Kuvendi i Princave të Arbërit në Lezhës 2 mars 1444
Sot më 2 mars bie 567 vjetori i Kuvendit të Princave të Arbërit në Lezhë, gur themel
i bashkimit kombëtar të shqiptarëve
Duke shfletuar kalendarin historik, më
2 mars, përkujtojmë 567 vjetorin e mbledhjes së Kuvendit të Princave të Arbërit në
Lezhë, në vitin 1444. Kuvendi i drejtuar nga Venediku u mblodh në këtë qytet të vogël
në mënyrë që të shmangeshin konfliktet mes princave dhe të arrihej bashkimi i arbërve
kundër turkut.
Kuvendi i Lezhës zgjodhi prijës Gjergj Kastriotin, i cili qysh
atë ditë mori komandën e plotë të luftës kundër osmanëve. Filluan kështu 25 vjet betejash,
intrigash e tradhtish përmes të cilave u përshkua populli shqiptar drejt udhës së
lirisë e pavarësisë nga pushtimi turk. Por këto vjet ishin edhe vjetët e afirmimit
të shqiptarëve në arenën politike.
Gjergj Kastrioti Skënderbeu ia doli të
mbrojë Ballkanin jugperëndimor nga turqit të cilët me 29 maj 1453 pushtuan edhe vetë
Kostandinopojën. Me vdekjen e Gjergj Kastriotit Lidhja e Lezhës e bori kuptimin e
vet dhe shqiptarët i kaploi letargu i gjatë. Do të zgjoheshin vetëm në 1703 në Kuvendin
Kishtar të Arbënit, po afër Lezhës, në fshatin Mërqi, i cili pati po aq qëllime fisnike
sa edhe ai i Kastriotit: mbrojtjen e identitetin kombëtar e fetare të shqiptarëve
dhe vlerat perëndimore e të krishtera.
Lidhja e 1444-shit në Kuvendin e Lezhës
u shërbeu prapë më vonë shqiptarëve si shembull frymëzimi për bashkim në mbrojtje
të tërësisë tokësore, kujtojmë këtu Lidhjen e Prizrenit të qershorit të 1878-ës. Ndërsa
në këtë ditë, dëshmia që mund të japë Kuvendi i Lezhës është se kur aleancat politike
janë të themeluara në vlera e ndjenja të sinqerta e të ndërsjellta japin gjithnjë
fryte të dobishme në jetën e një kombi. Kjo është arsyeja që shqiptarët e përkujtojnë
me nderim këtë ngjarje e krenohen me të edhe pse kanë kaluar 567 vjet.