24 prill 2011: Katolikë e Ortodoksë i kremtojnë njëherësh Pashkët.
Dita e Pashkëve ortodokse nuk përkon me atë të Pashkëve katolike, sepse Kisha ortodokse
ndjek kalendarin julian, jo atë gregorian. E megjithatë, nganjëherë Pashkët bien në
të njëjtën ditë. Si sivjet. Pashkët ortodokse bien të dielën, që vjen pas hënës
së re të ekuinoksit pranveror. Për Kishën ortodokse është festa më e rëndësishme.
Kremtohet në familje ose me miq, ndërsa gjatë gjithë Javës së Madhe ndiqen kremtime
të veçanta, në përkim me ngjarjet e Ungjillit. Në Greqi, të Shtunën e
Madhe kremtohet procesioni, pastaj Mesha e mesnatës, gjatë së cilës popi troket tri
herë në portën e madhe të kishës dhe kumton Ringjalljen e Krishtit. Këndohet himni
i Ringjalles e në Kishë përhapen gjethe dafine. Besimtarët mbajnë në duar qirinj,
të cilët duhet t’i çojnë ashtu, të ndezur, deri në shtëpi. E Diela e Pashkëve kremtohet
me drekën, që hahet në familje: zakonisht në kopsht ose në ndonjë livadh. Në mes të
blerimit hahet qengji i pjekur i së kremtes së madhe, këndohet e vallëzohet. Në
Greqi, ashtu si në Shqipëri, hahen edhe vezë të ngjyera me të kuqe, pasi festuesit
i pikin me njëra- tjetrën, duke shqiptuar fjalë rituale, që veza të mos thyhet. Bëhet,
kështu, simbol i forcës, i shëndetit, deri në Pashkët e ardhshme. Folja shqipe ‘me
pikë’, është sigurisht një nga më të përdorurat në fjalorin e festës.Në ish-vendet
sovjetike, të Premten e Madhe shkohet në Kishë, ku bekohet ëmbëlsira tipike e
Pashkëve, që quhet Pashk (në Shqipëri, perpeqi bekohet të Shtunën e Madhe). Pashk
e sovjetikëve i ngjet panetones së botës perëndimore, por pa rrush të thatë. Ndërsa
perpeqi i katolikëve nuk është ëmbëlsirë. Është qumështuar me kripë, që i ngjet më
shumë picës e që hahet në agimin e festës, nga famijarët, mbledhur rreth sofrës, ku
janë vendosur edhe vezë të zjera e hudhra të njoma. Hahet në këmbë, si Natën e Pashkëve
të Besëlidhjes së Vjetër!