"У пошуку хрысціянскай ідэнтычнасці". Свядомае або несвядомае адкрыццё на спакусы злога духа

Паважаныя слухачы, у нашых папярэдніх разважаннях мы звярнулі ўвагу на тое, што на фарміраванне хрысціянскай ідэнтычнасці ўплываюць не толькі адносіны з Богам, але таксама свядомае або несвядомае адкрыццё на спакусы злога духа. Яшчэ старажытныя айцы пустыні заўважылі, што вернікі часта паддаюцца дзьвюм крайнасцям. З аднаго боку, хрысціяне могуць паддацца тэндэнцыі да ігнаравання дзеяння злога духа. З другога боку, некаторыя спяшаюцца ўсю віну за зло ў свеце зваліць на дэманічныя сілы.

У апошнія стагоддзі імклівае развіццё прыродазнаўчых навук і тэхнікі нараджала ілюзію, што чалавечы розум усё здолее спазнаць і растлумачыць. Вучоныя-рамантыкі імкнуліся даказаць, што божыя і дэманічныя сілы – гэта ўсяго-толькі неспазнаныя дзеянні сіл прыроды. Аднак далейшае развіццё навук прывяло да крызісу веры ва ўсемагутнасць чалавечага розуму. Вучоныя пачалі прызнаваць існаванне звышнатуральных з’яваў. Навука і рэлігія сустрэліся. Цяпер, на пачатку 21-га стагоддзя, можна заўважыць крызіс рацыяналізма і матэрыялістычнага светаўспрымання. У выніку нагнятаецца другая крайнасць - цікавасць да паранармальных з’яваў. Гэта дасканала ўпісалася ў адвечную спакусу чалавека стаць богам, быць валадаром не толькі натуры, але і звышнатуральнага. У гэтай спакусе крыецца адраджэнне моды на эзатэрыку, магію, акультызм.

Яшчэ старажытныя айцы Касцёла заўважалі, што дзеянне злога духа заўсёды ідзе ў двух кірунках: зацямніць чалавечы розум і аслабіць волю. Воля і розум чалавека – гэта тыя дзве вышэйшыя сферы, якія найбольш перашкаджаюць знішчальнай дзейнасці сатаны. Таму злы ў першую чаргу імкнецца заблакаваць іх дзеянне.

У сферы чалавечага інтэлекту дэман не можа нічога стварыць, ён не можа дадаць нам новых думак, як сцвярджаў св. Максім Вызнаўца. Дэман імкнецца перадусім маніпуляваць вобразамі, якія ўжо носіць у сабе чалавек. Нашае ўяўленне – гэта тая сфера, якая лёгка паддаецца ўплывам эмоцый, выходзіць па-за межы разумнасці і кантролю. У практыцы можна заўважыць, што большасць т.зв. грахоў у думках прыходзяць менавіта праз вобразы, уяўленне або памяць. Гэта тыя сферы чалавека, якія найбольш падатныя на знішчальныя маніпуляцыі злога духа. А калі ўлічыць, што сучасная культура з усіх бакоў атакуе нас светам вобразаў, то ўзнікае пытанне: якімі вобразамі корміцца нашае ўяленне? Бо праз вобраз фарміруюцца адпаведныя думкі, якія нараджаюць такія ж дзеянні. Разуменне таго, як шмат у нашым жыцці залежыць вобразаў, якімі мы кормімся, схіляе нас да асаблівага дбання аб культуры ўяўлення, каб адкрывацца толькі на добрую і карысную інфармацыю.

Акрамя ўяўлення, магутным каналам маніпуляцыі з боку злога духа можа быць чалавечая памяць. Менавіта сфера ўспамінаў часта становіцца крыніцай негатыўнага мыслення і дзеяння. Айцы Касцёла звярталі ўвагу, што злых дух найчасцей маніпулюе нашымі ўспамінамі ў двух кірунках. Першы – гэта пабуджэнне тугі па ранейшых “добрых” часах. Дэман імкнецца зацыкліць чалавека на добрым успаміне з мінулага, каб адцягнуць увагу ад сучаснасці, ад рэальнага жыцця. Другі кірунак спакушэння – гэта разварушванне старых ранаў, каб не дапусціць іх загойвання. Паддаўшыся такой спакусе, чалавек зацыкліваецца на нейкім балючым успаміне, становіцца яго рабом. Прывід мінулага пачынае кіраваць рэальнымі рашэннямі і дзеяннямі асобы.

Мудрасць Божага Слова і шматвяковы духоўны вопыт Касцёла заклікае кожнага хрысціяніна да чування. Разуменне стратэгіі дзеяння злога духа можа забяспечыць нас ад жыццёвых драм і трагедый. Усведамленне таго, што злы дух не можа ўвайсці туды, дзе прабывае Божы Дух, можа стаць заахвочваннем для кожнага верніка, каб запрашаць Пана Бога ва ўсе сферы свайго жыцця.