Çelësi i fjalëve të Kishës: Jezu Krishti dhe hebrenjtë
(14.01.2009 RV)Të dielën e ardhshme Papa Benedikti XVI shkon në Sinagogën e
Romës, me rastin e ditës kushtuar dialogut ndërmjet katolikëve dhe hebrenjve. Shpesh
dëgjojmë t’u vihet faji hebrenjve për vdekjen e Krishtit. Në emisionin e sotëm do
t’i përgjigjemi pyetjes: “A është e vërtetë kjo dhe a kanë kërkuar ndonjëherë falje
hebrenjtë për kryqëzimin e Krishtit, ashtu siç bëri Papa Gjon Pali II me gabimet e
të krishterëve në histori?”
Jezusi u arrestua në prag të Pashkëve dhe
iu nënshtrua një procesi para sinedrit. Hanah, Kaifa dhe saducejtë e tjerë iu drejtuan
poncit romak Pilati, pasi nuk mund të jepnin dënime me vdekje, por sidomos e dinin
se ky vendim nuk do të mbështetej nga populli e ndoshta, as nga sinedri, ku përfaqësoheshin
familjet më të rëndësishme hebraike. Nuk duhet harruar edhe se, pas vdekjes së Jezusit,
pikërisht dy anëtarë të nderuar të sinedrit, Jozefi i Arimatesë dhe Nikodemi u morën
me varrosjen e Krishtit. Përveç kësaj, në Veprat e Apostujve tregohet për arrestimin
e tyre dhe për rrezikun që të përfundonin edhe ata si Krishti. Gamalieli, një tjetër
anëtar i sinedrit, jo vetëm që i mbrojti me zjarr, por edhe u ndoq nga shumica e të
pranishmëve. Pastaj kemi dëshminë e historianit hebre Jozef Flavio, që flet për Jezusin
si për një person të drejtë. Pra, nuk mund të themi se hebrenjtë janë përgjegjës
për vdekjen e Jezusit. Ajo i duhet atribuar një grupi apo klani në fuqi, i cili
veproi për të mbështetur autoritetet romake. Teza, sipas së cilës hebrenjtë janë përgjegjës
për vdekjen e Jezu Krishtit, filloi të përhapej në shekujt IV-V. Në Mesjetë, kjo akuzë
solli persekutime e diskriminime të shumta. Në kohët më të vona, hebrenjtë treguan
një interes të ri për figurën e Jezu Krishtit, duke filluar nga gjysma e dytë e ‘800-ës,
paralelisht me kërkimet historiko-shkencore mbi Nazarenin. Maks Nordò, bashkëpunëtor
i ngushtë i Teodor Herzlit, atë i sionizmit, shkruante: “Jezusi është shpirti i
shpirtit tonë, po ashtu është gjak nga gjaku ynë. Pra, kush mund ta ndajë nga populli
hebraik?”. Nga ana e tij, Martin Buber, filozof e teolog hebre austriak, në veprën
e tij të famshme “Dy lloje fesh”, pohon: “Që nga rinia e kam ndjerë figurën e Jezusit
si atë të një vëllai më të madh… Marrëdhëniet e mia vëllazërore me të janë bërë gjithnjë
më të forta e më të pastra”. Në të njëjtën linjë flet edhe Shalom Ben-Korin,
autor i një libri, ku konsiderata e lartë për Jezu Krishtin duket që në titull: “Vëllai
Jezus. Pikpamje hebraike mbi Nazarenin”. E së fundi, kujtojmë veprën e Jakob Nojsner,
“Një rabin flet me Jezusin”, për të cilën Papa Benedikti XVI ka shkruar: “Ky debat…
i eruditit të madh hebre… më hapi sytë mbi madhështinë e figurës së Jezusit”. Këto
janë disa nga qëndrimet e botës intelektuale hebraike mbi Jezu Krishtin, por pyetja
jonë është: “A kanë kërkuar ndonjëherë falje hebrenjtë për kryqëzimin e Krishtit,
ashtu siç bëri Papa Gjon Pali II me gabimet e të krishterëve në histori?” Kjo nuk
ka ndodhur, por Kisha Katolike mendon se nuk është as e nevojshme. Teologjia e krishterë,
në fakt, ka sqaruar sot se Jezusi deshi të shkonte me vullnet të plotë drejt vdekjes.
Siç ka kujtuar Papa Benedikti XVI, vdekja e Jezusit përtëriu dhe përmbushi besëlidhjen
e vetme të Zotit me Izraelin. Për këtë arsye, të krishterët dhe hebrenjtë janë
vëllezër, të thirrur të jetojnë e të dëshmojnë sëbashku misterin e madh të dashurisë
së Zotit për të gjithë njerëzit.