Kampionati Botëror i Futbollit në Afrikën e Jugut: ndeshjet e para.
(11.06.2010 RV)Një shfaqje prej tri orësh, me muzikë e sport, hapi mbrëmë në
Afrikën e Jugut edicionin e 19-të të Kompionatit Botëror të Futbollit, i pari që luhet
në kontinentin afrikan. Artistë afrikanë dhe ndërkombëtarë - si Alicia Keys apo Shakira,
e cila këndoi himnin e manifestimit – zëvendësuan njëri-tjetrin në stadiumin Orlando
të Johanesburgut. Sot pasdite, në orën 16.00, ndeshja e parë ndërmjet Afrikës së Jugut
dhe Meksikës. Në këmbët e lojtarëve, “Jabulani”, siç quhet topi i këtij kampionati,
i cili në gjuhën e zuluve do të thotë “të festojmë”, ndërsa në duart e tifozëve, “vuvuxela”,
një buri shurdhuese për çdo vesh. Por le të bëjmë pak histori:
Çfarë është
Kampionati Botëror i Futbollit? Për rininë e sotme, Kampionati është një ngjarje e
veçantë, por kujtesa nuk shkon më shumë se dy edicione më parë. E pastaj, reklama
që bëhet përreth tij, si edhe Youtube, ia kanë hequr kampionatit shkëlqimin e dikurshëm.
Për të rinjtë e djeshëm, kampionat futbolli ishin akrobacitë e Pelesë, lojtari i vetëm
që e ka fituar tri herë, ose “13 goditjet” e Maradonës, i cili në vitin 1986 shënoi
atë që konsiderohet “goli më i bukur i shekullit”. Kampionati Botëror është gjithnjë
rast kujtimesh e pjesëmarrjeje për atë që e do futbollin, por edhe pasion kolektiv,
që kthen në tifoz edhe atë që zakonisht nuk është. Ndërsa, rrethanat në të cilat
zhvillohet kampionati, vendi ku zhvillohet, zakonisht nuk zgjojnë ndonjë entuziazëm.
Pak folklor në shtyp e televizion e mbaron me kaq. Por kësaj radhe, zhvillimi i ndeshjeve
në Afrikë e veçanrësisht në Afrikën e Jugut – pasqyrë e kontradiktave të kontinentit
– na bën të mendojmë përtej lojës e rezultateve të 32 skuadrave pjesëmarrëse. Të dëgjojmë
gazetarin italian, Mateo Fagoto, me telefon nga Kejptauni: “Të bën përshtypje
fakti se ka shumë ndryshime, jo vetëm në nivelin ekonomik, por edhe në nivelin e bashkëpunimit
ndërmjet bashkësive të ndryshme. Sot, ka pak mundësi për marrëdhënie, që të krijojnë
në të ardhmen një Afrikë Jugore vërtet të bashkuar, gjë që nuk ekziston në këtë moment.
Tani, në Afrikën e Jugut, ka shumë bashkësi, që jetojnë në të njëjtin vend, por kanë
pak gjëra të përbashkëta. Kjo kuptohet, po të mendohet se aparteidi nuk ka qenë vetëm
një sistem ligjesh, por diçka që ka zënë rrënjë në mendjet e njerëzve e në kulturën
e tyre, prandaj është shumë e vështirë të kapërcehet”.