Liturgjia e Fjalës së Zotit e dielës së 3-të të Pashkëve
(17.4.2010 RV)Ja përsëri në takimin tonë të së shtunës me Fjalën e Zotit që
kremtohet e kumtohet në Meshën Shenjte të së dielës. Kësaj here do të dëgjojmë e meditojmë
së bashku leximet biblike të Liturgjisë Hyjnore të dielës së 3-të Pashkëve, ciklit
të tretë, sipas kalendarit të liturgjisë kishtare. Mendimi që mbizotëron liturgjinë
e kohës së Pashkëve është prezenca e Jezusit të Ngjallur. Kjo është e vetmja gjë që
na intereson e që ka rëndësi, sepse kemi nevojë për Të. Vetëm për Të. Krishti
i Ngjallur është i pranishëm në histori, ndërhyn realisht në ngjarjet njerëzore e
sidomos atëherë kur “peshkimi” është i pafrytshëm, atëherë kur punët nuk ecin për
së mbari, atëherë kur gjendemi me duar thatë pas mundimeve që kemi bërë për të arritur
diçka, atëherë kur mbyllemi në vetmi tona absurde, duke harruar premtimin e Tij, se
është me ne gjithmonë. Sikur do të vërejmë më vonë, edhe në këtë diele të III-të
të Pashkëve, pjesët biblike që kumtohen në Meshën Shenjte, vazhdojnë të na paraqesin
përjetimin dhe eksperiencës e Pashkëve, duke e zgjatur në mënyrë të këndshme takimin
shpirtëror në fe me Krishtin e Ngjallur, i cili na bën të gjithëve protagonist, secilin
prej nesh në kushte e rrethana të veta e të ndryshme. Jezusi e ripërtërinë thirrjen
e tij bërë apostujve dhe thirrja e Tij i bind që të bëhen peshkatarë njerëzish. Kështu
pra, rezultati përfundimtar i takimit tonë me të Ngjallurin është shkëndija që e ndez
dhe bën të rritet e të shtohet e mira e përbashkët. Pjesa ungjillore e kësaj së
diele nga Gjon Ungjilltar (Gjn 21,1-19), na tregon për dëftimin e tretë të Jezusit
ë Ngjallur në liqe, në vendin e gjatë punës së zakonshme të nxënësve të vet, derisa
po peshkonin. Me gjeste të thjeshta e të përditshëm Krishti Gjallë u mundëson të vetëve
ta njohin se kush është Ai dhe i bën protagonistë, në role të ndryshme: kështu grupi
i apostujve përjeton një peshkim papritur, të mrekullueshëm, të jashtëzakonshëm, e
nxënësi i dashur (shën Gjoni) e percepton, e kupton se Njeriu në bregun e liqenit
është Zotëria JEZUS, shën Pjetri do të arrijë i pari përmes notimit tek Ai, e të gjithë
përfitojnë nga shoqërimi – prezenca e Tij e ëmbël dhe e këndshëm gjatë drek Të
përforcuar nga përjetimi i ngjalljes së Mësuesit e të frymëzuar nga Shpirti Shenjt,
Pjetri e apostujt tjerë nuk sprapsen para kërcënimeve që merrnin prej autoriteteve
të larta civile e politiko-fetare judaike. Njerëz të thjeshtë e në dukje të parë jo
të përgatitur, i bëjnë ballë dhe qëndrojnë trimërisht para autoriteteve supreme Judaike.
Kështu, Leximet Biblike të kësaj së diele na paraqesin dëshminë apostolike për
Krishtin e Ngjallur, na tregojnë për predikimin e tyre guximtar para autoriteteve
civile të kohës duke ripohuar fenë në Hyjin e Gjallë e Veprues, që u ka besuar misionin
e tij Hyjnor për të ruajtur grigjën, për kullotjen e udhëheqjen e grigjës (popullit).
