(28.07.2009 RV)21 vjet më parë, më 28 korrik 1988, vdiste në Shkodër një nga
figurat më të ndritura të klerit katolik shqiptar, simbol i martirizimit të Kishës
katolike, Atë Pjetër Mëshkalla SJ. Po e përkujtojmë me një montazh, shkëputur nga
vepra e tij poetike, pjesërisht e botuar, pjesërisht e shpërndarë në organe shtypi
ose e mbetur në dorëshkrim:
"Lëviz mbrendia qenësore e sendeve, që
burimin tek Zoti e ka e kah Zoti priret. Këtu thehet copë-copë; nën
peshën e Orakullit të natyrës, nën peshën e të mëdhajve ‘Psehe”? penda
e Zheniut; gjuha e Zheniut belbëzon… Nuk shpreh dot çka shijon… Vetëm
mbi-natyra Me zanin e Revelacionit e të Mistikës, mund të na bijë
një “Fjalë të re”… … … … … … Rigoni, o qiellë nga siper, e
retë të qesin si shi të Drejtin. Të hapet toka e të
mugullojë Shëlbuesi… … … … .. … … Zgjoju, zgjoju, o fisi i
Jakobit, harpën tande bane sot t’tingëllojë ; ngrehnju të
gjitha, o ju bija të Sionit, kanga e juej deri në qiell le të ushtojë! Nga
një Virgjin e trollit të Davidit, një fëmijë do t’u lindka në këtë dhe, emni
i tij: “Engjull këshilli e misteri”, emni i tij: “Perëndija me ne!”. Rrufe
s’ka, s’asht i rreptë si duhia, Po â’ i kandshëm si voesa n’agime, urdhni
i tij: siellni shpatat në parmenda, ktheni shtizat per kosa n’punime! …
… … … … … … … … Sa Jezusin ta kemi nder zemra të vajtueshme; të
ngrohun na jemi me hire t’hyjnueshme: i drejti n’ket jetë, ka
pagj’n e vertetë, që t’tjerët nuk e kanë. … … … … …
… Lindi Krishti në zemrën time, më pruni pagjë e dashuni,
më reshi forcë e ngushëllime zhduku terr e burg të zi. Unë
dikur me mburrje shkojshe Per pusina, kurtha e leqe; krime në
terr unë farkëtojshe: hodha hapin për rrugë të keqe… Epshi e faji
janë veriga Që, tue t’lëmue, të skllavënojnë; shpirti s’ka qetësi
n’punë t’liga, që veç rrathët ma fort shtrëngojnë. Mallkue kjoftë
përherë mbrapshtia, rruga e turpit sot kjoftë pre! U thyen prangat,
ktheu liria, shtegu u hap për jetë të re! … … … … …
… Ti, jamëtar, që bje lamimin e mirë, lësho, pa
frikë, me fuqi zanin tand, thuej : “Një Bir shpëtimtar na âsht falë!”, e
jehona t’marrë dhenë anekand! Popujt mbarë të vrapojnë e të thërrasin: t’vemi
Malit të Shêjtë bashkë përpjetë, të ecim, të ecim n’ shkelqimin prarues, lajmi
i mirë ne sot na dha fletë!”. Mos t’i ndahemi dritës, të vrapojmë,qe,
po shfaqet Zoti - lavdi! Rruga e tij âsht mëshirë e sherim, Ligji
i ri: vllazënim e dashni!".
******** Lutje! O
Zoti em, ma fal sinqeritetin, ma jep instinktin me e njohun n’erë hipokrizinë;
Ti më jep edhe guximin, të vërtetën vehtes me ia thanë pa frikë, si
kirurgu m’ia vue thikën gangrenës; hydren me e shtypë, sa herë kërkon t’çojë
krye, mos të jem’ unë ujk i veshun me lëkurë kingji, as varr i
zbardhun jashtë e, mbręndë kufomë! O Zoti em, ma jep sinqeritetin e
fëmijës së pafajshëm, të thjeshtë e pa mashtri! O Zoti em, ma jep sinqeritetin
E njerëzve vullnet- mirë, që paqë lypin, me vehten e me shoqin
e, me Ty! Oh, kjo lutje nuk asht, Nuk asht h i po k r i z i! Nanë,
ktheju! Njâsaj, që’ i ditë prej sulmeve Të Kulçedrës
me shtatë krena, na u bâ mburojë e, të nęmuna s’duroi t’i shohë
këto dhena. Njasajë… por vaj, na fajeve në verbim s’u vume cak
e Nanës iu randue zemra, iku edh’e la këtë prak! O
ju, që parzme hekuri Luftuet për bésë e fé, idhtë tue valvitun
Flamurin, shenjtnue me gjak e bé, Zgjonju nën rrasa të heshtuna, ngrihnju
me pa mjerim! Ndihma e Arbënisë, e Pamposhtuna ç’u ba?... Si
drita u shkim !!... Po a kurrë, thue, ma kurrë Virgjina -me gjâmë
kah thrret Shqipënia,- S’do të ndrisë, si ndriti moteve Përbrinjë
Rozafës… M A R I A ?! Tepër lënguem këso shtigjeve Si fëmija
mbetë pa nanë, për né ma dritë nuk lëshuene as hyj, as diell,
as hanë Po a kurrë, ma kurrë, s’do të ngrohemi? Pa shpresë do
të rrijmë e të presim? Po a heshtun gjithmonë valleja Do të ngeli,
në terr kah dënesim?! Jo, jo! Pse qiellëve të epëra Zoti me dorë
të vet Ka shkrue: “ E Zojës asht Shkodra, e, Zoja e Shkodrës së
vet!” Qé, ké ato mure të ndrituna, -zemra m’a ndiën,- qé zani i
një populli në hov të galdimave, Tue brohoritë: “O ngâni !... Ktheu,
N A N A !” O, ditë ma e bukra që Arbënia prét, ago! Nanë ktheju,
e, në mburoje të hireve Në fé shenjte na vëllazno! Shkodër, 1927