"Радыё Швэцыя" па-беларуску - толькі да 1 верасьня
Пачынаючы ад 1 верасьня гэтага году, “Радыё Швэцыя” спыняе вяшчаньне па-беларуску.
“Дэмакратычныя праекты не зьяўляюцца нашым прыярытэтам”, – заяўляе кіраўніцтва Міжнароднага
каналу Швэдзкага радыё. На сайце беларускай службы зьмешчаныя словы кіраўніка Міжнароднага
каналу Швэдзкага нацыянальнага радыё, у якое ўваходзіць і “Радыё Швэцыя”, Інгемара
Лёфгрэна пра тое, што кіраўніцтва зрабіла выбар на карысьць вяшчаньня на адной зь
вялікіх эўрапейскіх моваў, а менавіта — расейскай, тым больш што гэта мова, якую разумеюць
і ў Беларусі. З тэксту паведамленьня адназначна не вынікае, ці скасоўваецца вяшчаньне
праграмы “Радыё Швэцыя” па-беларуску, і яе вяшчаньне пераводзіцца на расейскую мову,
ці гэтая праграма зачыняецца наогул. Прадусэр беларускай праграмы Дзьмітры Плакс сказаў
наконт гэтага: Дзьмітры Плакс “Беларускае вяшчаньне скасоўваецца цалкам. Беларуская
служба зачыняецца. Супрацоўнікі выкідаюцца на вуліцу”. Не зусім зразумелыя былі
са згаданага паведамленьня і прычыны такога рашэньня кіраўніцтва Міжнароднага каналу
Швэдзкага радыё. Спадар Плакс паведаміў, што 24 чэрвеня ён меў з гэтай нагоды сустрэчу
з кіраўніком каналу Інгемарам Лёфгрэнам. “Мой кіраўнік, які прымаў гэтае рашэньне,
выклікаў мяне ўчора, каб патлумачыць. Ён мне сказаў наступнае, даслоўна магу працытаваць:
“Дэмакратычныя праекты не зьяўляюцца маім прыярытэтам”. Між тым, паводле словаў
Дзьмітрыя Плакса, перад ягонай службай ставілася задача — праграмамі вяшчаньня па-беларуску
на Беларусь якраз спрыяць дэмакратызацыі гэтай краіны. “У нашай дамове на вяшчаньне
чорным па белым надрукавана, што мы павінны займацца дэмакратызацыяй”. А вось якая
рэакцыя слухачоў беларускай службы “Радыё Швэцыя” на гэтую навіну. Гаворыць старшыня
Таварыства беларускай мовы імя Францішка Скарыны Алег Трусаў: “Я лічу, што гэта
— пасьпешлівае рашэньне, таму што любое вяшчаньне на нацыянальнай мове Беларусі забясьпечвае
незалежнасьць. І калі ў Швэцыі хочуць бачыць Беларусь не шасьцю губэрнямі Расеі, а
сябрам Эўразьвязу, яны павінны павялічыць беларускамоўнае вяшчаньне, а не ліквідаваць
яго”. Нечаканай назваў гэтую навіну старшыня Саюзу беларускіх пісьменьнікаў Алесь
Пашкевіч: “Швэдзкае радыё вялікую ўвагу ўдзяляла ня толькі грамадзкім, дэмакратычным
працэсам у Беларусі, але і літаратурным мерапрыемствам. Кожны беларускі літаратар,
які наведваў Швэцыю, знаходзіў сваю трыбуну на швэдзкім радыё, дзякуючы дбайнай працы
Дзьмітрыя Плакса. І ў наш час, калі палітычная Эўропа ідзе ў Беларусь і Беларусь імкнецца
паказаць таксама сваю рашучасьць далучацца да эўрапейскіх каштоўнасьцяў, мне здаецца,
такі крок — непажаданы і несвоечасовы”. Нагадаем, што першая перадача беларускай
службы “Радыё Швэцыя” выйшла ў эфір са Стакгольму 7 лістапада 2004 году. Стваральнік
і нязьменны кіраўнік гэтай службы — журналіст, літаратар і перакладчык Дзьмітры Плакс.