Apostujt e çonin para planin e shpëtimit për mbarë njerëzimin që Krishti i Gjallë
u kishte besuar. Sikur Pjetrit atë kohë, edhe neve sot, Jezusi na bën të njëjtën
pyetje: “A më do ti mua?” E sikur nga Pjetri mori përgjigje dashurie, dhe atë e bëri
bari e udhëheqës shpirtëror të të gjithë besimtarëve, po ashtu sot Jezusi pret përgjigjen
tonë personale: “ A më do ti mua?”. Kjo do të thotë se dashuria është gjithçka,
se është çdo gjë në jetë: dashuria është fillimi, është forca, është mënyra, është
sekreti i suksesit, është arsyeja e vetme për të cilën ia vlen të jetosh, të vuash,
të veprosh, të pësosh, të qëndrosh, të shpenzosh të gjitha fuqitë shpirtërore e njerëzore. Dashuria
na sjell drejt e në zemër të Zotit dhe në zemër të të afërmit tonë. Gjithmonë
e në çdo çast, duhet ta duam Zotin e të afërmin: Zotin “me gjithë zemër, me gjithë
shpirt, me gjithë mendje”, e të “afërmin porsi vetveten”. (Mt 22,37.39). “Këtë
– thotë shën Augustini – duhet gjithmonë ta mendoni, ta meditoni, ta zbatoni e mishëroni.”
“Ti, zbatoje dashurinë duke filluar nga i afërmi, me të cilin udhëton; kështu do të
mbërrish tek Ai (Jezusi) me të cilin dëshiron të jesh përgjithmonë”. Kështu, të
jesh apostull, të jesh i krishterë do të thotë të jesh dëshmitar i gjallë, veprues
e pohues jo vetëm i asaj që ka ndodhur në kohën e Jezusit, por edhe të asaj që sot
Zoti bën dhe don të bëjë përmes nesh, përmes veprave të tona të përditshme, ta përçojë
dashurinë e ofroi shëlbimin çdo njeriu.
Në këtë diele të Pashkëve, për
të tretën herë pas ngjalljes, Jezusi u shfaqet nxënësve të vet. Pas ngjarjeve të Pashkëve,
ecja e besimit të nxënësve duhet të vazhdojë: Ungjijtë janë të gjithë të njëzëshëm
kur tregojnë vështirësinë e të krishterëve të parë për të besuar. Është një lodhje
që akoma ne çdo ditë e përjetojmë.
Në Ungjillin e sotëm vërejmë dy momente:
së pari Jezusi u kërkon nxënësve, që nuk kanë zënë asgjë gjatë peshkimit të natës.
që t’i japin ndonjë gjë për të ngrënë; pastaj Ai vetë fillon të gatuajë peshkun për
ta si një person që shërben me dashuri. Ai i kishte paralajmëruar: “Pa mua nuk mund
të bëni asgjë”.
Dhe pikërisht mbi dashurinë Ai pyet Pjetrin duke i kërkuar
për tre herë të dëshmojë dashurinë që për tre herë kishte mohuar. Përballë dobësisë
së Pjetrit, i dobët si të gjithë ne, zbulohet madhështia e besnikërisë së Jezusit
ndaj njeriut. Dialogu mes Jezusit dhe Pjetrit na thotë se nëse gabojmë, Jezusi nuk
kujton gabimin tonë, por na fton të bashkëpunojmë në planin e madh të dashurisë së
Hyjit.
Pjetri i forcuar nga prania e gjallë dhe reale e të Ringjallurit
mund të deklarojë: “O Zot, ti e di që unë të dua”. Si përgjigje Jezusi i beson kujdesin
baritor të grigjës së tij. Mbi të vetmen barkë, simboli i Kishës të vetme, të gjithë
nxënësit janë të udhëhequr nga Pjetri. Në Kishë secili i shpall Krishtin vëllait tjetër
siç ka bërë Gjoni me Pjetrin duke i thënë “Është Zotëria!” Asnjë nuk mund të njohë
apo të ndjekë Krishtin i vetëm. Liturgjia e Fjalës
Leximi
i parë Vap 5, 27-32. 40-41
Pjetri me shumë çiltërsi, rrëfen para Sinedrit besimin
e vet në Krishtin e ringjallur. Ishte e nevojshme të tregohej vdekja dhe ringjallja
e Krishtit me terma që të kujtonin personin e Moisiut. Në fakt Pjetri e ka rinjohur
Jezusin si “Prijës dhe Shëlbues”; tituj të tillë i ishin dhënë edhe Moisiut. Si njëri,
ashtu edhe tjetri janë bërë kryetarë dhe shpëtimtarë të popullit edhe pse kanë qenë
mohuar nga populli.
