lần, hay ít là một lần trước khi đi ngủ, để đọc lại những kinh nghiệm mình đã trải qua trong ngày.
Khi nói đến “hồi tâm” hay “xét mình”, người ta thường nghĩ đến việc xưng tội. Nếu việc đọc lại tâm hồn của mình chỉ để xưng tội thôi thì “cuộc sống sao buồn đến thế!” Chẳng lẽ cuộc sống này không có gì hay hơn là việc “nhìn đâu cũng thấy tội” sao? Đối với thánh I-nhã, mục đích của hồi tâm không phải là để chuẩn bị đi xưng tội, nhưng là:
 
Trước hết để tạ ơn Chúa vì những hồng ân mình đã nhận được trong ngày sống. Điều này đáng lắm chứ, vì đây là cơ hội để mình giữ ấm tương quan của mình với Đấng là Cha của mình, Đấng ban cho mình mọi sự để sống.
Kế đó là nhận ra lời mời gọi của Chúa. Mọi sự diễn ra trong ngày đâu chỉ trôi qua một cách vô nghĩa. Nếu những sự kiện đó được nhìn lại một cách xuyên suốt và được liên kết lại với nhau, chúng ta sẽ nhận ra điều Thiên Chúa muốn nói với mình. “Ngài mời gọi tôi làm gì qua những điều nho nhỏ ấy?”
Và cuối cùng là nhận ra những yếu đuối, khuyết điểm và những vết thương để xin Chúa thứ tha và chữa lành.

Với mục đích như thế, chúng ta có thể thực hiện phút hồi tâm trong khoảng 10-15 phút, với những bước sau:
(1) Đặt mình trước sự hiện diện của Chúa và xin ơn soi sáng
- Chúng ta cần thư giãn đôi chút để lòng mình được lắng đọng.
- Ý thức Chúa đang hiện diện trước mặt: Chúa đang nhìn mình với ánh mắt yêu thương, không như một quan tòa đang dò xét, nhưng như một người cha hay người mẹ đang quan tâm chăm sóc đàn con.
- Xin Chúa Thánh Thần đến soi sáng để ta được hiểu biết Chúa hơn đồng thời hiểu biết con người mình hơn.
 
(2) Tạ ơn – tạ ơn là điều đầu tiên cần làm của việc hồi tâm. Lòng biết ơn luôn cho người ta có một thái độ tích cực trước mọi sự.
- Nhớ lại những hồng ân và những món quà mình nhận được trong ngày. Những món quà đó có thể rất bình thường như một nụ cười, hoặc một lời nói chia sẻ hay nâng đỡ của người bạn, hoặc có thể là một món ăn ngon mình được thưởng thức, hoặc có thể là một cú điện thoại của một người bạn mang đến một niềm vui. Món quà mình nhận được có thể là không khí mình đang thở, là ánh mặt trời mình thấy được, những gì mình nhận được mỗi ngày nhưng chưa ý thức đó là hồng ân và quà tặng.
- Hãy nói với Chúa tâm tình tạ ơn vì những điều đã lãnh nhận trong ngày.

(3) Nhận ra lời mời gọi của Chúa
- Gợi nhớ lại biến cố quan trọng đối với tôi trong ngày hôm nay: Một biến cố làm tôi cảm thấy được đánh động, và để lại trong tôi một thao thức nào đó, hay một cảm giác nào đó.
- Nhận ra cảm giác đó là gì? Vui tươi hay ưu sầu? Bình an hay xao xuyến? Thêm lòng tin tưởng hay thêm ngờ vực? Những cảm giác hay những tác động đó đến từ Thần Khí của Chúa hay đến từ thần ác?
- Chúa muốn nói với tôi điều gì hay Chúa đang mời gọi tôi điều gì qua biến cố đó?
 
(4) Nhận ra những thiếu sót, những vết thương trong lòng
- Trước lời mời gọi của Chúa tôi đã đáp lại thế nào? Tôi đã bỏ qua những cơ hội Chúa ban tặng để lớn lên trong tình yêu đối với Chúa và tha nhân, và sống trưởng thành hơn như người con của Chúa chưa?
- Tôi nhận ra mình còn những thiếu sót nào trong cuộc sống?
- Tôi nhận ra mình còn những vết thương nào trong lòng cần được Chúa tiếp tục chữa lành?

(5) Xin Chúa tha thứ và chữa lành, và mong ước thuộc về Chúa hơn
- Tâm sự với Chúa trong tâm tình sám hối xin Chúa thứ tha và chữa lành, đồng thời mong ước được thuộc về Chúa mỗi ngày nhiều hơn trong tâm tình tín thác vào tình yêu của Chúa. Với ơn của Chúa và với tâm hồn mở ra với Chúa ngày mai mình sẽ sống tốt hơn, trưởng thành hơn, gần Chúa hơn.
(Bản tóm các bước làm phút hồi tâm của cha Trần Sĩ Nghị, SJ)

Các bạn thân mến,
Làm phút hồi tâm không phải lúc nào cũng thú vị, vì thế để có thể thực hành được mỗi ngày, chúng ta cần đến ơn Chúa và đôi chút kiên nhẫn lẫn quyết tâm. Và đừng quên rằng, Chúa cũng làm phút hồi tâm với bạn!

Hà Thanh Bình