Kể từ cuộc cải tổ lịch phụng vụ sau công đồng Vaticanô II, lễ Hiển
Linh có thể được cử hành vào hai ngày khác nhau: lịch phổ quát mừng
vào ngày 6 tháng giêng; còn những nơi mà ngày 6 tháng giêng không phải
là lễ nghỉ thì được mừng vào chúa nhựt sau ngày 1 tháng giêng. Vì thế
chúa nhựt hôm qua là lễ Hiển Linh tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt
Nam; còn tại Vatican, Italia lại là chúa nhựt thứ haí mùa Giáng sinh. Bài suy niệm
của đức thánh cha trưa chúa nhựt hôm qua dựa trên
ba bài đọc Sách Thánh nói về ý nghĩa biến cố Thiên Chúa nhập thể. Tuy nhiên
tư tưởng chính cũng có thể áp dụng cho những nơi hôm qua mừng
lễ Hiển linh, xét vì xoay quanh nền tảng của niềm hy vọng của chúng ta trước
thềm năm mới: nó không dựa trên những dự đoán hão huyền,
nhưng ở trên tình yêu của Thiên Chúa muốn đồng hành với
con người và mời gọi con người hợp tác. Sau đây là nguyên
văn bài huấn dụ.
Anh chị em thân mến,
Chúa nhật hôm nay,
thứ hai sau lễ Giáng sinh và thứ nhất trong năm mới, tôi hân hoan được lặp lại lời
cầu chúc mọi sự tốt lành trong Chúa. Các vấn đề không có thiếu, ở trong Giáo hội và
trên thế giới, cũng như trong đời sống hằng ngày của mỗi gia đình. Nhưng, tạ ơn Chúa,
niềm hy vọng của chúng ta không dựa trên các lời tiên đoán hão huyền hoặc trên các
dự báo kinh tế cho dù quan trọng. Niềm hy vọng của chúng ta đặt ở nơi Thiên Chúa,
chứ không phải ở trên một thứ tâm tình tín ngưỡng khái quát hoặc trên một thứ số kiếp
tất định ngụy trang dưới lòng tin. Chúng ta tin tưởng vào Thiên Chúa, Đấng mà nơi
đức Giêsu Kitô đã bộc lộ cách vĩnh viễn ý định muốn cư ngụ giữa loài người, muốn chia
sẻ lịch sử nhân loại, để dẫn đưa tất cả về Vương quốc tình yêu và sự sống của Người.
Chính niềm hy vọng vĩ đại này nâng đỡ và đôi khi điều chỉnh những hy vọng phàm trần
của chúng ta.
Chân lý mặc khải vừa nói được trình bày trong cả ba bài đọc Sách
thánh của thánh lễ hôm nay với nội dung phong phú. Bài thứ nhất trích từ chương 24
sách Huấn ca, bài thứ hai từ thánh thi mở đầu thư thánh Phaolô gửi tín hữu Êphêsô,
và bài thứ ba là tự ngôn Tin mừng thánh Gioan. Các bản văn này khẳng định rằng Thiên
Chúa không những là Đấng Tạo dựng trời đất – một điều cũng gặp thấy nơi các tôn giáo
khác – nhưng còn là Cha, “Đấng đã tuyển chọn chúng ta ngay trước khi tạo thành vũ
trụ .. tiền định cho chúng ta được trở nên những nghĩa tử của mình” (Ep 1,4-5), và
vì thế đã đi tới chỗ không thể nào mường tượng nổi là làm người. “Ngôi Lời đã trở
thành xác phàm và đến cư ngự ở giữa chúng ta” (Ga 1,1). Mầu nhiệm Nhập thể của Lời
Chúa đã được chuẩn bị trong Cựu ước, cách riêng ở chỗ Đức Khôn ngoan thiên linh được
đồng hóa với Luật ông Mosê. Thật vậy, Đức Khôn ngoan đã quả quyết rằng: “Tạo hoá đã
khiến tôi cắm lều và nói với tôi rằng: hãy cắm lều ở nhà Giacob và hãy lấy dân Israel
làm cơ nghiệp” (Hc 24,8). Nơi đức Giêsu Kitô, Luật của Chúa đã trở thành chứng tá
sống động, được viết trong tâm khảm của một người, nơi mà, do tác động của Thánh
Linh, tất cả thiên tính sung mãn đã cư ngụ (xc Cl 2,9).
Các bạn thân mến, đó
là lý do đích thực của niềm hy vọng của nhân loại: lịch sử mang một ý nghĩa bởi vì
được “cư ngụ” bởi Đức Khôn ngoan của Thiên Chúa. Tuy nhiên, kế hoạch của Chúa không
thành tựu cách máy móc, bởi vì nó là một kế hoạch của tình yêu, và tình yêu phát sinh
tự do và đòi hỏi tự do. Vương quốc của Thiên Chúa chắc chắn sẽ đến, và thực sự là
đã hiện diện trong lịch sử, và nhờ việc đức Kitô đến, nó đã thắng lực lượng tiêu cực
của sự dữ. Nhưng mỗi người có trách nhiệm đón nhận vương quốc của Chúa vào cuộc đời
mình, từng ngày một. Vì vậy, năm 2010 sẽ nhiều hay ít tuỳ theo mỗi người chúng ta,
trong cương vị của mình, biết hợp tác với hồng ân Chúa. Vì thế chúng ta hãy hướng
lên Đức Trinh nữ Maria, để học nơi Người tâm tình đó. ConThiên Chúa đã mặc lấy xác
phàm nơi Mẹ với sự chấp thuận của Người. Mỗi lần Chúa muốn tiến thêm một bước nữa,
cùng với chúng ta, hướng đến “đất hứa”, thì trước hết Chúa gõ cửa lòng ta, ra như
chờ đợi tiếng đáp “Vâng”, trong những sự lựa chọn nhỏ bé hoặc lớn lao. Xin Mẹ Maria
giúp đỡ chúng ta biết luôn luôn đón nhận ý Chúa, với lòng khiêm tốn và can đảm, ngõ
hầu ngay cả các thử thách và đau khổ của cuộc sống cũng góp phần vào việc thúc đẩy
Vương quốc công lý hoà bình của Chúa mau đến.
Sau phép lành Toà thánh, trong
lời chào bằng tiếng Pháp, Đức Thánh Cha nói rằng nhiều nơi mừng lễ Hiển linh, Chúa
tỏ mình ra cho các dân tộc. Cùng với Mẹ Maria, chúng ta hãy cảnh giác để nhận ra những
dấu hiệu mà Chúa tỏ ra sự hiện diện của ngài trong cuộc đời chúng ta và trong thế
giới.