Lexim prej Veprave të Apostujve
Në ato ditë,
i sollën apostujt e i qitën para Këshillit të Lartë. Kryeprifti i pyeti: “Po a nuk
ju kemi urdhëruar zyrtarisht që të mos mësoni më në atë Emër? Dhe, ja, ju e keni mbushur
mbarë Jerusalemin me mësimin tuaj dhe doni ta ngarkoni mbi ne gjakun e atij njeriu.”
Pjetri dhe apostuj përgjigjën: “Duhet më tepër të dëgjohet Hyji se sa njerëzit.
Hyji i etërve tanë e ngjalli Jezusin të cilin ju e vratë duke e gozhduar në kryq.
Ky është ai, që Hyji me të djathtën e vet e lartësoi dhe e bëri Prijës e Shëlbues
për t’i dhuruar Izraelit hirin e kthimit e faljen e mëkateve. Për këto ngajarje jemi
dëshmitarë ne dhe Shpirti Shenjt, të cilin ua dha Hyji atyre që i nënshtrohen.” I
thirrën apostujt, i rrahën me frushkull, u urdhëruan që të mos flasin më në Emër të
Jezusit dhe i lëshuan. Apostujt e lëshuan Këshillin plot gëzim pse qenë çmuar të denjë
të durojnë ndonjë fyerje për nder të emrit të Jezusit. Dhe çdo ditë, si në Tempull
ashtu edhe në shtëpi, nuk pushonin duke mësuar e shpallur Lajmin e mirë mbi Jezusin
Mesi.
Fjala e Zotit.
Psalmi 30
Të madhëroj,
o Zot, pse më shpëtove
--- --- --- O Zot, Hyji im, unë të thirra
e ti më shërove, ti, o Zot, ma nxore shpirtin nga nëntoka, më ktheve në jetë
që të mos zbres në varr. --- --- --- Këndoni Zotit ju, o besimtarët e tij, falënderojeni
Emrin e shenjtë të tij! Sepse një çast zgjat hidhërimi i tij, e tërë jetën dashamirësia
e tij! Mbrëmja vjen me lot, e mëngjesi plot hare! --- --- --- Më dëgjoi Zoti
e pati mëshirë për mua, Zoti u bë ndihmëtari im. Ti vajin ma ktheve në valle, ma
zhgjeshe grathoren time e më ngjeshe me hare. O Zot, Hyji im, do të të lavdëroj
për amshim! --- --- ---
Leximi i dytë Zb 5, 11-14
Një turmë e madhe
që i brohoret Qengjit që i ka shpëtuar është imazhi i asaj që ndodh në Qiell. Një
shenjë e kësaj asambleje festive është për ne Eukaristia që duhet të kremtojmë me
më shumë entuziazëm dhe bindje. Hyji është pronari i vërtetë i historisë: nuk është
një që mbizotëron, por një qengj i therur.
Lexim prej Zbulesës së shën Gjonit
apostull
Unë, Gjoni, në vegim dëgjova zëra shumë engjëjsh përreth
fronit, gjallorëve dhe udhëheqësve. Ishin dhjetë, mijëra dhjetë mijërash e mijëra
mijërash. Brohorisnin me zë të lartë: “I denjë është Qengji i prerë të marrë pushtetin,
pasurinë, dijen, fuqinë, nderin, lumturinë dhe lavdinë!” Dhe çdo krijesë që është
në qiell e në tokë, në nëntokë e në det, të gjitha në to dhe mbi to i dëgjova duke
thënë: “Atij që rri në fron dhe Qengjit: bekim, nder e pushtet në shekuj të shekujve!”
Kurse katër gjallorët thoshin: “Amen!” – ndërsa udhëheqësit ranë përmbys e adhuruan.
Fjala
e Zotit.
ALELUJA, aleluja. U ngjall Jezu Krishti, dhe i shëlboi
njerëzit në mëshirën e vet. Aleluja Ì Ungjilli Gjn 21, 1-19
Jezusi
është në bregun e detit të Galilesë, simbol i amshimit, ndërsa nxënësit e tij gjenden
në det në vështirësi e në rrezik. Nuk e njohin menjëherë Jezusin. Vetëm besimi mund
t’i ndihmojë ta njohin. Jezusi vetë përgatit drekën dhe ha me ta pas peshkimit të
mrekullueshëm. Pastaj ripohon Pjetrin, i cili e pati mohuar, si bariun kryesor të
grigjës.
