Me 24 korrik kalendari Kishtar përkujton Shën Kristinën, martire.
(24.07.2009 RV) Për Shën Kristinën martire, pajtore e Bolsenës në Itali, ruhen
shumë gojëdhëna, por jo më pak edhe dëshmi historike. Nga zbulimet arkeologjike të
shekullit XX mësojmë se që nga shekulli IV nderohej një shenjtore me emrin Shën Kristina,
pranë varrit të së cilës ishte hapur një varrezë e nëndheshme. Pikërisht ndër katakombet
ku besohej se ishte varrosur, u gjet një shtatore e shenjtes realizuar në terrakotë
të pikturuar dhe sarkofagu me trupin e saj. Kristina jetoi në kohën e Dioklecianit
(243-312). Ishte bijë e Urbanit, komandant ushtrie në Bolsenë. Pikërisht i jati, me
bindje pagane, e mbylli së bashku me 12 vajza, në një kullë, ku duhej të adhuronte
gjithë jetën idhujt si vestale. Por Kristina 11 vjeçare, që ishte takuar me Krishtin,
nuk pranoi t’i bindej t’et. Përkundrazi, pasi pau në vegim një engjëll, i rrëzoi nga
elterët zotat e rremë, duke i bërë copë-copë. I jati përdori të gjitha mjetet për
ta kthyer përsëri në fenë e të parëve, por më kot. Atëherë ai e arrestoi, e rrahu
mizorisht e më pas ia dorëzoi gjykatës, që e dënoi me tortura edhe më të rënda, deri
tek tortura e rrotës së zjarrtë. Por vajza, gjysmë e djegur, vijoi të dëshmonte Krishtin.
E flakën atëherë në qeli, plot me plagë, por ajo, sipas gojëdhënës, u shërua mrekullisht
nga engjëjt. Atëherë vendosën ta mbysin në ujë. E hodhën, prandaj, në liqenin e Bolsenës.
Por, gjithnjë sipas traditës, guri që i kishin varur në qafë, u mbart nga dy engjëj
e ajo shpëtoi nga mbytja. Doli në breg së bashku me gurin, mbi të cilin mbeti gjurma
e këmbës së saj. Ky gur më pas u shndërrua në elter të bazilikës me emrin e Shenjtores
në Bolsenë. Qyteti italian e nderon në mënyrë të veçantë, duke kremtuar në festën
e saj edhe një procesion, që njihet me emrin “Misteret e Shën Kristinës”. Shpëtoi
nga ujërat, por jo nga mizoria e njerëzve: gjykatësit e dënuan edhe më egërsisht:
e poqën në skarë, i prenë gjirin e së fundi, njëri nga xhelatët, duke u prekur thellë
nga pamja e tmerrshme e trupit të saj të coptuar, e mbyti me shigjeta, si Shën Sebastianin.
Një jetë e aq më tepër një vdekje tragjike si ajo e Shën Kristinës, nuk mund të
mos frymëzonin shumë artistë të njohur të të gjitha kohërave, që i kushtuan disa vepra
të famshme në pikturë e në skulpturë. Po kujtojmë vetëm Sinjorelin, Kranah, Veroneze,
Dalla Robia, të cilët e paraqitën në skenat e torturave, të shoqëruar me simbolet
e mjeteve të martirizimit. Kujtojmë se pikërisht në bazilikën kushtuar Shenjtores
ka ndodhur mrekullia eukaristike e se emri i saj është shumë i përhapur ndër shqiptarë.