- Allô! Có một người vô-gia-cư đang nằm ngủ nơi vĩa hè bên dưới nhà tôi. Quí vị có
thể đến rước người này không?
Lúc ấy là 22 giờ 5 phút tối ngày 27-3-1998.
Người gọi điện thoại sống nơi khu phố Bastille của thủ đô Paris. Ba phút sau, một
chiếc cam-nhông nhỏ của Hội SAMU trực chỉ địa điểm báo hiệu. Trên xe có ba người:
nữ trợ tá xã hội, nữ y tá và anh tài xế.
Nơi cuối con hẽm, nằm trên nền ximăng
là người đàn ông trạc 40 tuổi. Chung quanh ông vung vãi trọn tài sản: một chai rượu,
một máy Radio và một xách nylông đựng ít quần áo. Nghe tiếng động, ông giật mình mở
mắt và nói: ”Xin các anh chị đừng lo lắng gì cho tôi. Tôi từng nếm mùi cay đắng hơn
thế này nhiều!” Người đàn ông tên Gilles.
Sau nửa giờ vừa chuyện trò vừa thuyết
phục, ông Gilles mới bằng lòng theo nhóm của Hội SAMU lên xe về một trong các trung
tâm tiếp đón những người không nhà cửa.
Nếu ông Gilles được trợ giúp vào đêm
ấy chính là nhờ công lao của bác sĩ XavierEmmanuelli, vị đồng sáng
lập tổ chức ”Médecins sans frontières - Bác sĩ không biên giới”. Chính bác sĩ điều
động Hội SAMU gồm 5 trung tâm tiếp đón cấp thời người vô-gia-cư đến trú ngụ với 394
giường. Ngoài ra còn có 4 trung tâm săn sóc người lang thang với 140 giường. Thêm
vào đó là 7 nhóm đi tuần suốt đêm nơi thủ đô Paris để nếu gặp ai ngủ đầu đường cuối
phố thì rước về trung tâm, đặc biệt trong mùa đông giá buốt, gió lạnh và tuyết rơi
..
Tâm tình sẵn sàng cứu giúp người lâm cảnh cùng khốn, bác sĩ Xavier Emmanuelli
thừa hưởng từ hiền phụ, ông Francois, một vị bác sĩ rất đặc biệt. Bác sĩ Xavier tâm
sự: - Thân phụ tôi dạy tôi biết động lòng trắc ẩn. Người hết mực yêu thương dân
lành, dành thời giờ cho họ. Khi khám bệnh, cha tôi thường lặng yên nghe bệnh nhân
giãi bày tâm sự hầu hiểu biết thêm về bệnh trạng thể lý. Người thường lập lại với
tôi câu nói gợi ý từ nhà bác học Louis Pasteur (1822-1895): ”Xin bạn đừng xưng danh
tánh cũng đừng tỏ lộ tôn giáo nhưng chỉ cần nói cho tôi nghe niềm đau nỗi khổ của
bạn”.
Ngay hồi tháng 6 năm 1942, bác sĩ Francois Emmanuelli đã săn sóc miễn
phí cho các trẻ em Do Thái thuộc một cô nhi viện ở La Varenne, một quận nằm ở phía
đông thủ đô Paris. Cùng thời kỳ đó, ông bà bác sĩ Francois dấu nơi nhà mình một phụ
nữ Do thái tên Thérèse Bébelski. Bị đồng nghiệp phản bội tố giác, quân mật vụ đức
quốc xã liền đến nhà bác sĩ Francois lục xét. Ông bà vội dấu cô Thérèse sau đống mạt
cưa. Khám xét một hồi mà không tìm ra nạn nhân, quân Đức bỏ đi. Cô Thérèse ở lại với
gia đình Emmanuelli cho đến khi đệ nhị thế chiến chấm dứt.
Đó là nghĩa cử
từ bi ghi đậm nét trong tâm tư thiếu niên Xavier. Sau này khi gợi lại hành động bác
ái của song thân, bác sĩ Xavier trầm ngâm nói: ”Đó không phải là hành động anh hùng
mà là cử chỉ nhân đạo đơn sơ. Vào thời kỳ ấy, đối với tôi thì việc làm của cha mẹ
là một hành động hết sức tự nhiên”.