Leximi i Ungjillit të shenjtë sipas Gjonit
Në atë
kohë, Jezusi prapë iu dëftua nxënësve në breg të detit të Tiberiadit. U dëftua kështu.
Ishin bashkë Simon-Pjetri, Toma që quhet Binjak, Natanaeli nga Kana e Galilesë, bijtë
e Zebedeut dhe dy tjerë prej nxënësve të tij. U tha Simon-Pjetri: “Po shkoj të
gjuaj peshk.” “Po vijmë edhe ne me ty!” – i thanë ata. U nisën, pra, e hynë në lundër,
por atë natë nuk zunë asgjë. Kur zbardhi drita, qe, Jezusi në breg. Nxënësit nuk dinin
se ishte Jezusi. Jezusi u tha: “Djelmosha, a keni ndopak peshk?” “Jo!” – përgjigjën
ata. Ai u tha: “Qitni rrjetën në anë e djathtë të lundrës e do të gjeni!” Ata e hodhën
e nuk mund ta nxirrnin, aq u ngarkua me peshk. Atëherë ai nxënësi, të cilin Jezusi
e donte, i tha Pjetrit: “Është Zotëria!” Simon-Pjetri, si dëgjoi se është Zotëria,
u mbështoll me petkun e sipërm – sepse ishte i zhveshur – dhe u hodh në det. Nxënësit
tjerë erdhën me lundër duke hequr rrjetën me peshk. Sepse nuk ishin larg bregut –
kund dyqind kutë. Si dolën në tokë, panë zjarrin me prush e mbi të peshk, dhe bukë.
Jezusi u tha: “Bini ndonjë nga peshqit që zutë tani!” Atëherë Simon-Pjetri hypi
në lundër, e nxori në tokë rrjetën plot me peshk: njëqind e pesëdhjetë e tre peshq
të mëdhenj. Dhe, megjithëse ishin aq shumë, prapë nuk u shqye rrjeta. Jezusi u tha:
“Ejani e hani!” Askush prej nxënësve nuk pati guxim ta pyesë: “Kush je ti?”, sepse
e dinin mirë se ishte Zotëria. Jezusi u afrua, mori bukën e ua dha. Po ashtu edhe
peshkun. Ishte kjo hera e tretë që Jezusi u dëftua nxënësve të vet pasi u ngjall së
vdekuri. Pasi hëngrën mëngjesin, Jezusi e pyeti Simon-Pjetrin: “Simon Gjoni, a
më do ti më shumë se këta?” “Po, Zotëri – i përgjigji – Ti e di se të dua!” “Kulloti
qengjat e mi!” – i tha Jezusi. Prapë e pyeti të dytën herë: “Simon Gjoni, a më do
ti mua?” “Po, Zotëri, ti e di se të dua!” – i përgjigji Pjetri. “Kulloti delet e mia!”
– vijoi Jezusi. I tha për të tretën herë: “Simon Gjoni, a më do?” Pjetri u trishtua
pse e pyeti për të tretën herë: ‘A më do?’ dhe i përgjigji: “Zotëri, Ti di gjithçka!
Ti e di se të dua!” I tha Jezusi: “Kulloti delet e mia! Përnjëmend, përnjëmend
po të them: kur ti ishe më i ri e ngjeshje vetveten dhe shkoje kah doje; porse kur
të plakesh, do t’i hapësh duart e një tjetër do të ngjeshë e do të çojë ku ti nuk
dëshiron.” I tha këto fjalë për t’i lajmëruar se me ç’vdekje do ta lavdëronte Hyjin.
Mandej i tha: “Më ndiq mua!” Homelia Te dashur vellezer e motra sapo
kemi degjuar lajmin e gezueshem se Krishti eshte ngjallur. Ky lajm nepermjet grave
qe shkojne heret per te pereruar trupin e Krishtit ne varr kalon tek disheputj e nepermjet
tyre kalon te te gjithe njerezit e vjen deri te ne sot. Por kjo prani e ngjallur e
Krishtit kalon edhe nepermjet dyshimit te Tomes, për çka dëgjuam në ungjillin e javës
së kaluar. Krishti eshte ngjallur dhe kjo eshte shpresa jone, te lumet ne qe do besojme
edhe kur nuk shohim. Krishti i Ngjallur vazhdon te jete i pranishem ne Kishen e tij
e ne menyre te veçante ne diten e Zotit ne kremtimin e dites se diele. Ne kete
te djele te trete te kohes se Pashkeve ende Kisha provon pranine e Krishtit te Ngjallur.
