Atë Lombardi: vizita e Papës në Venedik, mesazh shprese për dialogun ndërmjet fesë
e kulturës.
Të gjitha vizitat papnore janë rast i veçantë takimi ndërmjet Papës e bashkësisë katolike
që e ftojnë për t’u përforcuar në fe e shpresë. Po vizitat e Papës e sidomos fjalët
e tij shkojnë përtej kufijve brenda të cilëve shtegtimi papnor zhvillohet. Kështu
ishte edhe gjatë vizitës së Benediktit XVI në Akuilea e Venedik fund-javën që kaloi,
ku përgatitja, pjesëmarrja si dhe vet historia, i mundësuan Papës ta zgjeronte vështrimin
e tij në verilindje të Italisë e shumë më gjerë, në Vendet fqinje që dikur kishin
si qendër kishtare dioqezën e lashtë të Akuilesë. Gjatë vizitës së tij, Ati i Shenjtë
Racinger, përveç takimit me bashkësinë katolike, është takuar edhe botën e kulturës,
të artit e të ekonomisë së Venedikut. E kështu, sipas Atë Federiko Lombardi, vizita
e Benediktit të XVI në Venedik, është një mesazh shprese për dialogun ndërmjet fesë
dhe kulturës për të mirën e mbarë shoqërisë. Pra, jo vetëm besimtarët, por edhe institucionet,
si dhe bota e kulturës e jetuan me impenjim e gëzim të madh vizitën e Papës në Verilindje
të Italisë. Atë Federiko Lombardi, drejtor i Sallës së Shtypit të Vatikanit,
pas përfundimit të shtegtimit papnor në Akuilea e Venedik, na flet për përgjigjen
që i dha popullsia e këtyre vendeve vizitës së Atit të Shenjtë fund-javën që kaloi.
Përgjigje: - Përgjigjja e popullsisë, që kuptohet, është
me tradita të mëdha të krishtera, katolike, e gatshme për të mirëpritur çdo fjalë
konstruktive të Atit të Shenjtë, ishte plotësisht e qartë, e dukshme, e prekshme.
Pyetje:
- Papa bëri thirrje të fuqishme për të mos pasur frikë nga njeriu, që ndryshon
prej nesh...
Përgjigje: - Natyrisht. Këtu takohen popuj nga
më të ndryshmit; këtu jetohet edhe realiteti i emigracionit, prej këndej, mund të
themi se jetohen të gjitha aspektet e pluralizmit, të shoqërisë moderne e të takimit
ndërmjet popujve të ndryshëm. Venediku ka qenë gjithnjë qytet i takimit të popujve,
në të gjithë historinë e vet: mjafton të shikosh format artistike të Bazilikës së
Shën Markut, për shembull. Është vërtet një vend, në të cilin sinteza e frymëzimeve
të ndryshme kulturore pati një histori të madhe. Duhet projektuar drejt së ardhmes
një frymëzim i tillë, në këndvështrimin kulturor e shpirtëror.
Pyetje:
- Pikërisht Kishës së Venedikut Papa i kërkoi: “Shkoni kundër rrymës, drejt Jezusit,
duke pasur si qendër Eukaristinë”...
Përgjigje: - Është një
frymëzim i krishterë shumë i thellë, duke u nisur nga rrënjët e krishtera e me ngulmin
mbi Ungjillin, si rrugë. E pastaj, mbi shenjtërinë, udhë në të cilën jemi të thirrur
të gjithë, e posaçërisht, laikët, në botën e sotme. Është horizont shprese, kujtimi
i Serenissim-ës, së Përndriturës, siç quhej Republika Detare, lidhur me temën e ‘qytetit
qiellor’, e është edhe tejet i thellë: krijon harkun që lidh zanafillën e fesë, me
shpresën përfundimtare.
Pyetje: - Papa ripohoi edhe se Ungjilli nuk është
ideologji: ndërsa citoi disa herë problemet e relativizmit, që i hapin plagë të reja
epokës bashkëkohore...
Përgjigje: - Papa i njeh mirë problemet
e kulturës së sotme, me krizën e saj, me paqartësitë, me shqetësimet. Por është edhe
njeri që beson në arsyen, në se arsyeja dialogon ndershmërisht me fenë... Ja, rikthehet
tematika: të kemi besim në arsyen, në një arsye, që nuk mbyllet në vetvete, por që
ia hap portat fesë. E kjo mund edhe të rihapë rrugën për një kulturë, që mund të ndërtojë
një ardhmëri të denjë për njeriun, edhe përballë sfidave të reja.
Pyetje:
- Papa nderoi reliket e Shën Markut: citoi Piun X, Gjonin XXIII, por dhe të nderuarin
Toniolo; ndërsa në Akuile, ripohoi se është e nevojshme një dëshmi e fuqishme, ripohoi
idenë...
Përgjigje: - Idenë e shenjtërisë, si pjesë e jetës
së përditshme të të krishterit. Kjo- si gjithnjë, frymëzohet edhe nga shembujt e shenjtërisë,
që shikojmë rreth nesh. Edhe nga shenjtëria e laikëve, e jo vetëm e papëve të mëdhenj.
Prej këndej, shembulli i Toniolos, por edhe i njerëzve të tjerë të rëndësishëm, modele
të jetës së krishterë, të cilët lulëzuan në këto troje me rrënjë të thella të krishtera.
Pyetje:
- Pamje të rralla, si për shembull fjala ‘Rroftë” e shkruar mbi rërë nga të
rinjtë e, sidomos, Papa në gondola, një pamje krejt e pazakontë... Përgjigje:
- Papa në gondola, Canal Grande, Bazilika e Shën Markut e ndriçuar në muzg
e edhe vetë Bazilika e Akuilesë prekin zemrat e, kuptohet vetvetiu pse feja në këto
vise u lidh gjithnjë shumë ngushtësisht me kulturën. Mesazh i madh dhe për ardhmërinë
ky: të vijojmë, prandaj, kërkimin e sintezës ndërmjet fesë, kulturës njerëzore e arsyes,
e do të mund të ndërtojmë një botë, në të cilën ia vlen të jetosh. U fol edhe për
‘jetën e mirë’, sipas Ungjillit: të përpiqemi, prandaj, të ndërtojmë një botë, që
është edhe e bukur, e mirë, në të cilën dinjiteti i njeriut ndrin edhe në një mjedis,
që të ndihmon të ndriçosh. Që nuk të poshtëron, por të larton. Kjo është fryma e këtij
shtegtimi, frymë e madhështisë dhe e bukurisë së perspektivave historike e kulturore,
që është, edhe ky, mesazh shprese.