Chính vào năm 1968 mà bác sĩ Xavier Emmanuelli
khám phá ra ơn gọi. Hồi ấy bác sĩ dấn thân phục vụ trên chiếc tàu Công ty hải vận
TAHITIEN. Một buổi tối, bác sĩ được gọi đến cấp cứu một thủy thủ bị phỏng nặng nơi
một phòng có hỏa hoạn. Thủy thủ nằm sóng soài dưới nền tàu, mạch ngừng đập. Bác sĩ
Xavier vội vàng xé áo thủy thủ và bắt đầu làm các động tác hô hấp giúp nạn nhân hồi
tỉnh. Gương mặt nạn nhân thoáng đỏ hồng và tim đập trở lại. Nhưng thủy thủ vẫn còn
ở trong tình trạng thập tử nhất sinh. Cần phải đưa ngay nạn nhân lên đất liền. Vị
thuyền trưởng đồng ý đáp tàu vào cửa biển Madère. Bác sĩ Xavier quyết định tháp tùng
nạn nhân đến một trung tâm chữa trị phỏng da nổi tiếng của Pháp. Nhưng vị thuyền trưởng
không chấp thuận. Ông nghiêm nghị ra lệnh: ”Nhiệm vụ của anh là phục vụ ở đây. Tôi
cấm anh không được rời khỏi tàu này”.
Nhưng bác sĩ Xavier không nao núng.
Quan tâm duy nhất của ông là phải cứu sống chàng thủy thủ bằng mọi giá. Đối với bác
sĩ Xavier: ”Cấp cứu đi trước tuân lệnh. Nhân đạo
đi trên lệnh truyền”. Do đó, bác sĩ cương quyết tháp tùng nạn nhân,
và chỉ trở lại tàu Tahitien ba ngày sau đó. Sau này, khi nhắc lại biến cố, bác sĩ
Xavier tâm sự: ”Chính lúc ấy tôi mới thực sự hiểu rõ vai trò của thầy thuốc. Bác
sĩ là người cứu trợ xuất hiện đúng lúc đợi mong được
THIÊN CHÚA Quan Phòng đưa đến cứu giúp một người
trong cơn cùng khổ”.
Biến cố trên đưa đẩy bác sĩ Xavier Emmanuelli
dấn thân trong các công tác nhân đạo và có mặt đó đây trên thế giới, nơi những vùng
có khói lửa chiến tranh, có bệnh tật và nghèo đói. Đầu năm 1975, bác sĩ Xavier bay
sang Việt Nam đang sôi sục chinh chiến. Năm 1977, bác sĩ đến Thái Lan, viếng thăm
dân tị nạn Cambốt, trốn chạy sự tàn sát của quân cộng sản Khờ-Me Đỏ. Năm 1988, bác
sĩ Xavier bay sang vùng Arméni bị đói khổ vì trận động đất dữ dội. Năm 1994, bác sĩ
lại sang Zaire cứu giúp người tị nạn Rwanda.
Bất cứ nơi nào ở tại nơi đâu
bác sĩ Xavier Emmanuelli luôn luôn ứng dụng phương châm: ”Sẵn sàng chấp
nhận tất cả để thoa dịu nỗi khổ con người”.
Bác Sĩ Xavier Emmanuelli chào đời ngày 23-8-1938 tại thủ đô Paris. Ngày 22-5-2010
Giải Thưởng Văn Chương ”Spiritualités d'Aujourd'hui” được trao cho bác sĩ vì
cuốn sách ”Au seuil de l'éternité”. Tác phẩm do nhà xuất bản Albin Michel phát
hành. Giải thưởng ”Spiritualités d'Aujourd'hui” do ông André Chouraqui thành lập năm
2000 với mục đích đề cao giá trị của một tác phẩm mang chứng tá cuộc dấn thân thiêng
liêng trong ánh sáng của nền tu đức. Và giải thưởng năm nay 2010 được trao cho bác
sĩ Xavier Emmanuelli. Ban giám khảo giải thích lý do chọn lựa: ”Tác phẩm trải dài
một chứng tá đong đầy hy vọng nơi tình yêu tha nhân. Nó cũng phảng phất nét thinh
lặng như mời gọi người đọc đi vào cõi suy tư chiêm niệm”. ... ”Giả
như tôi có nói được các thứ tiếng của loài người và của các thiên
thần đi nữa, mà không có đức mến, thì tôi cũng chẳng khác
gì thanh la phèng phèng, chũm choẹ xoang xoảng. Giả như tôi được
ơn nói tiên tri, và được biết hết mọi điều bí nhiệm, mọi lẽ
cao siêu, hay có được tất cả đức tin đến chuyển
núi dời non, mà không có đức mến, thì tôi cũng chẳng là gì. Giả
như tôi có đem hết gia tài cơ nghiệp mà bố thí, hay nộp cả thân
xác tôi để chịu thiêu đốt, mà không có đức
mến, thì cũng chẳng ích gì cho tôi. Đức mến thì nhẫn nhục, hiền hậu,
không ghen tương, không vênh vang, không tự đắc, không
làm điều bất chính, không tìm tư lợi, không nóng giận, không
nuôi hận thù, không mừng khi thấy sự gian ác, nhưng vui khi thấy
điều chân thật. Đức mến tha thứ tất cả, tin tưởng
tất cả, hy vọng tất cả, chịu đựng tất cả. Đức mến không
bao giờ mất được!”(1Côrintô 13,1-8).