Dishepujt jane te tronditur pas ikjes se mesuestit te tyre. Ndjehen te braktisur dhe
te humbur. Kane pak besim. Nuk arrijne te shohin nepermjet besimit ate çka ka ndodhur.
Ne bregun e detit te Galilese dishepujt jane bashke në punet e perditshme. Me ta eshte
edhe Pjetri i cili vazhdon punen e tij te peshkatarit. Ai ka kaluar nepermjet pervojes
se tradhetise. Ka hasur shikimin e Krishtit ndersa e çonin per ta denuar dhe eshte
penduar per ate çka ka bere. Por tani ai ka harruar premtimin e Zoterise “Do te bej
peshkatar njerezish”. Si gjithmone del per te zene peshk. Por ajo do te jete hera
e fundit per te. Ne bregun e detit te Galilese Pjetri me dishepujt të jeter takojne
Krishtin i cili i jep urdher te hedhin rrjeten per te zene peshk. Kete here Pjetri
nuk do t'i thote me “Po kemi gjuajtur gjithe naten e nuk kemi zene gje”. Ata do ta
hedhin rrjeten dhe do te zene peshk. Me pas Jezusi i fton te ulen me ta. I fton ne
tryeze per te ngrene. Perserit gjestin e darkes se fundit me ta. Aty ne ate intimitet
me mesuesin e tyre lind edhe dialogu i Jezusit me Pjetrin. Ishte e treta here qe Jezusi
i ngjallur u shfaqej dishepujve te tij. Ky numer tre tregon persosmerine dhe plotesine.
Tre here Jezusi do ta pyese Pjetrin per dashurine e tij. Shikoj ne kete dialog
shume te bukur dy aspekte qe do te doja t'i shtroja per reflektim. Se pari eshte ai
aspekt qe Kisha ka pare gjithmone ne kete pjese te ungjillit te Gjonit, dmth krijimi
i institucionit te Pjetrit. Pjetri do te jete ai qe do te udheheqe bashkesine e re
te dishepujve te Krishtit. Ai do te jete per ta udheheqes dhe bari. Do t'i prije,
por edhe do te kujdeset per bashkesine e re te lindur nga kraharori i shporuar i Krishtit.
Ai si bari i mire do t'i prije grigjes duke ecur vete i pari. I pari ai do te
pershkoje rrugen e kete rruge do t'jua tregoje edhe te tjereve. Veprat e apostujve
na tregojne pikerisht kete nder dhe detyre qe Pjetri ka pasur ne gjirin e bashkesise
se krishtere. Por ne kete detyre ai nuk eshte i vetem. Me te eshte Krishti e me te
jane edhe dishepujt e tjere te cileve Krishti u ka lene kete detyre te kullosin grigjen
e tij. Papa bashke me ipeshkevinjete, si pasardhes te apostujve jane barinjte dhe
udheheqesit e grigjes se Krishtit. Jane prijes dhe shembull. Jane udheheqes dhe barinj.
