(02.08.2009 RV)Në atmosferën meditative,
që krijojnë dy data përkujtimore: 26 gushti, 99 vjetori i lindjes së Ganxhe Bojaxhiut
(kujtojmë se vitin e ardhshëm do t'i kremtojmë njëqind vjetorin) dhe 5 shtatori, kur
mbushen 12 vjet nga dita e kthimit të së Lumes Terezë tek Ati qiellor, e ftuam simbolikisht
Nënë Terezën në mikrofonin tonë për të tretën herë, duke iu lutur të vijojë tregimin
mbi jetën e saj aq të jashtëzakonshme. Për Nënë Terezën janë shkruar shumë biografi.
Janë realizuar edhe filma (i fundmi, filmi dokumentar, realizuar pak kohë më parë
nga regjisori shqiptar Gjon Kolndrekaj), pa kujtuar këtu mijëra shkrime kushtuar së
Lumes, që kanë parë e shohin dritën e shtypit në revistat e gazetat e mbarë botës
e në gjuhët e botës mbarë, sepse misioni i saj vijon. Vijon jo vetëm përmes veprimtarisë
së mijëra motrave të saj, por edhe përmes veprimtarisë së përditshme të çdo besimtari
të krishterë, që dëshiron të shuajë etjen e Krishtit në kryq për dashuri. Ndërmjet
gjithë këtyre shkrimeve, qysh në gushtin e vitit 2007, zgjodhëm biografinë, që na
u duk më afër së vërtetës mbi jetën e saj. Nuk e shkroi ajo vetë. Nënë Terezës
as që i shkoi ndonjëherë mendja të shkruante një autobiografi. Ndoshta, po ta kishte
porositur Papa (e ajo njohu Papën Pali VI e Gjon Palin II) edhe mund ta kishte shkruar,
për të bërë dëgjesën shenjte. Por atë që nuk ia kërkuan kurrë papët, ajo e tha me
vepra, për t’i shprehur Jezusit dashurinë e saj të pakufishme, pa i shkuar në mend
se dikush i mblidhte ditë për ditë fjalët e saj. Këto fjalë, të mbledhura nën kujdesin
e Josè Luis Gonzales-Balado, u radhitën në librin ‘Jeta ime’, që nisëm ta shfletojmë
së bashku, në një cikël emisionesh kushtuar së Lumes, titulluar ‘Me Nënë Terezën’,
transmetuar gjatë gjithë muajit gusht 2007 e 2008. Po e vijojmë shfletimin
duke nisur atje ku mbetëm, e pikërisht tek “Kushti i katërt”, me besim se kështu,
ditë për ditë e vit për vit, do ta përfundojmë gjithë jetëshkrimin e Nënë Terezës.
Do t’i shtojmë kështu, një titull të ri në gjuhën tonë, bibliografisë së gjatë të
veprave kushtuar së Lumes shqiptare:
“Jezuitët, përveç tri kushteve tradicionale
të varfërisë, pastërtisë e dëgjesës, bëjnë edhe një kusht të katërt, atë të bindjes
ndaj Atit të Shenjtë për çdo mision, që u ngarkon. Edhe ne, që nga çasti
i parë i jetës së Kongregatës sonë, bëmë një kusht të katërt: t’u shërbejmë me gjithë
zemër e pa kurrfarë interesi të varfërve më të varfër. Kur e përfshimë në
Rregull, propozova tri synime: para së gjithash, të ruajmë besnikërinë ndaj thirrjes
sonë; së dyti, të ruajmë varfërinë e, së treti, të lëshohemi plotësisht në dorë të
Zotit. Kushti i katërt na vë në shërbim të njerëzve të mrekullueshëm, që
nuk kanë asgjë e askënd, na çon ndërmjet të sëmurëve, atyre që i jetojnë në vetmi
të plotë çastet e fundme, që janë gjymtuar, që dehen, që u kullojnë qelb plagët e
hapura nga gërbula, që jetojnë pa e ditur pse jetojnë, që kanë harruar ç’është dashuria,
ç’do të thotë të takohesh me tjetrin e si është buzëqeshja njerëzore. Kushti
i katërt është themelor për Kongregatën tonë. Një specialist në drejtësinë
kanonike më tha një ditë: “Në se ndonjë ipeshkëv do të pretendonte nga ju
të bëni punë që nuk përkojnë me kushtin e katërt, mjafton t’i shkruani Kongregatës
për Rregulltarët: ndryshimi nuk do të autorizohet!”. Në të vërtetë, një
ipeshkëv kërkoi që motrat të pranonin një shpërblim të vogël nga të sëmurët, që vinin
të mjekoheshin në dispanserinë tonë. E kundërshtova. I ndalova
motrat të shërbejnë e dispanseria u mbyll. Ne punojmë për të varfërit, ndërmjet
të varfërve, prandaj nuk mund të mos jemi të varfëra. Përndryshe, si do të mund t’i
kuptonim njerëzit, në shërbim të të cilëve e kemi vënë, me kusht, jetën tonë? Në
se ata ankohen për ushqimin që hanë, mund t’u përgjigjemi: “Edhe ne hamë
si ju!”. Në se ndokush do të ankohej: “Vapë e madhe mbrëmë. Plasa.
S’ mbylla sy gjithë natën…”, mund t’i përgjigjemi: “Po, vërtetë bënte shumë
vapë”. Të varfërit i lajnë vetë rrobat e janë gjithnjë këmbëzbathur. Ashtu
edhe ne. Duhet të ulemi deri në ultësirat më të thella të tyre, për t’i
ngritur lart. Vetëm kur e shikojnë me sytë e tyre se jetojmë si ata, mund
të na e hapin zemrën. Nganjëherë s’kanë tjetër, veçse një kovë ujë. Edhe
ne na ndodh shpesh e njëjta gjë. Bukën tonë, rrobat tona, gjithçka, gjithçka,
duhet ta kemi si e kanë të varfërit.Ne duhet të agjërojmë. Kjo do
të thotë, të hamë bukën që na falin, ashtu si ua falim ne të varfërve".