Tregojne rrugen duke ecur ata te paret te ndriçuar nga drita e Ungjillit. Por kete
ata nuk mund ta bejne nese nuk kane nje dashuri te pakushtezuar per Krishtin, megjithe
dobesite njerezore qe mund te kene. Prandaj neve te gjitheve na lind detyra e madhe
jo vetem te ndjekim zerin e barinjeve tani me ne krye papen, por edhe te lutemi per
ta qe te jene prijes ne dashuri. Ja pra detyra e pare e Pjetrit dhe e apostujve te
tjere, ja detyra e papes dhe e ipeshkevinjeve ne Kishe. Aspekti i dyte qe do te
doja te nenvizoja ndoshta shket pak ne nje lloj sentimentalizmi, por ndersa e lexoja
kete pjese me erdhi ndermend nje shembellim shum njerezore. Jezusi kembengul ne pyetjen
e tij ndaj Pjetrit tre here: “ Simon Gjoni a me do ti mua”. Jezusi merr pamjen e nje
femije te vogel qe kerkon dashuri, qe lyp dashuri. “A me do ti mua?” Eshte Zoti ne
nje fare menyre qe behet lypes i dashurise tone. Sa e sa here ky leitmotiv gjendet
ne Beslidhjen e Vjeter. Zoti qe kerkon dashurine e popullit te tij. Duket se Jezusi
kembengul pikerisht si nje femije dhe do te jete i sigurte per ate qe kerkon. Ai duket
sikur po ve ne jete fjalen qe ka thene vete “Kerkoni me kembengulje!”. Sikurse vejusha
me gjykatesin e padrejte. Po te dashur vellezer e motra, mund te duket absure,
por Zoti kerkon dashurine e njeriut, e kerkon me ngulm. A nuk degjuam nga goja e Jezusit
te premten e madhe “Kam etje”. Zoti ka etje per dashurine tone, sepse per kete na
ka krijuar qe ne ta duam, qe ai te jetoje kete marredhenie dashurie me ne. Pikerisht
per kete ai la lartesite e qiellit, lumturine e Trinise se Shenjte qe te fitonte ne
te gjitha menyrat dashurine e njeriut dhe kete e beri duke shkuar ne kryq dhe duke
mundur vdekjen me ngjalljen e tij. Ky eshte Zoti yne dhe ne jemi te lumtur qe kemi
nje Zot te tille, nje Zot qe u be i dobet dhe u dorëzua ne duart e njerëzve ne mënyre
qe ata ta shihnin dhe te kthenin zemrën te ai. Ungjilli i kësaj te diele na hap
edhe nje dritare tjetër reflektimi. Krishti e deshi Pjetrin me gjithçka ishte ai.
Nuk priti derisa Pjetri te behej i mire dhe i zellshëm, por e deshi ashtu sikurse
ishte. Kjo është dashuria e Zotit qe na do ashtu siç jemi. Miqësia me Zotin do te
na beje me te mire dhe me te zellshëm për te shpallur Fjalën e tij. Kjo është edhe
dashuria e krishtere, ndryshe nga çdolloj tjetër dashurie. Nuk e do tjetrin pse është
i mire me ty, por sepse është i dashur nga Krishti.
Duke ndjekur gjurmët e
Krishtit, fjala e fundit e Ungjillit të kësaj së diele është “Eja pas meje”, e Pjetri
ne krye te bashkësisë se pare te krishtere do te shpalle Krishtin e Ngjallur. Duke
ecur pas gjurmëve te Krishtit Pjetri jo vetëm forcohet gjithnjë e më shume ne thirrjen
e tij, por provon mbi veten dhe mbi gjithë komunitetin se te ecësh pas gjurmëve te
Krishtit do te thotë te shkosh drejt përndjekjes së kryqit. Ngjallja e ka me vete
edhe te premten e madhe. Janë pazgjidhshmërisht te lidhura njëra me tjetrën. Shume
qarte ketë na e tregoi leximi i pare i kësaj së diele nga Veprat e Apostujve. Kisha
e pare e krishtere ka vuajtur për Ungjillin, por Zoti ka qene gjithmonë pranë saj
për ta asistuar. A nuk kemi pare te njëjtën gjë ne te gjithë historinë e Kishës? A
nuk ka ndodhur e njëjta gjë edhe ne Shqipëri? Pikërisht atëherë kur u mendua se Kisha
dhe besimi kishin mbaruar pune njëherë e përgjithmonë me shqiptaret, pikërisht atëherë
Krishti triumfoi. Tradita qe ne kemi është shumë e vyer dhe mund të jetë një shembull
për te gjithë ata qe i afrohen krishterimit. E ne si te krishtere duhet te shikojmë
me admirim drejt martireve qe kane vuajtur, që kanë flijuar jetën e tyre dhe janë
pushkatuar gjate komunizmit për shkak të Ungjillit të Krishtit të Gjallë, sepse ishin
te krishtere, sepse ishin Shqiptare, sepse ishin te bindur se i duhet bindur Zotit,
me shume se sa njerëzve. Na jep o Zot dritën e Krishtit te Ngjallur dhe ne vështirësitë
e jetës te mos tërhiqemi kurrë pas por te shpallim pa frike Fjalën tende. Amen.